Lüks mağaza işletmecilerinin bir süredir günün yarısını karakollarda, “çalıntı mal tespiti” ile geçiyor. İşin tuhafı, turist, vatandaş, öğrenci- öğretim görevlisi, liseli- ortaokullu, Rum, İngiliz, Rus, demeksiniz her yelpazeden hırsız var
HER GÜN EN AZ BİR VAKA: KKTC’de ünlü markaların ürünlerini satan giyim ve aksesuar mağazalarında hırsızlık vakaları arttı. Mağazalardaki güvenlik kameraları hırsızların yüz hatlarını en ince ayrıntısına kadar tespit ediyor. Hırsız ülke dışına çıkmadığı takdirde kısa sürede yakalanıyor
KARAKTER MESELESİ: Mağaza hırsızlarının hepsi sırt çantalı ve iyi giyimli kişiler. Hırsızlık yaptığı tespit edilen kişiler arasında üçüncü ülke vatandaşı ve Türkiyeli üniversite öğrencilerinin yanı sıra üst düzey yönetici eşi, öğretim görevlisi ve vatandaşlar var. Hırsızlar arasında 18 yaşından küçük çocuklar da var
ŞEYTANIN AKLINA GELMEZ: Hırsızlar, etiketli- etiketsiz ürün ayrımı yapmıyor. Alarmlı ürünlerde, pense dahi kullanılıyor. Bazı hırsızlar daha önceden bir şekilde temin etmiş olduğu alarm sökücü kullanıyor. Böylece güvenlik bariyeri rahat aşılıyor
İŞLETMECİLER KARARLI: Mağaza işletmecileri hırsızların birçoğunu affetti ancak vaka sayısı artıp iş çığırından çıkınca polis devreye girdi. Mağaza işletmecileri, “Artık af yok” dedi, hem birbirleri ile hem de polis ile işbirliği yaptı. Tespit edilen hırsızların fotoğrafları tüm mağazalara ve polise veriliyor
Duygu ALAN
Lefkoşa ağırlıklı olmak üzere hemen her ilçede giyim ve aksesuar mağazalarında gün geçmiyor ki bir hırsızlık olayı yaşanmasın.
Giyim hırsızları, hırsızlığı gerçekleştirdikten sonra ülkeden çıkış yapmadıysa kısa sürede yakayı ele veriyor.
Mağazaların içerisindeki ileri teknoloji güvenlik kameraları hırsızların yüz hatlarını en ince ayrıntısına kadar tespit ediyor, mağazaların dış cephesinde bulunan güvenlik kameraları ise adeta MOBESE görevi görüyor.
Hırsızlık fark edildiği anda mağaza işletmesi ile polis işbirliği başlıyor, hırsız halen ülke içerisindeyse yakalanıyor.
Eskiden adaya “hırsızlık için gelenler” diye bir kavram varken, artık hırsız profili de değişti. Çok sayıda KKTC vatandaşı da hırsızlık yapıyor, bunla birlikte İngiliz, Rus, Türkmenistan, Afrikalı uyruklu çok sayıda hırsız yakalanıyor. Meslek gruplarına bakıldığında ise, olayın vahameti ortaya çıkıyor. Öğrenci de çalıyor, öğretim görevlisi de… Her yaştan, bir çok meslekten hırsız yakalanıyor.
Profil sırt çantalı samimi kişiler
Giyim mağazalarından hırsızlık yapanların profilleri benzer özellikler taşıyor. Hırsızlar, mağazada önce ürünleri tespit ediyor ardından ilk kez girdiği mağazada bile mağaza çalışanı ile samimiyet kurmaya çalışıyor.
Amacı personeli lafa tutmak ve samimi, iyi kişi profili çizerek dikkat çekmemek. Hırsızların geneli büyük sırt çantası kullanıyor ve mağazaların soyunma kabinlerine bu çantalarla giriyor.
Pense makas hatta alarm sökücü kullanılıyor
Giyim hırsızları, müşteri gibi girdiği mağazada iyice bir göz analizi yapıyor ve gözüne kestirdiği ürünleri bir bir reyonlarından alıyor.
