Sefalet endeksi ilk kez Amerikalı Ekonomist Arthur Melvin Okun tarafından tartışma konusu yapıldı. Arthur Yale Üniversitesi 1967 yılında sefalet endeksi çalışmalarına başlamış ve o günden beri de her yıl bu endeks bir çok ülkede bir ekonomik ve sosyal gösterge olarak kullanılmaktadır. Endeks(Mısery Index) ilk hesaplanmaya başlandığı zaman enflasyon ve işsizlik oranları dikkate alınarak hesaplanıyordu. Fakat o devirde ortaya çıkan verinin yeterli olmadığı sadece enflasyon ve işsizlik ile sonuca varılamayacağını anlayan başka ekonomistler ki bunların başında Amerikalı Steve Hanke gelir. Bu endeksi yeniden formüle ettiler ve endexe büyümeyi ve faiz oranlarını da katarak daha doğru sonuçlar üretileceğini düşünerek endexi genişlettiler ve bugünkü formül ortaya çıkmış oldu. Endexin yüksek çıkması ekonomide bozulmayı ve halkın sefaletinin arttığını göstermektedir.
Ülkemizde son 5 yıldır ciddi tartışmalara yol açan ekonomik küçülme halkın fakirleşmesi tartışmalarına ışık tutabilmesi açısından Sefalet Endeksi(mısery Index)’nin 2021 ve 2022 sonuçlarına bakalım.
Endeksi hesaplamak için veri araştırmasına girdiğimde maalesef istatistik kurumumuzun son iki yıldır KKTC’nin Milli Gelirini açıklamadığını bir kez daha hatırladım ve bu kadar önemli bir verinin henüz daha KKTC Devletinin en önemli kurumları tarafından çalışılmaması nasıl bir Kurumsal Devlet yapısına sahip olduğumuzu bir kez daha ortaya koyuyor maalesef.
KKTC’deki sefalet endeksinin son iki yıllık gelişimi;
2021 2022
ENFLASYON% 46,09 110,00
İŞSİZLİK ORANI% 8,06 9,03
FAİZ ORANLARI % 15,02 18,05
BÜYÜME% 3,08 3,05
SEFALET ENDEKSİ 66,09 140,03
Veriler İstatistik Kurumu resmi sitesinden faiz oranları aylık Türk lirası mevduat faizlerinin bileşik faiz yıllık yüzde oranı 2021 yılı büyüme 2020 yılı negatif büyümenin baz etkisiyle alınmıştır. Rakam tahminidir.
Görüleceği gibi KKTC’nin 2022 yılı sefalet endeksi %134,03 çıkıyor. Yani 2021-2022 yılları arasında bile endekste iki kat artış yaşanmış endeks katlanarak artmıştır.
2020 yılı alacak olsak büyüme negatif olduğu için sefalet endeksinin 2022 yılındaki endeksten daha yüksek çıkacaktı. Bu da fakirliğin arttığını ekonominin büyük bir gerileme sağladığını göstermektedir.
Sefalet endeksi karşılaştırması yapıldığında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türkiye’yi geride bıraktığını görüyoruz. Bunun sebeplerine baktığımızda ise enflasyonun en önemli faktör olduğunu görmekteyiz. Enflasyon ithal eden bir ülke olduğumuza ve bunun ana yurdu enflasyonu düşürmek için politika değişikliğine gitmeyeceğini düşündüğümüzde bir süre daha yüksek sefalet endeksiyle yaşamaya devam edeceğiz.
