Irak devlet televizyonu, İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü Komuntanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in öldürüldüğünü bildirdi. Olayı ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) üstlendi.
Akşam saatlerinde Bağdat Uluslararası Havaalanı’na düzenlenen füze saldırısı sonrasında İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in öldürüldüğü bildirildi.
Irak devlet televizyonundan yapılan açıklamada, “Kasım Süleymani ile Haşd Şabi Heyeti Başkanı Ebu Mehdi el-Mühendis, Bağdat Uluslararası Havaalanı yolunda araçlarını hedef alan bir füze saldırısı sonucu öldü” denildi.
Amerikan AP haber ajansına konuşan Iraklı üst düzey yetkililer ise saldırıda Süleymani’nin yanı sıra Irak’taki Şii milis grubu Haşdi Şabi’nin Komutan Yardımcısı Mehdi el-Mühendis ve örgütün havalimanı protokol görevlisi Muhammed Rıza dahil 7 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Iraklı yetkililer, el-Mühendis’in Bağdat Havaalanına Süleymani’yi karşılamak için bir konvoyla geldiğini ve saldırının ise havaalanının kargo kısmına İranlı komutanın karşılandığı yerde yapıldığını kaydetti.
Yüzük detayı dikkat çekti
İsimlerinin açıklanmasını istemeyen bazı yetkililer, Süleymani’nin cesedinin paramparça olduğunu ancak İranlı generalin yüzüğünden tespit edildiğini belirtti.
We can confirm the good news that the U.S sent Qassem Soleimani to hell.
He is responsible for the massacres of thousands of people in #Iraq & #Syria.
He network of operation is worldwide; this will affect worldwide.
نستطيع تأكيد مقتل #قاسم_سليماني
مجرم الحرب إلى جهنم https://t.co/8Br1qmJOM3 pic.twitter.com/Ut1YVex8cF— فيصل ابراهيم الشمري (@Mr_Alshammeri) January 3, 2020
Sosyal medyada yayılan fotoğraflarda da, cesetlerden birinin parmağında görülen yüzüğün, Süleymani’nin ‘ünlü’ yüzüğü olduğu iddia edildi.
‘Önce füze, sonra helikopter saldırısı’
Al Mayadeen kanalının aktardığına göre, Bağdat Uluslararası Havaalanı yakınına ilk olarak Katyuşa füzeleriyle ‘sahte’ bir saldırı gerçekleştirildi.
SÜleymani ve el-Mühendis’in yaşamını yitirdiği saldırıdan ise ABD’ye ait helikopterler sorumluydu.
‘ABD ve İsrail sorumlu’
Haşdi Şabi Sözcüsü Ahmed el-Esadi, yaptığı açıklamada “Kasım Süleymani ve el-Mühendis’in öldürülmesinden düşman ABD ve İsrail sorumlu” ifadelerini kullandı.
Al Arabiya ve Sky News kanalları da bilgiyi doğrularken, Tahran ya da İran Devrim Muhafızları Ordusu’ndan henüz bir açıklama gelmedi.
Öte yandan Al Hadath kanalı, Haşdi Şabi’ye bağlı Asaib Ehl el-Hak lideri Kays el-Hazali ve Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri’nin Bağdat’ın Cediriye semtinde ABD deniz piyadeleri tarafından tutuklandığı bilgisini verdi. Bilgi, Al Mayadeen kanalınca yalanlandı.
Pentagon doğruladı
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilileri ise Kasım Süleymani’nin öldürüldüğü yönündeki haberleri doğruladı.
Pentagon’dan yapılan yazılı açıklamada, “ABD ordusu, Başkan’ın talimatı ile, ABD tarafından yabancı terör örgütü olarak tanınan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü’nün Komutanı Kasım Süleymani’yi öldürerek (bölgedeki) ABD personelini korumak için kararlı ve savunma amaçlı bir adım atmıştır” ifadeleri kullanıldı.
BREAKING: Pentagon officials confirm the killing of Iran's most senior commander Qassem Suleimani
— The Spectator Index (@spectatorindex) January 3, 2020
‘Trump tarafından onaylanmıştı’
Newsweek gazetesine konuşan bir yetkili, söz konusu saldırının ABD Başkanı Donald Trump tarafından onaylandığı bilgisini verdi.