Hırsızlar birden çok ürün ile soyunma kabinine giriyor, beğendiği ürünü sırt çantasına koyuyor, çalıyor.
Giyim hırsızları, daha çok üzerinde alarm olmayan ürünlere yöneliyor, alarmlı ürünlerde ise hırsızlık, alarmın pense ve bilek gücü ile sökülmesi veya kıyafetten makas aracılığı ile kesilerek ayrılması ile gerçekleşiyor.
Bazı hırsızlar daha önceden bir şekilde temin etmiş olduğu alarm sökücü kullanıyor.
Sökülen alarmlar veya etiketler mağaza terk edilmeden önce ve dikkat çekmeden hırsız tarafından mağaza içerisinde bir yerlere gizleniyor.
Bazı hırsızlar da alarmı devre dışı bıraktıktan sonra ürünü kıyafetinin içerisine giyerek gizliyor.
İlk tepki “beni polise verme” şeklinde
Hırsızlık yaptığı tespit edilen kişilerin mağaza sorumlularına ilk tepkisi “Beni polise verme” diye yalvarma şeklinde oluyor. Ürünün ücretini ödemeyi ve olayı örtbas etmeyi teklif eden de var.
Hırsızlar ya fakirliğini bahane gösteriyor ya da açıklama yapmıyor. Tespit edilen hırsızlar arasında ülkesinde mağazaları olduğunu söyleyen bile var.
Çoğunluğu öğrenci
Giyim mağazalarından hırsızlık yaptıkları tespit edilen kişilerin büyük çoğunluğu üçüncü ülke vatandaşı ve Türkiyeli üniversite öğrencileri.
Mağaza işletmecilerinin ifadesine göre, hırsızlık yaptığı tespit edilen kişiler arasında Londra’da yaşan Kıbrıslı Türkler, üst düzey yönetici eşi hatta üniversite öğretim görevlisi de var.
Tespit edilen bazı hırsızlar ise henüz 18 yaşını doldurmamış çocuklar.
Emine Delioğlu: (KOTON)
KOTON Mağazası Sorumlusu Emine Delioğlu, mağazalarında hırsızlık vakalarının son zamanlarda artış gösterdiğini söyledi. Delioğlu, tespit ettikleri birçok hırsızı affettiklerini birçok vakayı da polise bildirdiklerini kaydetti.
Artık hırsızlığa müsemma göstermeyeceklerini belirten Delioğlu, tespit edilen hırsızların çoğunluğunun üniversiteli öğrenci olduğunu ve maddi durumları iyi olan kişiler olduğunu söyledi.
Mağazalarından hırsızlık yaptığı tespit edilen kişilerden birinin üçüncü ülke vatandaşı olduğunu kaydeden Delioğlu, Türkiyeli, Londra’da yaşan Kıbrıslı Türk bazı kişilerin de tespit edildiğini vurguladı. Mağazada güvenlik önlemlerini arttırdıklarını ifade eden Emine Delioğlu, müşterilerinden bu hususta anlayış beklediklerini kaydederken hırsızlara ve hırsızlığa yatkın olanlara, “Muhakkak tespit edilirsiniz, bu olay size ciddi sonuçlara mal olur” diyerek, hırsızlık yapmamaları çağrısında bulundu.
“Mağaza sahibi olan da var”
Delioğlu, KOTON mağazalarında yaşanan hırsızlık olaylarına ilişkin şunları anlattı:
“Yakaladıklarımızdan biri üçüncü ülke vatandaşıydı, birkaçı Türkiyeli öğrencilerdi. Biri reyondan çantayı almış etiketi koparıp koluna asmış gidiyordu, yakalandı. Ders alması için affettiklerimiz de polise şikayet ettiklerimiz de oldu.
Birçoğunun maddi durumu da iyi. Mağusa şubesinde yakaladığımız kişi, alarm sökücü ile gelmiş ve kabinde çaldığı ürünün alarmını o alet ile sökmüştü.
Bize babasının Türkiye’de 4 adet giyim mağazası olduğunu, o alarm sökücüyü de kendi mağazalarından birinden aldığı söyledi. Bazıları makas ile bazıları da direk bilek gücü ile alarmı kıyafete de zarar vererek çıkarıyorlar.
