Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde enflasyon yüksekliği, satın alma gücümüzün düşüklüğü, fakirleşmemizin sebebi, tasarruf oranımızın düşmesi, pahalılığı sebebi büyük oranda Türkiye’de uygulanan ekonomi politikalarının K.K.T.C.’ye yansıtılması ve kullandığımız para biriminin içine düştüğü değersiz durumdan kaynaklanmaktadır. Türkiye’de uygulanan ekonomi politikaları sürekli başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Kısa süreler içerisinde sık değişen ekonomi politikaları yerine, riskleri azaltmaya odaklanması ve Türkiye’nin 600-700 arasında değişen CDS Priminin düşünülmesi temel politika olmalıdır. Türkiye en riskli ülkelerden biridir. “Riskler azaltılırsa kur ve enflasyon aşağı gelir ve yatırım yapılabilecek ortam yaratılır. Aynı para birimini kullanan ayni coğrafya da olan ve ekonomik bağımlılığımızın olduğu gerçeğiyle bu bize de yansır.
TCMB Para Kurulu faizleri artırmayacağını ve bununda ötesinde daha da düşürüleceğini açıklamasıyla oluşan negatif reel faiz Türk lirası mevduatta veya Türkiye hazinesinin üstüne büyük bir yük olan dolar endeksli Türk lirası mevduatın çok büyük bir dolarizasyona sebebiyet vermiştir. Rezervelerin eksiye düştüğü bu günlerde bu yanlıştan yani negatif reel faizden kurtarılmış olunsaydı bugün ki kur bu seviyelere gelmezdi. Enflasyon altında da böyle ezilmezdik.
Türkiye’de faizlerin indirildiği günden itibaren atılan adımlara baktığımızda bir çok enstrüman devreye sokuldu. Dolara endeksli Türk lirası mevduat geldi. Geçen hafta tahsisli SWAP ve gelire endeksli senet devreye sokuldu. Sıkılaştırma önlemleri alındı. İşe yarayacak mı? Yani Türk lirasına değer kazandıracak mı? Hayır. Faizin ortaya çıkardığı negatif boşluk doldurulamaz.
Dolarizasyon olan yerde faiz enflasyondan düşük tutulursa kur artar. Maliyet enflasyonu olur.
Bu yılın en önemli risklerinden bir tanesi enflasyondur. ‘Kur riski her zaman yüksek’ ve Türkiye’deki enflasyon büyük ölçüde maliyet enflasyonudur ve bu bize de riayet ediyor.
Maliyet enflasyonunu etkileyen en önemli olay Türk lirası’nın değer kaybıdır. Bu durum Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin enflasyonuna da büyük etki yapmaktadır. Biz yıllar itibariyle baktığımızda ortalama yarattığımız enflasyon aylık 4 puandır. Gerisi tamamıyla ithal enflasyon olup, maliyet kaynaklıdır. Bu ekonomik büyüme olsa bile ciddi bir krizdir.
Napolyon savaşı kaybedince komuta sormuş; niye biz savaşı kaybettik sebepleri neler demiş? Komutan başlamış saymaya; bir demiş barutumuz bitmişti. İki demiş Napolyon gerisini sayma gerek yok demiş.
Eğer faiz politikası etkin kullanılmıyorsa enflasyon sorunu çözülemez.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türk lirasını kullandığı ve Türkiye’deki mevcut veya benzeri politikalar bize uygulanmaya devam edildiği sürece bizim yüksek enflasyondan ve de değersiz bir paradan ve fakirleşmeden kurtulmamız maalesef mümkün değildir. Yüksek enflasyonun barutu faizdir.