İran Devrim Muhafızları da doğruladı
Reuters’ın aktardığına göre İran Devrim Muhafızları, Kasım Süleymani’nin hayatını kaybettiğini doğruladı.
Petrol fiyatlarında artış
Yaşananların ardından petrol fiyatları ani bir yükseliş kaydederek yüzde 3 artış gösterdi.
Trump’tan bayrak paylaşımı
Olaya ilişkin henüz bir açıklamada bulunmayan ABD Başkanı Trump, Twitter hesabı üzeriden Amerikan bayrağı paylaştı.
https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1212924762827046918?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1212924762827046918&ref_url=https%3A%2F%2Ftr.sputniknews.com%2Fortadogu%2F202001031040957114-kasim-suleymani-olduruldu%2F
Pentagon’dan açıklama
Pentagon’dan yapılan açıklamada, “ABD ordusu Başkan’ın talimatıyla, ABD’nin terör listesindeki Kudüs Gücü lideri Kasım Süleymani’yi öldürerek yurtdışındaki ABD personelini koruma yönünde savunma amaçlı kararlı bir eylem gerçekleştirdi” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, Süleymani’nin bölgedeki ABD’li diplomatlara ve görevlilere ‘saldırı hazırlığında’ olduğu öne sürüldü.
Statement from the Pentagon: pic.twitter.com/Ec80ZJBQUn
— Jamie Dupree (@jamiedupree) January 3, 2020
Beyaz Saray’dan açıklama
Süleymani suikastıyla ilgili Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada da “ABD ordusu, bir Yabancı Terör Örgütü olan İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komuntanı Kasım Süleymani’yi öldürerek ABD personelini yurt dışında korumak için kararlı savunma eylemleri gerçekleştirdi. General Süleymeni, aktif olarak Irak ve bölgedeki Amerikalı diplomatlara ve ordu mensuplarına saldırmak için planlar geliştiriyordu” ifadelerine yer verildi.
General Soleimani was actively developing plans to attack American diplomats and service members in Iraq and throughout the region. https://t.co/Me5DMvMgSp
— The White House 45 Archived (@WhiteHouse45) January 3, 2020
‘Süleymani’nin cansız bedeninin fotoğrafı yayınlandı’ iddiası
Süleymani’nin öldürülmesinin ardından sosyal medyada yapılan paylaşımların bazılarında da Süleymani’nin cansız bedeninin fotoğrafı olduğu iddia edilen görüntülere yer verildi.
#BREAKING Photo shows pieces of Qasem Soleimani's dead body! Via @LucioQuincioC pic.twitter.com/vEX1qQZro4
— AcuarelaAriana (@AcuarelaAriana) January 3, 2020
Geçtiğimiz saatlerde çevresinde ABD’ye ait askeri tesislerin bulunduğu Bağdat Uluslararası Havaalanı yakınına 4 füze saldırısı düzenlendiği bildirilmişti.
AFP, saldırıda 8 kişinin hayatını kaybettiği bilgisini vermişti.
Öte yandan, gerçekleştirilen saldırının ardından ABD askeri kuvvetlerinin ‘alarm durumuna geçirildiği’ belirtildi.
Pompeo: Iraklılar özgürlükleri için sokaklarda dans ediyor
Süleymani’nin öldürülmesinin ardından Irak’ta düzenlenen sevinç gösterilerinin yer aldığı bir video paylaşan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da, “Iraklılar özgürlük için sokaklarda dans ediyor, General Süleymani’nin artık olmadığı için müteşekkirler” ifadelerini kullandı.
Iraqis — Iraqis — dancing in the street for freedom; thankful that General Soleimani is no more. pic.twitter.com/huFcae3ap4
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) January 3, 2020
‘Şiddetin patlak verme riskini artırdı’
ABD Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi de, Süleymani’nin öldürülmesiyle ilgili olarak “Şiddetin patlak vermesi riskini arttırdı” yorumunu yaptı.
Pelosi, Süleymani’nin öldürülmesinin ardından Ortadoğu’da askeri varlığın arttırılmasına ihtiyaç duyulup duyulmadığına dair Kongre’nin bilgilendirilmesi gerektiğini söyledi.
İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı’nın öldürülmesi ne anlama geliyor?
uhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, ABD ile birlikte İran’ın bölgedeki en büyük rakipleri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de bölgedeki milis güçlere destek vermekle suçladığı, İran’ın ülke dışındaki operasyonlarından sorumlu komutanıydı.
Doğrudan İran’ın dini lideri Ali Hamaney’e bağlı olan Süleymani, Hamaney’e 1979’daki İslam Devrimi’nden bu yana en yakın isimlerden biriydi.
Lübnan, Suriye, Irak ve Yemen’deki çatışmalarda önemli bir rol oynuyor ve bölgedeki politikaların belirlenmesinde etkili oluyordu. İran’ın bölgedeki gücünün mimarıydı.
1998’de Kudüs Gücü’nün komutanı olan Süleymani, Lübnan’da Hizbullah’la, Suriye’de Baas yönetimiyle ve Irak’taki Şii silahlı gruplarla İran’ın ilişkilerini daha da yakınlaştırmada önemli rol oynadı. İsrail ve bazı Arap ülkelerinin istihbaratları tarafından defalarca suikast girişiminde bulunulduğu ve her seferinde bu girişimlerin engellendiği belirtiliyor.
İran Devrim Muhafızları, ABD’nin “yabancı terör örgütleri” listesinde.
İran ordusunun en önemli yöneticilerinden, üst düzey komutanlarından birinin ABD tarafından öldürülmesi, İran ve ABD arasındaki gerilimin çok daha ciddi boyutlara ulaşabileceğini gösteriyor.
İran’ın dini lideri Ali Hamaney, devlet televizyonunda yayımlanan açıklamasında, Süleymani’nin “cennete gittiğini, suçluları çok sert bir intikamın beklediğini” söyledi:
“Süleymani’nin öldürülmesi, ülkede İsrail ve ABD karşıtı direniş motivasyonunu iki katına çıkaracaktır. Dün geceki olayda aptal ellerini onun ve diğer şehitlerin kanına bulayan suçluları çok sert bir intikam bekliyor.”
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin danışmanı da ABD’nin kırmızı çizgiyi aştığını söyledi.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Süleymani’nin öldürülmesine karşılık verileceğini, ABD’nin bu karşılıktan sorumlu olacağını belirtti.
Süleymani’yle birlikte öldürüldüğü iddia edilen El Mühendis de, Hadi el Amiri’den sonra Irak’taki Haşd-i Şabi güçlerinin ikinci önemli komutanıydı. Hizbullah Tugayları’nın komutanı olan El Mühendis, yaklaşık bir yıl önce verdiği bir röportajda Kasım Süleymani’yle ilişkisi için “bir askerin komutanına olan bağlılığı gibi” demişti.
ABD, 8 Nisan 2019’da Haşd-i Şabi’yi “terör örgütü” olarak kabul ettiğini açıklamıştı.
Orta Doğu uzmanları, Twitter üzerinden operasyonun önemini ve olası sonuçlarını değerlendirdi.
Washington merkezli Orta Doğu Enstitüsü direktörü Charles Lister, “Süleymani’nin öldürülmesinin sonuçlarını tahmin etmek zor, bu Orta Doğu’da son yılların en büyük haberi.” dedi, ABD’nin yakında Suriye ve Irak’tan tamamen çekilebileceğini yazdı.
Global Politikalar Merkezi’nin Devlet Dışı Aktörler Programı direktörü Hassan Hassan da, “İran, ABD’nin vereceği olası yanıt konusunda fazla rahat davrandı” diyerek İran’ın son haftalardaki eylemlerini sıraladı:
- ABD’nin insansız hava aracını düşürdü
- Suudi Arabistan’ın petrol tesislerine saldırdı
- Amerikan üssüne saldırıp bir Amerikalı müteahhiti öldürdü
- ABD Büyükelçiliğine saldırı organize etti
- Tüm bunların ardından Süleymani yenilmez olduğunu düşünerek rahatça ortada dolanmaya devam etti
Irak’ta çalışan gazeteci ve araştırmacı Patrick Osgood ise “ABD ya İran’la savaşa hazır -ki böyle olması düşük bir ihtimal- ya da büyük bir gaz tankerine bir sigara atıp çekildi, Iraklıları da bunun sonuçlarını yaşamak üzere arkasında bıraktı” yorumunu yaptı.
