Dünya Bankası’nın hazırladığı yeni raporda eşitsizliğin en yüksek olduğu ülkenin Güney Afrika, eşitsizliğin sürmesindeki en büyük sebebinse ırk olduğu belirtildi.
Salı günü Dünya Bankası tarafından yayımlanan “Güney Afrika’da Eşitsizlik” raporuna göre, Güney Afrika’da apartheid’ın sona ermesinin üzerinden 30 yıl geçtiği halde ülkenin en zengin yüzde 10’luk kesimi toplam servetin yüzde 71’inden fazlasını elinde bulunduruyor.
Raporda ülkedeki sert eşitsizliğin ırk ve “ırkın eğitim ve işgücü piyasası üzerindeki etkisi” sebebiyle devam ettiği belirtiliyor.
Güney Afrika Gümrük Birliği’nin (SACU) en büyük ülkesi Güney Afrika, dünyada eşitsizliğin en yüksek olduğu ülke ve 164 ülke arasında birinci sırada.
Washington merkezli kredi kuruluşu daha önce 2018’de hazırladığı bir raporda Güney Afrika‘yı eşitsizliğin en fazla olduğu ülke diye adlandırmıştı.
Rapora göre, ırkın gelir eşitsizliğindeki payı yüzde 41’i bulurken eğitimin gelir eşitsizliğindeki payı yüzde 30’a azaltıldı.
Hepsi SACU üyesi olan Botsvana, Esvatini, Lesoto ve Namibya da eşitsizliğin en yüksek olduğu ilk 15 ülke arasında yer aldı.
Raporun yazarları “Namibya ve Güney Afrika’da olay apartheid’ın ardından geçişin tamamlanmaması” dedi.
Raporda ayrıca “Bu ülkelerde eşitlik ve ekonomi ilerleme siyasi ilerlemeyi yakalayamadı çünkü geçmişlerinden kaynaklanan bozulmalar toplumsal ilerleme için kritik engeller oluşturuyor” ifadeleri yer aldı.
Dahası “Güney Afrika’da ırk ayrımıyla mekansal ayrımcılığa dayanan sömürgeciliğin ve apartheid’ın mirası, sonuç eşitsizliğini güçlendirmeye devam ediyor” dendi.
Rapor kalifiye işçilerin maaşları artarken yarı kalifiye işçilerin maaşlarında değişim olmamasının ücret eşitsizliklerine yol açtığını belirtti.
Bölgede kişi başına tüketim 2000’lerden 2016’ya kadar biraz iyiye gitse de rapor için toplanan verilerin çoğu SACU’da 3,2 milyon kişiyi yoksulluğa iten Kovid pandemisinden öncesine ait.
Rapor, eşitsizliği ölçmek için tüketim ve harcamaları inceleyen ekonomik bir araç olan Gini endeksi kullanılarak hazırlandı.
Irk dışında cinsiyet de eşitsizliği artırmada önemli rol oynuyor. Raporda bölgedeki kadınların eğitimde kendileriyle aynı yeterliliklere sahip erkeklerden ortalama yüzde 30 daha az kazandığı belirtiliyor.
Kadınlar için maaş uçurumu Güney Afrika’da yüzde 38’e, ardından gelen Lesoto’daysa yüzde 32’ye genişledi.
Tarımın düzensiz dağılımı da özellikle kırsal alanlarda eşitsizliği körüklüyor. Rapor, Namibya’da 39,7 milyon hektarlık tarım arazisinin en az yüzde 70’inin “hâlâ Avrupa kökenli Namibyalılara ait olduğunu” belirtti.
Dünya Bankası’nda bahsi geçen ülkelerin direktörü Marie Francoise Marie-Nelly “Kaliteli eğitim, sağlık ve temel hizmetlerin daha kapsayıcı şekilde sunulması yoluyla doğumdan itibaren herkese eşit fırsat vermek bölgedeki eşitsizliği azaltmak için kritik önem taşıyor” dedi.
Dünya Bankası zenginlerle yoksullar arasındaki uçurumu küçültmek için mali politikaların eşitsizlik üzerindeki etkisinin artırılmasını ve kamu hizmetlerine eşit erişimi artırarak fırsat eşitliğinin desteklenmesini öneriyor.