Alarmları kabinlere veya mağazaya saklıyorlar. Biri de öğrenci olduğunu, ihtiyacı olduğunu söyledi ama saçı başı bakımlı, tırnakları jeldi ve ben bu durum karşısında kendisine çıkıştım. Belli ki yalan söylüyordu.
Biri Türkiyeli öğrenciydi, ona gözcülük yapan da Kıbrıslı. Girne’deki mağazamızda Kıbrıslı Türk olup da Londra’da yaşayan kişiler hırsızlık yaptı. Hırsızların birçoğunun bahanesi yok. Zaten bu adi bir suçtur ve bahanesi olamaz.”
Serhan Özyolaç: (Mango)
Mango Mağaza Müdürü Serhan Özyolaç, mağazada sıklıkla hırsızlık olayının yaşandığını ancak güvenlik önlemleri sayesinde birçoğunun tespit ettiklerini kaydetti. Geçmişte affettikleri kişiler olduğunu söyleyen Özyolaç, vakaların artması ile birlikte tüm mağaza işletmecilerin artık affetmeme kararı aldığını ve olayların direkt polise intikal ettiğini söyledi.
Hırsızların tespit edildiklerinde ilk tepkilerinin “Beni polise vermeyin, ürünün ücretini ödeyebilirim. Özür dilerim” şeklinde olduğunu kaydeden Özyolaç, hırsızların çoğunluğunun öğrenci olduğunu ve çaldıkları ürünlerin alarmlarını pense ile söktüğünü belirtti.
Serhan Özyolaç, “Kameralar artık son sistem olduğu için mağazamızı ziyaret edenler en yakın yüz hatlarına kadar görüntüde tespit edilebiliyor. Geçmişte affettiklerimiz oldu ancak artık olaylar arttı iş çığırından çıktı af yok, polis ile istişare içerisindeyiz. Tüm mağazalar kendi önlemlerini aldı. Mesela bizde artık kabinlere çanta ile girilmiyor. Çünkü hırsız profili daha çok öğrenci ve sırt çantaları var. Geneli ilk kez mağazamıza gelmiş olsa bile personelle samimiyet kurmaya çalışıyor. Alarmları pense ile söküyorlar veya ürünü yırtarak devre dışı bırakıyorlar” diye konuştu.
“Farklı profilden hırsızlar var”
Özyolaç , Mango’da hırsızlık yapan kişilerin çok farklı profillerde olduğunu kaydetti.
Özyolaç, “Biri üst makamdan birinin eşiydi, ürünü kasadan geçirmeden hızlıca mağazadan çıkarken alarm öttü, plakasını alıp kendisine ulaştık. Gelip ödemesini yaptı. Birçoğu da öğrenci” dedi.
Artık mağazalardaki güvenlik sistemlerinin üst seviyede olduğunu söyleyen Özyolaç, “Kameradan tespit ediliyorlar, fotoğrafları hem diğer mağazalarla hem de polis ile paylaşılıyor. Ülkeyi terk etmedikleri sürece muhakkak yakayı ele veriyorlar” dedi.
Alınan ekstra güvenlik önlemleri konusunda müşterilerine anlayışlı olmaları çağrısında bulunan Özyolaç, “Bazı müşterilerimiz tepki gösteriyor ama biz, anlayış gösterip yardımcı olmalarını istiyoruz Toplum olarak biz önlem alır da suça müsaade etmezsek bu suçlar azalır” dedi.
Hırsızlara da veya meyilli olanlara da çağrıda bulunan Özyolaç, “Belki bir kez yapacak ama ikinci de yakalanacak ve hayatları sönecek. Hem toplumdan bu denli adi bir suç işlediğinden dışlanacak hem de hukuki ceza alacak. Kişi aç bile olsa 1 adet ekmek için bile bu suçu işlemeye değmez. Yapmasınlar. Çalışsınlar, tüm firmalar zaten öğrenciye part time çalışma şansı veriyor. Bu ülke çalışana ekmek veren ülkedir. Eninde sonunda yakalanılıyor. Önlemleri daha da genişletiyoruz. Arkadaşları arasında yırtık giyinenler varsa da dikkat etsinler çünkü alarmı çıkartırlarken ürünler yırtılıyor, bu yırtıklar da aslında bir çeşit damgadır” diye konuştu.
