CMC’nin durumu hükümetlerin eseri - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
KıbrısManşet

CMC’nin durumu hükümetlerin eseri

Gürsel KARAGÖZLÜ

KKTC’de “en büyük çevre felaketi “olarak bilinen ve 42 yıldır çözümsüz bırakılan CMC maden alanının bir türlü temizlenememesi, bölge halkını artık isyan noktasına getirdi.


CMC kirliliğinin devam ettirilmesinde kasıt bulan STÖ’ler, sorunun çözümsüz bırakılmasından hükümetleri sorumlu tuttu.

Lefke’de sivil toplum örgütleri, “Hükümetler isteseydi bu sorun bugüne kadar çözümlenirdi. Ancak rant sağlamak maksatlı hükümetler bu alanın temizliği konusunda atılan adımları bilinçli olarak sürüncemede bırakıyor” diye konuştu.

Halkın güveni kalmadı

Lefke’de sivil toplum örgütleri, CMC maden alanının temizlenmesi için bugüne kadar birden çok şirketin harekete geçtiğini ancak neticenin değişmediğini belirtti.

STÖ’ler, bölge halkı olarak CMC maden atıklarının şimdiye kadar temizlenmemesi nedeniyle hiçbir şirkete de güvenlerinin kalmadığını söyledi.

Hükümetlere yüklenen bölge halkı ve Lefke’de sivil toplum örgütleri CMC maden alanı kirliliğinin halen devam etmesi konusunda alanı 9 yıl önce 49 yıllığına kiralayan Fort İsbi Ltd.’i de suçladı.

 

Port İsbi, “sorun bürokrasi” dedi

PORT ISBI Ltd. bünyesinde çalışan ve CMC maden alanının temizlenmesi ile ilgili projenin sorumlularından Maden Mühendisi Hasan Öznesil ise CMC alanında operasyonun başlatılması için geçtiğimiz yıl ÇED sürecini başlattıklarını, 22 Ekim 2015 tarihinde raporu, Çevre Koruma Dairesi’ne sunduğunu açıkladı.

Raporun halen görüşülmediğini, dolayısıyla olumlu veya olumsuz herhangi bir dönüş almadıklarını kaydeden Öznesil, ÇED raporunun onaylanması ile alanda kurulacak tesisin inşaat iznini alacaklarını, tesis kurulup, ilgili testleri tamamlandıktan sonra da 9 ay içerisinde temizleme operasyonuna başlayacaklarını ifade etti.

Kaya: Artık temizlenmeli

Aziz Kaya,
Aziz Kaya,

Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya, 2 bin dönüm arazi üzerindeki CMC maden atıklarının bir an önce temizlenip arazinin hem bölgeye hem de ülkeye bir değer olarak kazandırılması gerektiğini kaydetti.

Kaya, “CMC alanının temizlenmesi için alan 9 yıl önce özel bir şirkete 49 yıllığına kiralandı. Ancak halen daha alanın temizliğine ilişkin bölgede bir işlem başlatılmadı. Bir önceki hükümet döneminde Bakanlar Kurulu, konu şirketin faaliyetlerini yetersiz bularak bu sözleşmeyi iptal etti. Konu şirketinde bu konuyu mahkemeye taşıdığını konunun mahkemeden geri döndüğü bilgisini bilmekteyiz. Bu iş yazboz tahtasına döndü” dedi.

Hızlı: Ekonomik değerdi felaketimiz oldu

Ahmet Hızlı
Ahmet Hızlı

Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği Başkanı Ahmet Hızlı, faaliyete girdiği yıllarda Kıbrıs’ta birçok kişi için ekmek kapısı, Lefke ekonomisine de ciddi katkıları olan CMC maden alanının yıllar içinde yapılan yanlış çalışmalar neticesinde felakete dönüştüğünü söyledi.

Hızlı, CMC maden alanın temizlenmesi için 26 Eylül 2007 tarihinde Port Isbi Ltd’e 49 yıllığına kiralandığını ve firmanın alanda yapacağı işlerin ise bir zaman cetveli içerisinde belirlendiğini kaydetti.

