Değerler Eğitimi ve Surlar İçi Çocukları - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

Değerler Eğitimi ve Surlar İçi Çocukları

Kemal Akkan BatmanKemal Akkan Batman

Şu anda KKTC sınırları içerisinde Lefkoşa Surlar İçi sosyal bir problem olarak kendisi gösterdi ancak onunla kalmayacağını yordamak yanlış olmaz. Girne Eski Liman bölgesinde de zaman zaman benzer problemler yaşanmakta. Eğer önlem alınmazsa arkası da gelecek. Pek çok şehirden sosyal problemler gelmeye başlayacak, kaçarı yok.

Nedeni de çok basit; 43 yıllık KKTC’yi yönettiklerini sanan yöneticiler bu tür problemlerin oluşumunu engelleyecek önlemler ya da düzenlemeler yapmadı; sonuç da şiddetin hakim olduğu davranış ve tutumları sergileyen kişiliklerin oluşumu. ‘Değerler Eğitimi’ formal eğitime adapte edilmedi, gerek duyulmadı. İnsanımızın kişilik ve karakter gelişimi ciddiye alınmadı.


Değerler, toplumdaki bireylerin büyük çoğunluğunun kabul ettiği davranış kalıplarıdır. Küreselleşme olgusu ile birlikte değerler hızla değişmekte ancak temel insani değerler varlığını hala daha korumakta. Öğrencilere kazandırlacak değerler konusunda en kapsamlı çalışma Yaşayan Değerler Eğitimi programıdır. 1995 yılında Birleşmiş Milletlerin 50. yılında hayat bulan ve UNESCO tarafından desteklenen bir program. 64 ülke ve 1800 okulda uygulanmakta.  İşbirliği, özgürlük, mutluluk, dürüstlük, sevgi, alçakgönüllülük, barış, saygı, sorumluluk, sadelik ve  hoşgörü olmak üzere 12 evresnsel değeri kazandırmaya odaklanmıştır. KKTC de söz konusu 12 değeri kazandırmak için artık birşeyler yapmalıdır.

Bu değerler insanların mutlu bir toplumsal yaşamı kurmalarında etkilidir. Bu nedenle değerler, formal eğitimde birer ders olarak okutulup, öğrencilere evrensel değerler kazandırılmalıdır. Değerler Eğitimi kavramı, bireylerin evrensel değerleri keşfetmeleri ve geliştirmeleri için işe koşulan bir derstir.

Araştırmalar değerler eğitiminin etkili sonuçlar verdiğini ortaya koyuyor. Leaming (2000) edebiyat temelli değerlere ilişkin kitaplardan oluşan ‘kişilik eğitimi programları’na yönelik bir araştırma gerçekleştirmiş. Amerika’da farklı bölgelerde, edebiyat temelli kişilik temelli eğitim programı uygulayan birinci sınıftan altıncı sınıfa kadar 965 çocuk araştırmaya katılmış. Sonuçlar programın, çocukların bilişsel gelişimlerine pozitif etkisi olduğunu, duygusal ve davranışsal sonuçların ise oldukça kompleks olduğunu göstermektedir*.

Dünyada uygulanan çeşitli değerler eğitimi uygulamları var; UNESCO ve Değerler Eğitimi, Kişilik Eğitim Programı (CEI, 1996),  Bireysel Gelişim İçin Ahlaki Değerler Rehberi (AEGIS, 1996), Çocuk Gelişim Programı (DSC, 1996-Hewlett Foundation), İlgi Toplumu (CC, 1996), Çocuklar İçin Ahlaki Program (Heartwood Institude, 1992), Yaşayan Değerler Eğitim Programı (Living Values Educaation Program) vb.

KKTC olarak bu örnek programlar ya da tamamen KKTC kültürüne özgü yeni bir ‘Değerler Eğitimi Programı’ geliştirilip, öğrencilerin istenilen evrensel değerleri içselleştirmiş ve iyi vatandaş niteliklerini kazanmış kişiliklerde yetişmelerine yardımcı olunabilir. Böylece Surlar İçi olgusu gibi istenmeyen olguların oluşmaması veya ortadan kalkması için adım atılmış olur.

Zürafa Programı (Giraffe Program) (Medlock, Graham, 1996) da anasınıftan onikinci sınıfa kadar süren bir kişilik eğitimi programıdır. Program ‘her kültürde insanlar hikayeleri rehber olarak alır’ felsefesini temel alır. Üç basamaklı bir programdır. 1. Basmak; Önce çocuklara kültürel bir hikaye anlatılır, çocuklar ‘hikayeyi dinle’r. Bu basamakta her sınıf için hazrılanmış 30 zürafadan (zürafalar başarılı, tanınmış, örnek hayat hikayeleri olan kişilerdir) birisinin hikayesini dinler. 2. Basamak; ‘hikayeyi anlat’; Çocuklar kendi kahramanlarını bulurlar ve kendi hikayelerini anlatırlar. Kahramanlarını haberlerden, kitaplardan, sinemadan, oyunlardan, evlerinden, okuldan vs seçerler. 3. Basamak; ‘hikaye ol’dur; Öğrenciler kahramanın kendisi olurlar. Daha iyisi için neyi değiştirmeleri gerektiğine karar verirler, tasarlarlar ve projeyi gerçekleşmesi için uygularlar*.

Böylece öğrenciler kahramanların kişilik özeliklerini tanırlar. Olumlu kişilik ve karakter özellikleri geliştirmeleri mümkün olur. Çağdaş bir toplumda değerler yok sayılmamalı yoksa toplumun yok olmasına bile neden olur. Eğitim çok zor bir iştir. Herkesin anladığı bir iş de değildir. En güzel örneği ‘KKTC sistemsiz eğitimi’dir. Toplumu şiddet, saygısızlık, yalan, hırsızlık, ganimetçilik, köşeyi dönme, adam kayırmacılık, bananecilik, bendensen yaşadın gibi istenilmeyen değerleri, kişiliklerinde segileyen bireyler toplumu haline dönüştürmüşler; ne yazık ki.

*Balat, Uyanık & Dağal, Asude B (2006). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi Etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar