Cumhurbaşkanı Akıncı, Rum lider Anastasiadis ile görüşmesi sonrasında yaptığı açıklamada ilerleyen süreçteki hedefleri anlattı
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Rum lider Nikos Anastasiadis’le görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanlığı’na dönüşünde görüşmeyle ilgili açıklama yaptı, soruları yanıtladı.
Samimi ve yapıcı ruh haliyle gittiği görüşmede Anastasiadis’i de bu ruh haliyle dinlediğini kaydeden Akıncı, özlü içerikli konular yanında, hidrokarbon konusu ve güven artırıcı öneriler başlıklarını ele aldıklarını ifade etti.
Lute Eylül’de gelecek
Akıncı, BM Genel Sekreteri’nin geçici Kıbrıs Özel Danışmanı Jane Holl Lute’un ay sonu veya eylül başı adaya gelmesini beklediklerini, referans kavramlarının oluşturulması için yapacağı çalışmalarda kendisiyle temas edeceklerini kaydetti.
Ucu açık, sonu gelmez müzakerelerin olmayacağını vurgulayan Akıncı, bunun BM kararlarındaki ifadelere de benzer ifadeler olduğuna dikkat çekti.
New York’ta üçlü görüşme
Eylül sonu BM Genel Sekreteri’yle New York’ta görüşeceklerini ancak Lute’un yapacağı çalışmalara da bağlı olarak New York’ta üçlü bir görüşmenin olabileceğini belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, hem kendisinin hem de Anastasiadis’in buna açık olduklarını teyit ettiklerini bildirdi.
Beşli bir görüşmenin de kendi önerileri arasında yer aldığını kaydeden Cumhurbaşkanı Akıncı, “Genel Sekreter’le yapacağımız 3’lü görüşmede 5’linin de yolunun çizilebileceğini düşünüyorum” dedi.
Akıncı, şöyle konuştu:
“Onun da ötesinde Eylül sonu Ekim başı BM Genel Sekreteriyle yapacağımız toplantıda konuların net bir şekilde aydınlığa çıkacağını düşünüyorum. Nedir bunlar? Geçmiş mutabakatlar var, bunlara bağlılığımızın devam etmesi lazım, 11 Şubat 2014 belgesi var, ve bunun yanında 30 Haziran 2017 tarihini taşıyan en son Güvenlik Konseyi kararında da ifadesini bulan Guterres Çerçevesi var. Bu üçünün toplamından referans kavramalarının ortaya çıkması gerekiyor. Bu konuyla ilgili Lute geldiği zaman yapacağı çalışmaların bizi bir sonuca taşıyacağını düşünüyorum. Bunun da ötesinde sonuçlanamayan unsurlar kalacaksa, bunun da Genel Sekreter’le yapacağımız toplantıda aydınlığa çıkacağını değerlendiriyorum.”
Hidrokarbon konusu
Görüşmede hidrokarbon konusunun da ele alındığını kaydeden Akıncı, önerilerine Rum tarafının olumsuz yanıt verdiğini hatırlattı ve şöyle devam etti:
“Burada tablo net: Ya bir şeyi birlikte yaparsınız, ya da yapamadığınız noktada ayrı ayrı yaparsınız. Şu an olduğu gibi… Birlikte olsa daha iyi olur, gerginlikleri azaltır, bizi birlikte daha iyiye taşır ama bu olmayınca bir taraf eli kolu bağlı seyredemez. Durum bu olduğu sürece Kıbrıs Türk tarafı Türkiye ile birlikte kendi araştırma ve çalışmalarını yapmak zorunda olacaktır.”
Rum tarafının da hidrokarbonla ilgili bir önerisi olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, “ama söyleyebilirim ki sundukları öneri bir çıkış yolu içermemektedir” dedi.
