Bizim zamanımızda ÖSS derdik, şimdilerde birincisine YGS (Yükseköğretime Geçiş Sınavı), ikincisine LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) diyorlar. Artık eskisi kadar toplumun gündemini meşgul etmiyor. Geçtiğimiz pazar YGS oldu, bugünlerde de sonuçlarının çıkması bekleniyor. Belki de siz bu satırları okurken sonuçlar açıklanacak. Türkiye genelinde 2 milyon genç üniversiteye gidebilmek için bu sınava girdi. Ne ilginçtir ki bunların sadece 850 bini lise son sınıf öğrencisi. Geri kalanlar liseden mezun olanlar. Yani sınava girenler arasında mezunlar daha fazla. KKTC’de de durum bundan farksız. KKTC’de de sınava 4700 civarında öğrenci girdi. Bunların sadece 2322’si lise son sınıf öğrencisi… KKTC’de çağ nüfusu 3500 civarında. Çağ nüfusu içerisinde bu sınava girmeyen önemli sayıda öğrencimiz var demek ki! Büyük bir olasılıkla bu 4700 kişi arasında KKTC’deki üniversitelerde öğrenim gören Türkiyeli öğrenciler de var. Şanslarını yeniden denemek isteyenler de olabilir. Zaten bu sistemde istediği bölümü kazanan öğrenci sayısı çok az.
Bugüne kadarki tecrübeler bize göstermiştir ki genelde bu sınavlar sonunda Türkiye’ye üniversite öğrenimine giden öğrenci oranımız %10’u geçmez. Yani bu sınavlar sonunda da KKTC’den Türkiye’ye ancak 200 civarında öğrenci üniversite öğrenimi için gidecek demektir. Sınava giren ve geriye kalan lise son sınıf yaklaşık 2 bin öğrenci de KKTC’deki üniversiteleri tercih edecek. Bunların çok azı meslek hayatına katılacak. Ne yazık ki herkes üniversitede okumak istiyor. Ancak buradaki sıkıntı, bu gençler doğru dürüst yönlendirilemediği için bu ülkenin ara eleman ihtiyacı da karşılanamıyor. KKTC’deki üniversiteler de bu gençlerin neredeyse hepsini üniversiteye alıyor. Bu da bu ülkede “üniversite mezunu” yığılmasına neden oluyor. Daha sonra da bu yığılma ülkede istihdam problemi yaratıyor. Ancak diğer taraftan da bu ülkeye çok sayıda ara eleman yurt dışından getirtilmek zorunda kalınıyor. Ortada bir terslik olduğu kesin. Bu ülkede meslek eğitimi teşvik edilmediği sürece, bu konuda yasal düzenlemeler ile meslek liseleri ve meslek yüksek okullarından mezun olan gençlere kapılar açılmadığı, güvenli iş bulunmadı sürece ayni bölümlerden mezun, yüzlerce üniversiteli işsiz yaratmaya devam edeceğiz.
Ebeveynlerin de anlaması gereken bir başka önemli konu da, iyi bir insan, iyi bir iş sahibi, iyi para kazanmanın yolu sadece üniversiteden geçmez. Bu ülkenin gerçekleri bize gösterdi ki en çok işsiz kalanlar üniversite mezunlarıdır. KKTC Devlet Planlama Örgütü’nün 2012’de yayınladığı verilerine göre istihdam edilenlerin sadece %21’i üniversite mezunudur. Dolayısı ile eğitimi yönetenlerin de üzerinde durması gereken meslek eğitiminin teşviklendirilmesi konusu çok açık bir şekilde önümüzde durmaktadır.
*******
Başa dönecek olursak, YGS ve LYS gibi sınavlar hayatımızın önemli bir parçası olmaktan çıktı demiştik. Bunun önemli sebeplerinden biri KKTC’deki üniversitelerin daha fazla tercih ediliyor olması bir diğer önemli sebep de çok sayıda öğrencimizin özellikle İngiltere olmak üzere Avrupa’nın diğer ülkelerinde üniversite öğrenimlerini sürdürme isteğidir.
Bu da bize gösteriyor ki, özellikle yeni dönemde ortaöğretim planlamasını yaparken bu gerçekleri göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Yani YGS ve LYS eski önemini yitirirken, orta öğretim programlarının Türkiye’de olduğu gibi bu iki sınava endeksli olması çok doğru görünmüyor. Bizde olması gereken, daha çok gencin kolej programlarından yararlanmasıdır. Çağ nüfusunun sadece %10’unun yararlandığı bir kolej programı ülkedeki taleplere cevap veremez. Yine ayni şekilde piyasanın ihtiyacı olan ara elemanın yetiştirilmesi için meslek eğitimine daha fazla önem vermek eğitim sistemimizin kaçınılmazları arasındadır. Bu ara eleman ihtiyacının karşılanması aynı zamanda bu ülkeye dışarıdan gelen göçü de azaltacağını da söyleyebiliriz.
Lafın özü, ülkenin ve bireylerin değişen ihtiyaçlarına göre eğitim sistemi ve öğretim programlarının yeniden şekillenmesi gerekiyor.
