Ne bitmez tükenmez oy sayım işlemi bu böyle. Say, say, ne biter ne yiter. Bu yazı yazılırken İstanbul’daki oy sayımı devam ediyordu. Kimse na zaman biteceğini de bilmiyor. Bir mucize olur da Bin Ali Yıldırım kazanırsa, o zaman belki biter.
Hindistan’da da seçimler uzar gider. Ama orada rakamlar çok büyük. Geçen Perşembe başlayan seçimler beş hafta sürecek. Sayım ne kadar sürer bilemem. İstanbul’u örnek alırlarsa birkaç yıl sürebilir.
Hindistan’daki seçmen sayısı 900 milyonun üzerinde. Seçim sandıkları için 11 milyon memur görevlendirilmiştir. Ülkenin dört bir yanına 2.3 milyon elektronik oy kullanma bilgisayarı yerleştirilmiştir.
Seçimlerde kaç parti yarışacak dersiniz? Sıkı durun; 2 bin siyasal partinin üzerinde. Bunlardan sadece iki tanesinin iktidara gelme ihtimalleri var. Biri, halen iktidarda olan Narendra Modi’nin partisi B.J.P. olarak anılan Bharatiya Janata Partisi, öteki de Rahul Gandhi’nin başını çektiği Hindistan Ulusal Kongre Partisi.
Modi, Trump’ın bir eşi. Biri “Amerika first” diyor, öteki “Hindu (dini) first” diyor. Ülkedeki azınlıkların ve özellikle de Müslümanların sesini kısmaya çalışıyor. Hint Müslümanlarının korkulu rüyasıdır.
Kongre partisi, ortanın solunda ve seküler bir parti. Azınlıkların haklarını savunuyor. Ne var ki bu parti de Nehru-Gandhi sülâlesinin oyuncağı olmuş gibi. Şimdiki başkan Rahul, eski başbakanlardan Rajiv Gandhi’nin oğlu ve İndira Gandhi’nin torunudur. Sülâle yolsuzluklarla suçlanmaktadır.
Geçen hafta İsrail’de de seçimler yapıldı. Ama onu haftaya bırakıp biz Türkiye’ye dönelim. Seçimlerden önce birileri Cumhurbaşkanı’na “Üç büyük kenti CHP kazansın, geriye kalanların hepsini de AKP alsın. Kabul eder misiniz?” diye sorsaydı, sizce, ne derdi?
Ben öyle sanıyorum ki kabul etmezdi. “Siz kimin malını kime veriyorsunuz?” diye diklenirdi, “İstanbul benim evlâdım gibi, kültür ve finans merkezimiz. Başkent Ankara’yı o beceriksizlerin ellerine nasıl teslim ederiz? Allah’ın izniyle, bu seçimlerde, İzmir’i de o gafillerin elinden alacağız.” Ankara’da bazı sandıkların oyları tekrar sayıldı ama aradaki fark büyük olduğu için kenti CHP’ye teslim etmek zorunda kaldılar.
İstanbul’da aradaki fark o kadar büyük değil. Bir alavere dalavere ile bu işi tersine çevirebilir miyiz diye uğraşılıyor. Olmazsa 2 Haziran’da tekrar seçime gitme ihtimali bulunuyor.
Türkiye medyasını izleyenler bilir. İki haftadır yorumcuların çoğu Cumhur İttifakı’nın seçimlerde başarılı olduğuna bizi inandırmaya çalışıyorlar. İttifak %52 oy oranını korumuştur. Dolayısıyla erken seçime gerek yoktur. İktidar yani Erdoğan dört yıl rahatça ülkeyi yönetmeyi sürdürebilir.
Gene yorumculara göre, seçimlerden en kazançlı çıkan MHP, en başarısız parti de İyi Partidir çünkü biri belediye sayısını artırırken öteki hiçbir kentin belediye başkanlığını kazanamamıştır. İlk bakışta bu iddialar doğru gibi görünebilir ancak derinlemesine bir inceleme bize bunların aksini gösteriyor. Başarılı ve başarısız olanların sıralamasını bir de biz yapalım.
En başarılı belediye başkanları Fatih Mehmet Maçoğlu ile Mehmet Siyam Kesimoğlu’dur. Maçoğlu TKP’den aday olup Tunceli belediye başkanlığını kazanmıştır. Kesimoğlu, CHP’den Kırklareli belediye başkanıydı. Muharrem İnce’ye yakınlığı nedeniyle bu defa aday gösterilmedi. O da bağımsız olarak adaylığını koydu. Arkalarında güçlü teşkilâtlar bulunan adayları geride bırakarak seçim kazandılaar. İkisi de alkışı hak ediyor.
Yorumcular ne kadar kıvırtırlarsa kıvırtsınlar, seçimlerde en çok kaybeden parti AKP’dir. Balkon konuşmasında Erdoğan boşuna “Bu dönem değişim dönemi olacak” demedi. Yani “Gözünüzün yaşına bakmam, başarısız olanları değiştireceğim” demek istiyor. Yaprak dökümü başladı bile.
AKP ve Cumhur İttifakı, bir tek Kürtlerin çoğunlukta olduğu bölgelerde başarılı olmuştur. AKP, Bitlis ve Şırnak; MHP de Iğdır belediyelerini kazanmışlardır. Bu nedenle olsa gerek Cumhurbaşkanı “Milletimiz beka sorununu anlamıştır” deme gereğini duymuştu.
Ne var ki “Beka sorunu” AKP’den çok, MHP’ye yaramıştır. MHP, Mersin’i CHP’ye, Isparta’yı AKP’ye, Kars’ı HDP’ye kaptırırken AKP’den Karaman, Bayburt, Kütahya, Kastamonu, Erzincan, Çankırı ve Amasya belediyelerini koparmıştır.
AKP, CHP’den Zonguldak ve Giresun’u alırken, CHP’ye Ankara, Antalya, Artvin, Bilecik, Bolu, Kırşehir ve Ardahan’ı kaptırmıştır. (Henüz kesinleşmediği için İstanbul’u hesaba katmıyoruz.)
Gözlerden kaçırılmak istenen bir nokta da şudur: Kayseri, Konya, Trabzon, Malatya gibi kentlerde Cumhur İttifak’ı 2014 yılında AKP’nin aldığı oyları artırmış olsa da Afyonkarahisar, Bingöl, Çorum, Elazığ, Muş, Uşak, Aksaray ve Düzce gibi kentlerde belediye başkanlıklarını kazanmış olmalarına rağmen AKP’nin 2014 yılında aldığı oyların çok altında kaldılar.
Çok başarılı bulunan MHP’nin aldığı toplam oy sayısı 3.394.366 (%7.31), başarısız görülen İyi Parti’nin aldığı oy sayısı 3.459.491 (%7.45).
İngilizce “spin doktor” diye bir deyim vardır. Sözlükler size bu deyimi “Haber yönlendirme uzmanı” olarak tanımlar. Ben ona “Kıvırtma uzmanı” derim.
(CHP ve HDP’yi haftaya değerlendiririz.)