5 maddelik Güven Arttırıcı Önlemler
Görüşmede 5 maddelik güven artırıcı öneriler sunduklarını bildiren Akıncı, bunların “ticari araçların güneye geçişleri, araç sigortalarının ada genelinde geçerli olabilecek poliçeler üzerinde çalışma, ortak spor komitesi kurulması, AB ad-hoc komitesinin yeniden canlandırılması ve Larnaka Havalimanı’na gelip kuzeye geçecek yolculara çıkarılan zorluklar” konularında olduğunu ifade etti.
Diğer gündelik sorunlara çözüm arayışı
Rum üreticilerin kuzeye sattıkları ürünlerde çifte vergi şikayetlerine çözüm olacak rahatlatıcı tedbirler alabileceklerini ama onların da Larnaka’da yaratılan sorunu bertaraf etmelerini istediklerini açıklayan Akıncı, ayrıca güneyde veya üslerde çalışan ancak orada yaşamadıkları için sağlık hizmetlerinden yararlanamayan Kıbrıslı Türklerle ilgili önerileri de olduğunu açıkladı.
Cumhurbaşkanı Akıncı, Anastasiadis’in de “çok garip” bulduğu bu konuya çözüm beklediklerini vurguladı.
Akıncı, “Görüşmemiz bu çerçevede gerçekleşti. Ayrılık noktaları elbette var ama bir diyalog içerisinde sıkıntıların aşabilmenin yolunu bulmak için çaba harcıyoruz. Bize düşen sorunları aşmak için diyaloğu sürdürmek” dedi.
Önce ayrı ayrı sonra üçlü
Genel Sekreter’in kendilerini telefonla arayarak Eylül ayı sonu ya da Ekim başında New York’ta BM Genel Kurulu kapsamında, herkesin orada olacağı bir ortamda kendileriyle ayrı ayrı görüşmeyi arzu ettiğini duyurduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Akıncı, hemen ardından Genel Sekreter’in Lute’la adada yürütecekleri çalışmalara bağlı olarak 3’lü bir görüşmenin yapılmasını ön gördüğünü de söyledi.
Neyin müzakere edileceği konusunun tüm tarafların da bir arada olacağı, gayrı resmi 5’li bir toplantıda netleşmesinin gerekeceğini vurgulayan Akıncı, bunu Anastasiadis’le bugün konuştuklarını, onun da farklı düşünmediğini belirtti.
“Birlikte yapma imkanı olsa bu herkes için daha iyi olur gerginlikleri azaltır”
Hidrokarbon konusunda doğru olduğuna inandıkları, “bir komite kurulması” önerisi yaptıklarını yineleyen Cumhurbaşkanı Akıncı, Rum tarafının bu konudaki olumsuz bir tavrını bugün de sürdürdüğünü kaydetti.
Bu konuda tablonun çok açık olduğunu ifade eden Akıncı, “Ya bir işi birlikte yaparsınız ya da yapamadığınız noktada ayrı ayrı yaparsınız, şu anda olduğu gibi. Birlikte yapma imkanı olsa bu herkes için daha iyi olur gerginlikleri azaltır ve bizi daha iyi bir noktaya taşır. Ama bunun olmadığı noktada bir taraf kendi araştırmalarını yaparken, diğer taraf elleri kolları bağlı şekilde onu seyredemez. Durum bu olduğu sürece Kıbrıs Türk tarafı da kendi araştırmalarını Türkiye ile birlikte yapmak durumunda olacaktır” dedi.
Hidrokarbon konusunda karşı öneri
Kendilerine hidrokarbon konusunda bir karşı öneri yapıldığını söyleyen Akıncı, ancak önerilerin içerikli öneriler olmasını arzu ettiklerini, kozmetik tabir edilebilecek, sadece bilgi alış verişi yapılacak komitelerin sorunu çözeceği kanaatinde olmadıklarını ifade etti.
Akıncı, genel hatlarıyla sunulan önerinin bir çıkış yolu önermediğini, Anastasiadis’in bu konudaki düşüncelerini kendilerine yazlı olarak ileteceğine söz verdiğini de belirtti.
