Başarılı çocuk için Çinli mi Batılı anne mi? - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

Başarılı çocuk için Çinli mi Batılı anne mi?

Kemal Akkan BatmanKemal Akkan Batman

Bir ebeveyn için hayat boyunca ‘başarı’ iyi yetişmiş bir çocuğa sahip olmaktır. Sanırım insanoğlu bu sayede varlığını sürdürmektedir. Çocuklara değerleri ve yaşam için gerekli becerileri öğreterek yaşamda başarılı olmalarını ve insanlığın devamını sağlıyor.

Çocuk yetiştirmede iki uç var; ya Çin’li anneler gibi otoriter ve katı disiplinli ya da Batılı anneler gibi ‘çocukların serbest, bağımsız, kendi kararlarını kendileri verebilen’ tarzlar. Anne kavramı çocuk yetiştirmede baba ile eşit kabul ediyoruz.


Çinli annelere örnek daha önce bu köşede tartışılan Kaplan Anne’nin Zafer Marşı’, Hukuk Profesörü olan Amy Chua’nın hikayesidir*.

Batılı anneler örnekse üç kızını çok iyi yetiştiren Esther Wojcicky. Üç kızından Susan YouTube’un CEO’su, Janet Kaliforniya Üniversitesi Pediatri Profesörü ve Anne ise 23andMe’nin kurucu ortağı ve CEO’su**. Esther kızlarının aşırı rekabetçi ve erkek egemen mesleklerin zirvesine çıktıklarını ve bunu da tutkularını takip etmelerine bağlar.

Çin ve Asyalı anneler çocuk yetiştirmede daha otoriter ve disiplini ön planda tutarken batılı anneler daha özgürlükçü bir eğitimden yana. ABD’de 50 Amerikalı ve 48 Çinli göçmen anneyi kapsayan bir araştırmada; Amerikalı annelerin % 70’e yakını ‘akademik başarıyı vurgulamak çocuklar için iyi değil’, ‘ana-babaların, öğrenmenin eğlenceli olması gerektiği konusunda gayret göstermeleri gerekir’ diye belirtmişler*.

Çinli annelerse % 0’a yakını bunun tam aksini ifade etmişler. Çinli anneler çocuklarının ‘en iyi’ öğrenci olabileceğini, ‘akademik başarının, çocuk yetiştirmedeki başarıyı yansıttığını’, çocuklar okulda üstün başarı göstermediği takdirde bu bir ‘sorundur’ ve bu ebeveynlerin ‘işlerini doğru yamadığının’ göstergesidir.

Bir başka araştırmadaysa Çinli ebeveynlerin Batılılara göre çocuklarını her gün yaklaşık on kat daha fazla ders çalıştırdığı saptanmış. Bunun aksine Batılı çocukların da spor takımlarına katılma olasılığı daha yüksek*.

Çocuk yetiştirme kültürel olarak farklılık göstermektedir. Her kültür kendi değerleri ile çocuklarını yetiştiriyor. Çinli anneler çocuk yetiştirmede Amy Chua gibi şu kurallara inanır: 1) Dersler her zaman önceliklidir; 2) A eksi, kötü bir nottur; 3) Çocuklarınız matematikte sınıf arkadaşlarına göre iki sınıf önde olmalılar; 4) Çocuklarınıza başkalarının yanında asla iltifat etmemelisiniz; 5) Çocuğunuz bir öğretmen ya da koç ile anlaşmazlığa düşerse, siz daima öğretmen ya da koçtan yana olmalısınız; 6) Çocuklarınızın yapmaya izinleri olacak tek aktiviteleri, sonunda bir madalya alacakları türden olmalıdır; 7) O madalya da altın olmalı*.

Otoriter anne gibi başarılı çocuk yetiştirmek isteniyorsa yukarıdaki kurallar rehber olmalı. Çocuklar sürekli kontrol ve disiplin altında olacak. Hedef derslerde ‘A yıldız’ olacak ‘A eksi’ bile kabul edilmez.

Eğer batılı anneler gibi çocuk yetiştirilecekse Esther’in belirttiği TRİCK yöntemi kullanılabilir. TRICK, İngilizcedeki Trust (Güven), Respect (Saygı), Independence (Bağımsızlık), Collaboration (İşbirliği) ve Kindness (Nezaket) kelimelerinin baş harflerinin birleşmesiyle oluşturulmuş. Esther TRİCK’i özetle şöyle açıklar.

Güven anne- babadan başlamalı, önce onlar yaptıkları seçimlerden emin olmalıdır. Çocuklar da güçlenme ve bağımsızlığa doğru önemli ve gerekli adımları atabilirler.

Çocuklarımızın göstereceğimiz en temel saygı özelliklerine ve bireyselliklerine yöneliktir. Çocuklara kim olacakları, hangi mesleği seçmeleri gerektiği, hayatlarının nasıl olması gerektiği söylenmemeli, kendi hedeflerini belirleyip bu yolda giderken onları desteklemek gerekir.

Kendini kontrol etme ve sorumluluk almayı yaşamın erken dönemlerinde öğrenen çocuklar, yetişkinliğin zorluklarıyla yüzleşmek için çok daha donanımlı ve yenilik yapma ve yaratıcı düşünme becerilerine sahip olurlar. Gerçekten bağımsız çocuklar, hayatın tüm kaçınılmaz yönleri olan zorluklar, aksilikler ve can sıkıntısı ile başa çıkma yeteneğine sahiptir.

İşbirliği, bir aile olarak, bir sınıfta veya bir işyerinde birlikte çalışmak anlamına gelir. Ebeveynler için işbirliği, çocukları tartışmalara, kararlara ve hatta disipline katkıda bulunmaya teşvik etmek anlamına gelir. 21. yüzyılda dikte etmek artık işe yaramıyor. Çocuklarımıza ne yapacaklarını söylememeli, fikirlerini sormalı ve çözüm bulmak için birlikte çalışmalıyız.

Bize en yakın olanlara, yabancılara gösterdiğimiz nezaket ve özen göstermeden davranma eğiliminde olduğumuz garip ama doğru. Gerçek nezaket şükran ve affetmeyi, başkalarına hizmet etmeyi ve sizin dışınızdaki dünyanın farkında olmayı içerir. Çocuklarımıza yapabileceğiniz en heyecan verici ve ödüllendirici şeyin bir başkasının hayatını daha iyi hale getirmek olduğunu göstermek önemlidir

Buradaki iki anne de başarılı çocuklar yetiştirmiş. Aşağıdaki kitabı ve linki okumanızı şiddetle öneririm. Siz hangisini tercih edersiniz? Aşırı baskıcı disiplini bir yöntemi mi çocukların bireyselliklerine saygı duyulacak ve rehber olacak yöntemi mi? Biz ikincisini tercih etmişiz.

*Amy Chua (2011). Kaplan Anne’nin Zafer Marşı ( Çev. Yeşim Dervişoğlu). İstanbul: Sistem Yayıncılık.

**https://time.com/collection/live-well/5578064/esther-wojcicki-raise-successful-kids/

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar