NEGATİF REEL FAİZLE MEVDUATLAR ARTMAZ, İÇ YATIRIM OLMAZ. - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

NEGATİF REEL FAİZLE MEVDUATLAR ARTMAZ, İÇ YATIRIM OLMAZ.

Mahmut SezinlerMahmut Sezinler

Faiz iktisadi anlamda mevduat sahibinin parasını plase ederek ihtiyacı olan kişilere kullandırılıp karşılığında bedel olarak alınan iktisadi bir tanımdır. Yani belli bir süre içinde başkalarının parasını bir başkalarına kullandırarak veya siz kullanarak bir kira bedeli olarak da düşünülebilinir faiz.  Faiz belli bir periyodu (süreyi) kapsar yani faizi öderken veya alırken belli bir süre karşılığında hesaplanır. Bu süre istenildiği gibi olur günlük, haftalık, aylık, yıllık. Biz Kıbrıslı Türkler bu konuyu çok iyi biliriz. Çünkü bizler %150 aylık faizleri yaşadık. Biz halen daha ülkemizde faizi düzenleyen yasalar olmadığı için sürekli şikayet ettiğimiz capitalize, bileşik faiz olayını yaşıyoruz. Bizler yüksek temerrüt faizleri yaşadık yaşıyoruz.

Bankaya mevduat yapıldığı zaman bankanın ilan ettiği vade zamanına göre bir faiz oranı var. Bu faizden de yine vade zamanına göre faizi size verdiği zaman kesilen bir stopaj vergisi var. Bu iki unsur banka- mudi ilişkisi bakımından önemli olan unsurdur. Ama asıl önemli olan sizin yani mevduat sahibinin faiz kazancından elde etmiş olduğu ve beklenen enflasyondan arındırılmış net faiz kazancıdır. Yani reel faizdir. Siz eğer şuan olduğu gibi %15 aylık net nominal faiz getirisi alıyorsanız ve KKTC’de beklenen enflasyon %50 ise siz reel negatif faiz elde ediyorsunuz demektir. Faizin satın alma gücü negatiftir.


Negatif reel faiz paranızın enflasyon karşısında korunmamış olduğunu ve hatta değer kaybetmiş olduğunu belirtir. Borç para alan ise bu durumda pozitif bir faiz ile borcu geri öder. Bu durum ise tasarruf sahibinin cezalandırılması borçlanan kişinin ise ödüllendirilmesi olur. Eğer eksi reel faiz oluşuyorsa tasarruf oranında artış bekleyemeyiz. İç tasarruflar yatırımlara yetmez. Bu durumda da açık verilir.  Diğer bir etken milli paradan sürekli bir kaçış olur ve tasarruf sahibi parasının satın alma gücünün korumak istemesinden dolayı yabancı para yatırımlarına veya taşınmaz mal yatırımına yönelir. Tıpkı şimdi olduğu gibi yani tasarruf sahibinin cezalandırıldığı bir sistemle karşı karşıya kaldık. Bu faiz nispetleriyle iç tasarrufların artmayacağı çok açık. Böyle bir durumda da cari açık sürekli büyür iç yatırım da artmaz.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar