İngiltere Başbakanı Theresa May, İngiltere Parlamentosu’nun alt kanadı olan Avam Kamarası’nda Brexit anlaşmasıyla ilgili 5 gün sürecek tartışmanın ilk gününde art arda yenilgiye uğradı.
Bu, Theresa May’in Avrupa Birliği ile yaptığı anlaşmanın İngiliz parlamentosunda ne kadar az destek gördüğünün göstergesi olarak yorumlandı.
Avam Kamarası, hükümetin ülkenin Avrupa Birliği’nden ayrılmasına yönelik anlaşmayla ilgili hukuki tavsiye konusunda Parlamento’yu küçümsediğine hükmetti. Muhalefet partilerinin bu konuda verdiği önerge kabul edildi. Hükümet oylama sonrası hukuki tavsiyenin tamamını açıklayacağını duyurdu.
Başbakan Theresa May’i bir yenilgiye de kendi partisi uğrattı.
Bir grup Muhafazakar Parti milletvekili, Brexit anlaşmasının parlamentodan geçmemesi halinde, sürecin kontrolünü milletvekillerine devreden yasa tasarısını destekledi.
Başbakan May, Avam Kamarası’nda 5 gün sürecek tartışmanın başlangıcı vesilesiyle yaptığı konuşmada, Brexit kutuplaşmasının İngiliz siyaseti için “yıpratıcı” bir hale geldiğini söyledi ve halkın “meselenin fazla uzadığını ve çözülmesi gerektiğini düşündüğünü” savundu.
Avam Kamarası, 11 Aralık Salı günü İngiltere ile AB arasında varılan Brexit anlaşmasını oylayacak.
Yasal tavsiye tartışması nedir?
Ana muhalefetteki İşçi Partisi geçen ay Hukuk İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Geoffrey Cox’dan Brexit anlaşması ile ilgili yasal tavsiyeyi kamuoyuna açıklamasını istemişti.
Geoffrey Cox ise Pazartesi günü Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada, ülkenin ulusal çıkarını korumasının görevi olduğunu söylemişti.
Cox, yasal tavsiyenin tamamını açıklamasının İngiltere’nin ulusal çıkarına zarar vereceğini savunmuştu.
Anlaşmaya muhalefet edenler, anlaşmanın AB’nin kararlarında İngiltere’ye söz hakkı vermeden, İngiltere’yi AB’nin kurallarına bağlı kıldığını ve yasal tavsiye raporunun bu durumu gözler önüne sereceğini savunuyorlar.
Hükümet ise Başbakan May’in özel olarak yasal tavsiye almaya hakkının bulunduğunu söylüyor.
Yasal tavsiyenin tamamının kamuoyuna açıklanması ile ilgili önergeye ise 6 muhalefet partisi destek verdi.
Muhalefet partilerinin bu konuda verdiği önerge, 293’e karşı 311 oyla kabul edildi. Hükümet oylama sonrası yasal tavsiyenin tamamını açıklayacağını duyurdu.
Avam Kamarası Başkanı John Bercow, oylama sonrası yaptığı açıklamada, milletvekillerinin Brexit anlaşmasını oylamadan önce yasal tavsiye hakkında bilgi sahibi olmamalarının “tasavvur edilemeyeceğini” söyledi.
Bu gelişme üzerine iktidardaki Muhafazakar Parti’nin Avam Kamarası Grup Başkanı Andrea Leadsom, Cox’un tavsiyesinin tümünün Çarşamba günü kamuoyuna açıklanabileceğini söyledi.
Parlamento’yu hangi hükümet üyelerinin ‘küçümsediği’ açıklanacak
Salı günü Avam Kamarası’nda daha önce yapılan oylamada da, İngiliz hükümetinin, Brexit anlaşmasına yönelik yasal tavsiye ile ilgili kararın Parlamento İmtiyaz İnceleme Komitesi’ne bırakılmasını öngören düzenlemesi 307’ye karşı 311 oyla reddedildi.
Eğer oylama hükümetin istediği gibi sonuçlansaydı, Komite yasal tavsiyenin açıklanıp açıklanmaması konusunda görüş bildirecek, bu da haftalar sürebilecekti.
Komite şimdi hangi hükümet üyelerinin “Parlamento’yu küçümsediği” konusunda karar verecek ve suçlu bulunanlara verilecek cezaları açıklayacak.
İşçi Partisi’nin Brexit Sözcüsü Sir Keir Starmer, Avam Kamarası’ndaki oylamanın “çok büyük anayasal ve siyasi önemi” olduğunu, hükümet üyelerinin Parlamento’yu küçümsemelerinin daha önce eşi benzeri olmadığını söyledi.
Mevcut koşullarda, Parlamento’nun anlaşmaya onay vermesi çok zor görünüyor.
İngiltere’de Brexit ile ilgili olarak ikinci bir referandum yapılması talebini içeren yaklaşık 1,5 milyon imzalı iki dilekçe Başbakanlığa iletilmişti.
AB Adalet Divanı Hukuk Sözcüsü Campos Sanchez-Bordona da İngiltere’nin Brexit sürecini birlik üyesi diğer ülkelerin onayına ihtiyaç olmadan tek taraflı olarak durdurabileceğini açıklamıştı.
