Gelecek hafta Pazar günü yeşil Lefke çok özel bir ürün festivaline ev sahipliği yapacak. Hurma, mütevazi ama bir o kadar da çekici özelliği ile Lefke peyzajının olmazsa olmazı. Sadece ağaç deyip geçemeyeceğimiz bu değerli ve kutsal ağaç, Kıbrıs adasında en fazla sayıda Lefke bölgesinde bulunuyor. Adına festival de düzenlediğimiz, hurmanın anavatanı sıcak arap ülkeleri olsa da Akdeniz coğrafyasının, Kıbrıs’ın ve özellikle de Lefke’nin vazgeçilmezi…
HURMA VE LEFKE
Yeşil dokunun ve hurma ağaçlarının oluşturduğu, peyzaj güzelliğin olmadığı bir sakin şehir – cittaslow Lefke manzarası düşünülemez.
8000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu düşünülünen hurmanın, Latince ismi Phoenix dactylifera’dır. Özellikle Arap ülkelerinde, Hurma için şiirler,şarkılar ve güzel sözler söylenmiş hatta eylül ayının 15’ini “hurma günü” kabul etmişlerdir. Dünya’da en fazla Hurma, Irak, Suudi Arabistan, Cezair, İran ve Mısır’da bulunmaktadır.
Ülkemizde ise en fazla Hurma ağacı ise, 2000 dolaylarında Lefke’de bulunuyor.
BİR HURMA DA SEN KURTAR PROJESİ
Hurma ağaçlarını tehdit eden, kırmızı palmiye böceğine karşı mücadele etmek için hazırlanan, ‘’ Bir Hurma Da Sen Kurtar ‘’ projesinin, son dönemdeki, en önemli projelerden biri olduğuna inanıyorum.
Son yıllarda, hurma ağaçlarını tehdit eden, Kırmızı Palmiye Böceği, hem Kıbrıs geneli için, hem de en çok hurma ağacının bulunduğu Lefke için tehlikeli boyuta ulaşmıştı. İşte bunu gören Lefke’li kurumlar, ellerini taşın altına koyarak, ciddi bir insiyatif aldı. Gelmiş geçmiş hükümetlerin, aynen çam kese böceğinde olduğu gibi, çare üretemediğini bir ortamda, atılan bu adım çevre ve elecek adına çok değerli. Projede nihai hedef olaraksa, tüm hurma ağaçlarının bakımının yapılarak, kurtarılması hedefleniyor. Bu örnek projenin, ülkemizin diğer yerleşim yerlerinde de, başlamasını temenni ederim. Ayrılmaz bir ikili olan Lefke ve hurmayı ayırmamak yolunda, büyük çabalar harcanıyor. Emek verilen, her çaba çok değerlidir…
“Bir Hurma Da Sen Kurtar Projesi”, son yıllardaki en anlamlı çalışmalardan biri niteliğinde. Kurtarılacak her bir hurma, geçmişin değerlerinin geleceğe taşınması ve doğaya saygının işaretidir… Kurtarılacak her bir Hurma, peyzaj güzelliği ve ürünü ile bizleri, selamlayarak teşekkürünü sunacaktır…
Lefke Belediyesi, Lefke Avrupa Üniversitesi, Lefke Kooperatifi ve Lefke Turizm Derneği öncülüğünde yürütülen projeye, Lefke bölgesindeki diğer Sivil Toplum örgütleri ve Tarım Bakanlığı da ilaç desteği yaparak katkıda bulunuyor. Bu birlik ve beraberliğin, başarıyı getireceğine olan inancım tamdır… Çünkü birlikten, kuvvet doğar…
YAŞAMAK DİRENMEKTİR: Lefke’deki Yatık Hurma Ağacı
Lefke’deki Aplıç bölgesinde yer alan ve şekil itibarı ile diğerlerinden farklı olan, bir nevi yaşama tutunmayı anlatan “Yatık Hurma” çok değerli bir simge. Yıkılmadım, yaşamak için direniyorum diyerek, yere düşmesine rağmen ayağa kalkıp, toprağa kök salan bu benzersiz ağacı saygı duymamız gerek…
Lefke’nin bir diğer önemli simgesi de, anıt ağaç statüsündeki yaklaşık 200 yaşındaki “Yedi köklü hurma ağacı” (maalesef artık 6 kök), kaderine terkedilmiş gibi görünse de, turizm ve çevre anlamında kullanmamız gereken, çok değerli simgeler…
HURMANIN FAYDALARI VE HURMADAN YAPILAN SANAT
Hurma meyve olarak oldukça faydalı bir üründür. Besleyici değeri oldukça yüksek olan hurma meyvesi, en temel vitaminleri ve proteinleri bünyesinde barındırır. Bedensel ve zihinsel yorgunluğu azaltır. Vücuda enerji ve kuvvet verir. Tokluk hissi verir. Kansızlığı azaltır. Hamile ve yeni doğum yapmış olanların kendilerini toparlamasına çok yardımcı olur. Ayrıca anne sütünü arttırır. Stresi ve gerginliği azaltır. Sindirimi kolaylaştırır ve kabızlığa iyi gelir. Kansere, kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur. Kalp krizi riskini azaltır. Bronşit, verem, kuru öksürük ve soğuk algınlığına iyi gelir. Vücut ve kemik gelişimini destekler ve kemikleri güçlendirir. İnsan sadece hurma yiyerek hayatını devam ettirebilir bu özellik bile hurmayı ayrıcalıklı kılmaya yeterlidir.
Hurma dallarından, küfe yapılıp, yer altından maden çıkartıldığını da hatırlatmak istiyorum. Yine Lefke’nin yakın geçmişinde, yaz sıcaklarına karşı serinlemek için hurma yapraklarından, çok ince bir işçilikle yelpezaler yapılmaktaydı… Bu sanatın, yeniden yaygınlaşmasını temenni ederim…
Lefke hurmasından yapılan, hurma macununun tadı da benzersizdir. Tadına bakmayanlar, çok şey kaybetti. İlk fırsatta denemenizi öneririm…
Not: Lefke Belediyesi ve Lefke Turizm Derneği işbirliğinde, gelecek pazar günü (30 Ekim) düzenlenecek 7. Hurma Festivali, üreticiyi ve kültürü destekleyen çok özel bir içerikle hazırlandı. Gelecek pazar yolunuzu, yeşil Lefke’ye düşürmeye değer… “Lefke Sizi Çağırıyor.”