Esin Esmen: (Esmen Group)
Esmen Group Direktörü Esin Esmen, mağazalarda hırsızlık vakalarının özellikle son 1 yılda artış gösterdiğini belirterek, “Tespit ettiğimiz kişilerin tümünü şikayet etmiş olsaydık 1 yılda 100 kişiyi polise vermiş olurduk” dedi.
Esmen Group bünyesinde 21 mağazanın faaliyet gösterdiğini belirten Esin Esmen, her gün an az bir mağazada hırsızlık hadisesinin yaşandığını kaydetti.
Hırsızlık yaptığı tespit edilen kişiler arasında üniversiteli öğrencilerden öğretim görevlilerine kadar birçok profilden insan olduğunu kaydeden Esmen, birçoğunun üçüncü ülke vatandaşı olduğunu bazılarının ise 18 yaş altı kişiler olduğunu ifade etti.
Esmen, hırsızlıktan tespit edilen kişiler arasında üçüncü ülke vatandaşı öğretim görevlisi kişiler de bulunduğunu kaydetti.
Esin Esmen, personel konusunda da sıkıntı yaşandığını belirterek, mağazadan parça parça 15-20 bin TL çalan personel olduğunu fakat bu kişilerin bir takım yöntemlerle tespit edildiğini kaydetti.
“Artık af yok”
Bugüne kadar birçok kişiyi ders alması açısından affettiklerini söyleyen Esmen, “Artık af yok” dedi.
Esmen, şunları söyledi:
“Birçoğunu göz ardı ettik ama iş çığırından çıktı. Artık polis ile işbirliği yapıyoruz. Dereboyu, adanın en güvenli caddelerinden biri, çünkü sadece bizim mağazaların güvenlik kameraları ile cadde 7-8 yerden izlenir. Diğer mağazalarda da kamera var. Polisle de bu kayıtlar paylaşılıyor. Ancak son bir yıldır artık polisin de yeterli kalamadığı bir süreç içerisindeyiz. Türkiye değil başka ülkelerden adaya kısa vadeli gelip hırsızlık yapanlar var.
Bu insanlar da gayet profesyonel ve ekip haklinde çalışıyorlar. Mağazaya girdiklerinde 40 ürün çalabiliyorlar. Sırt çantası ile geliyorlar, personelin gözünden kaçarsa da sırt çantası ile soyunma kabinine girip ürünü bu çantalara gizliyorlar. Hırsızlar, varsa alarmsız ürünleri tercih ediyorlar, alarmlı ürünlerin alarmını da devre dışı bırakıyorlar. Söktükleri alarmları kabinde de bırakmıyorlar. Mağazanın içerisinde bir yere atıp gidiyorlar. Bunlar kameralardan tespit ediliyor ama çok geç oluyor. En üzücü olanı yaş oranının çok düşük olmasıdır. 18 yaş altı olanlar da var.”
“Polis pusuda”
Esmen, mağazalarında yaşanan hırsızlık olaylarına ilişkin birkaç hikayeyi de havadis okurları ile paylaştı. Esmen şunları söyledi:
“Bir gün 4 öğrenci mağazamıza giderek ürün çaldığını ancak vicdanının rahatsız olduğunu ve ödeme yapmak istediğini ifade etti. Öğrencilerden ürünü iade almadık, ürünlerin fiyatını kadar parayı bir fakire vermesini söyledik. Amacımız ona bir ders vermekti.
Bir tanesi de bir üniversitede öğretim görevlisiydi. Mağazamızdan ürün çaldı, polise verdik, 2 avukatla birlikte ifade vermeye gitti.
Polis pusuya yattı, canla başla çalışıyor, adım adım takip ediyor. Ama hangi birini tespit edip takip edecek. O kadar çok değişik ırktan millet var ki artık adada güvenlik önlemlerinin hat safhaya çıkarılması lazım.”