Ahmet Hızlı, 8 yılda alanın temizleme işleminin bitmesi ve bölgenin yatırımcıların hizmetine açılması gerektiğini ancak aradan yaklaşık 9 yıl gibi bir süre geçmiş olmasına karşın firmanın taahhütlerini yerine getirmediğini ifade etti. Hızlı, Lefke bölgesinde sivil toplum örgütlerinin ve bölge halkının artık Port İsbi firmasına güvenmediğini ifade etti.

Hızlı, “Taahhüt ettiği hiçbir işi yapmadığı gerekçesi ile firma ile yapılan sözleşmenin feshedilmesini istiyoruz. Aksi halde konuyu elimizdeki raporlarla yargıya taşıma kararlılığındayız” dedi.

“Yeni bir ihale şart”

Ahmet Hızlı, CMC alanındaki maden atıklarının temizliği için yeniden ihale açılmasının kaçınılmaz olduğunu savundu.

Hızlı, “CMC atık alanının AB tarafından Plajedes firmasına yaptırılan proje de dikkate alınarak nasıl temizleneceği ve temizliğin ne şekilde güvence altına alınacağı,  temizleme sonrasında kurtarılacak alanın ne amaçla kullanılacağının kararlaştırılıp planlanması, ihale, tüzük ve yasalara göre gerekli maddi teminatların ve güvencelerin alınması ve sözleşmeye uyulmaması durumunda teminatın kullanılması sağlanması, yapılacak tüm işlerin 5 yıllık bir zaman dilimi ile sınırlandırılıp kontrol edilmesi, bütün bunların planlanma, gerçekleşme ve sonuca ulaşma gibi her safhasında Lefke Belediyesi, Lefke Avrupa Üniversitesi ile Lefke  Sivil Toplum Örgütlerinin söz sahibi olması, hususları dikkate alınıp yeni şartnameye konmalıdır” dedi.

Karlıtaş: Sorumlu hükümetlerdir

Hasan Karlıtaş
Hasan Karlıtaş

Lefke Turizm Derneği Başkanı Hasan Karlıtaş, Lefke’nin geleceğinin turizmde olduğunu belirterek, 42 yıldır CMC maden alanının temizlenememesinin kabul edilemez olduğunu kaydetti.

Bu konuda, gerekli sözleşmeyi ve denetimi yapmadıkları gerekçesi ile hükümetleri sorumlu tutan Karlıtaş, “Sözleşme şartlarını yerine getiremeyen ilgili Port İsbi şirketinin de kabahati büyüktür. Bu konuda yeni, şeffaf, maden temizleme yönteminin belli olduğu, zaman çizelgesi olan, belediye ve sivil toplumun da içeridinde olacağı bir denetleme süreci şart” dedi.

Fotalı: Derhal Denizli-Gemikonağı emirnamesi çıkarılmalı

Mehmet Türkay Fotalı,
Mehmet Türkay Fotalı,

Denizli-Gemikonağı Kalkındırma Derneği Başkanı Mehmet Türkay Fotalı, son zamanlarda CMC maden alanının gündeme geliş sebebinin 2 bin dönümlük arazisinin Port İsbi Şirketinden alınıp başka bir şirkete peşkeş çekme operasyonu olduğunu ileri sürdü.

Fotalı, bölge sivil toplum örgütleri olarak buna hiçbir zaman müsaade etmeyeceklerini, bölge halkı olarak CMC maden atıklarının şimdiye kadar temizlenmemesi nedeniyle hiçbir şirkete güvenlerinin kalmadığını söyledi.

CMC maden alanının henüz temizlenmemiş olmasından hükümetleri de sorumlu tutan Mehmet Türkay Fotalı, “hükümetler, CMC alanının temizlenmesini istemiş olsalardı bunca yıldır gelmiş geçmiş şirketlerini takip ve kontrol ederdi. Devlet, devlet ise ve bölge insanının sağlığına, çevreye değer vermiş olsaydı şimdiye kadar T.C. ile yapmış olduğu protokollere CMC alanının temizlenmesini de koyarlardı” dedi.

 “CMC maden alanının bir rant alanından çıkarılıp en erken zamanda temizlenmesi hükümetlerin görevidir” diyen Fotalı, “Bölge Citta Slow unvanını kazanmış bir bölge ve büyük bir çoğunluğu sit alanı olması hasebiyle bu ve bunun gibi hususların dikkate alınması ve önlem alması zorunludur. Bu konuda hükümet derhal Denizli-Gemikonağı emirnamesi çıkarmalıdır” dedi.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar