2008’de başlayan büyük durgunluk sonrasında %10’a çıkan işsizlik ve yavaşlayan ekonomiyi canlandırmak için Amerikan Merkez Bankası trilyon dolarlık devlet tahvilleri aldı. Faizleri de sıfıra çekti.
* * *
Ekonomik göstergeler Amerikan ekonomisinin düze çıktığını veya çıkmak üzere olduğunu işaret ediyor. Bu da, yakın bir gelecekte hatta önceden tahmin edilenden daha kısa bir süre sonra Amerikan Merkez Bankası’nın para politikalarını değiştireceği anlamına geliyor.
* * *
Mart ayı sonunda açıklanan işgücü piyasası istatistikleri işsizliğin %6,7’e indiğini gösteriyor. İşsizlik yardımı almak için 325 bin kişinin başvurması beklenirken, bu rakam ilk defa 311 bin kişiyle beklenilenden daha az olmuş.
* * *
Geçen yılın son çeyreğinde, GSYH, yani ekonomi, %2,63 büyümüş ki bu da beklenilenden az da olsa daha yüksek bir ekonomik büyüme rakamı. Bu büyümenin kompozisyonu da oldukça güzel: Tüketici harcamalarındaki artış %2,2; İşyerlerinin harcamaları, envanterleri büyütme de dâhil %0,7; dış ticaret %1,0. Federal, eyalet ve yerel yönetimler aynı dönemde harcamalarını kısmış.
* * *
Şubat ayı içinde, dayanıklı tüketim malı siparişleri beklenilen %1 yerine %2,2 artmış. Yeni ev satışları ise şubat ayı içinde beklenilenden (445 bin) daha düşük, 440 bin, olmuş. Fakat bu düşüş o kadar da kaygı verici bir rakam olarak görünmüyor. Bunun bir sebebi bu yıl havaların kötü olması, aşırı soğuk bir kış yaşanması. Diğeri ise ki dördüncü çeyrek rakamlarında da göründüğü gibi Amerikalı tüketicilerin genelde harcamalarını artırmaya başlaması. İşsizlik rakamlarındaki düşüş, kişisel gelirlerin beklenilenin üzerinde artması ve bunun sonucunda son altı yılın en yüksek seviyesine çıkan tüketici güveni ekonominin normale döndüğünün göstergeleri.
* * *
Hal böyle olduğundan, ekonominin normale döndüğü yönündeki inanç güçlendiğinden, Merkez Bankası aylık devlet tahvili alımlarını 65 milyar dolardan 55 milyara çekiyor ve yılsonuna kadar da bu tahvil alım programını küçültmede kararlı olduğunu belirtiyor. Devlet tahvilleri alımı bittikten sonra bir süre daha faizleri düşük tutmakta kararlı görünen Merkez Bankasının 2016 yılı sonunda faizleri %3 civarına yükseltmesi bekleniyor. Yaygın inanış ise ilk faiz yükselmesinin Nisan 2015’de olacağı yönünde.
* * *
