KKTC’nin eğitimi ‘sistemsiz’dir. Herkes de bunun farkındadır. Eğitimden memnun olan tek bir kişi yok (KKTC’nin sahipleri hariç!). Memnuniyetsizliğin en önemli kanıtı da koalisyon dönemlerinde, eğitim bakanlığını hiç bir ortağın gönüllü olarak almak istememesidir.
KKTC’nin sistemsiz eğitiminden kimse memnun değildir. Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi anlayışına göre öğretmenler, idareciler, aileler ve öğrenciler, sistemsiz KKTC eğitiminin iç ve dış ‘müşteri’leridirler. Söz konusu müşterilerin memnun olması ise kalite göstergesidir. Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi anlayışına göre böyledir ama ne yazık ki memnun olan yok, öyleyse kalite de yok çünkü kalite göstergesi ‘memnun olmaktır’.
Uzun bir örgün öğretim sürecinden sonra öğrencileri ‘hayal kırıklığı’ karşılamaktadır; hayal kırıklığının adı da işsizliktir. Nasıl memnun olunsun ki? Üniversite bitene kadar tam 16 yıl harca ama sonuçta işsizlikle karşılaş ya da özelde emek sömürüsüne razı ol. KKTC sistemsiz eğitiminin geldiği son nokta budur.
Nedeni ise belli; buralarda eğitim hiçbir zaman planlı, programlı, gelecek vizyonu dikkate alınarak düzenlenmemiştir. Hep bir yerlerden transferlerle eğitim kurgulanmaya çalışıldı. İşin ilginci transfer edilen yerde de eğitim sorun.
Öğrencilere dayatılan sistemsiz KKTC eğitimi ‘çoktan seçmeli test eğitimi’dir. Üst düzey düşünme türleri olan yaratıcılık, problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri asla öğrencilere öğretilmiyor. Öğrencilere öğretmenlerin söylediğinin mutlak doğru olduğunu kabul ettirecek ‘ezber’den başka hiçbir şey öğretilmiyor.
Yoksul ve olanaksızlıklar yaşayan ailelerin çocukları için eğitimde fırsat ve olanak eşitliği de asla yok. Fırsat eşitsizliği kayıt parası rezaletinde bile ortaya çıkmaktadır; yoksul aileler kayıt parası bulamamaktan şikayetçi. Zenginler için yaratılan ve halen sürdürülen ‘kolej olgusu’ da yoksul ve olanaksızlıklar içinde olan ailelerin çocukları için tam bir fırsat eşitsizliğidir ama kimsenin umurunda bile değil. Eğitimi yönettiğini sananlar sadece uzaktan bakıyor.
Üniversiteye giriş de fırsat eşitsizliği üzerine kuruludur. ‘İyi’ denilen kolej veya düz liselere giremeyen öğrenciler için ‘iyi’ üniversite de hayal. Dershane ve özel derslere de gidemeyen öğrenciler ya üniversiteye gidememekte ya da sırf bir üniversite olsun mantığıyla sıradan bir üniversiteye gitmekte.
Ülkenin kaymağını yiyenler için sorun yok. Para zoruyla okuttukları çocukları için zaten KKTC de onlar için hazır bekletilmekte. Üniversiteden sonra en üst maaşlardaki statüler de onların çocukları için hazır bekletilmekte; onların tuzu kuru. KKTC de onların, en iyi okullar da onların, en iyi meslekler de. Onlar için hiç ama hiç sorun yok.
Sorun yaşayan orta ve alt tabaka aileler ve çocukları. Bu aileler parçalanmaya mahkum. Eğer öğrenme yeteneği iyi olan çocukları varsa ve iyi bir üniversiteden mezun olmuşsa tek yol yurt dışında yaşam kurmaktır çünkü buralara dönerse ona İŞ YOK. Sonuç parçalanmış aile; çocuğunu bir daha görememek. Sistemsiz KKTC eğitiminin yarattığı toplum budur.
Anlayacağınız KKTC sistemsiz eğitiminde çağdaş dünya ile rekabet edecek, yarışacak öğrenciler yetiştirecek bir eğitim sistemi planlanmamış. Gelecek vizyonu yok, innovasyona ve gelecek vizyonunda üretime odaklanmamış, planlanmamış bir sistemsiz eğitimdir KKTC’deki. Kısa, orta ve uzun vadeli hiçbir rasyonel plan yok.
En önemlisi üretime odaklanılmadı. Yeni nesil üretici değil tüketici niteliklerle donatılıyor. Ayrıca insan sevgisi, insan hakları, hayvan hakları, çevreye saygı gibi sevgi temelli bir öğretim de yok.
KKTC sistemsiz eğitiminde artık ciddi anlamda eğitim planlaması yapılmalı. Uzak hedeften başlayarak, nitel ve nicel olarak neler üretilip, katma değer sağlanabilir? Öğrenciler dünyalı ve çağdaş yaşıtlarıyla her anlamda yarışabilecek niteliklerle nasıl donatılabilir? Eğitimde fırsat ve olanak eşitliği nasıl sağlanabilir? 21. yüzyılın dinamiklerine uygun, çağdaş bir eğitim sistemi nasıl olmalıdır? gibi sorulara cevap bulup, KKTC sistemsiz eğitimi, sistemli ve planlı bir niteliğe dönüştürülmelidir. Ancak eski siyaset ve onun aktörlerinin bu dönüşümü sağlayacak ne nitelikleri ne de vizyonları var; yıllarca muhalefetinden iktidarına, eski siyasette bu yönde bir girişim olmadı. Ne de olsa statükonun varlığında onlar da var olacaklar; statüko yıkılırsa onlar da yok olacaklar. Statükoyu yıkacak bir eğitim sistemi yok olmaları demektir; o nedenle sistemiz KKTC tek yoldur; tek yol devrim değildir anlayacağınız!
