KKTC Anayasası’nda yapılan değişiklikler bugün 29 yıl sonra halkın onayına sunuluyor. 1983 yılında kurulan KKTC’de ilk Anayasa oylaması 1985 yılında yapıldı. O gün bu gün hiçbir hükümet Anayasa’yı değiştirmek için siyasi bir tavır geliştirememiş, geliştirse bile bunu halkın onayına sunulacak noktaya getirememişti. Bundan dolayı bu değişiklik çalışmasını yapan hem hükümeti hem de Meclis’te destek veren muhalefet partilerini kutlamak gerek…
Değişikliklerin doğruluğu, yanlışlığı, eksikliği veya değiştirilemeyen maddelerin varlığı bir kenara, 29 yıl sonra anayasada bazı şeylerin değişiyor olması bile bir olumluluk işaretidir. Değişiklikleri genel anlamda olumlu buluyorum ama değiştirilmesi gereken daha birçok maddenin olduğunu da ifade etmek durumundayım. Anayasa’nın daha demokratik olabilmesi için yapılan değişikliklerin bir adım olduğunu ve bu uğurda atılacak çok daha büyük adımlara gereksinim duyulduğunu da kabul etmek gerekiyor.
Bir eğitimci olarak değişiklikler arasında çocuk hakları ile ilgili değişiklikleri olumlu ve önemli bulduğumu söylemek istiyorum. Çocuk hakları bakımından çağın çok gerisinde kalmış yasaların değişecek olması önemlidir.
Ancak “zorunlu eğitim” konusunda gerekli değişikliğin yapılmamış olmasını da bir eksiklik olarak görüyorum. Bu konuda gerek Eğitim Bakanlığı gerekse eğitimle ilgili sendikaların bu konuda ilgisiz kaldığını söylemek durumundayım.
1985 Anayasası’nın 59 maddesinin 5’nci fıkrası “Her çocuk, kız erkek ayırımı yapılmaksızın on beş yaşına kadar zorunlu; on sekiz yaşına kadar ücretsiz öğrenim hakkına sahiptir” der. Çağdaş batılı demokrasilerde zorunlu eğitim yaşı 17-18’e doğru değiştiriliyor. Birçok Avrupa Birliği ülkesinde zorunlu eğitim yılı 12 yıla çıkarılmış durumdadır. Bizde ise Anayasa’da “zorunlu eğitim” öğretim yılı olarak değil, yaş olarak belirtilmiştir. Bizdeki 15 yaş aslında 8-9 yıllık bir zorunlu eğitim dönemini kapsamaktadır.
Türkiye son yaptığı Anayasa değişikliği ile zorunlu eğitim yılını 12 yıla çıkardı. Birçok konuda eleştirdiğimiz Türkiye, eğitim konusunda attığı adımlarla dikkat çekiyor. KKTC’de de bir sonraki anayasa değişiklik paketi içerisinde mutlaka zorunlu eğitim yılının 12 yıla çıkarılmasının zorunluluk olduğunu kabul etmek gerekiyor.
******
Bu ülkede 4-5 yıldır “9. Sınıf uygulaması” diye eğitim biliminin yanından bile geçmeyen bir uygulama nedeniyle birçok gencin eğitim-öğretim faaliyetlerinin dışına itildiğini biliyoruz. Neyse ki bu uygulamaya bu yıl son veriliyor.
Zorunlu eğitim yılının 12 yıla çıkarılması gerektiğinin bir başka önemli göstergesi ise, her geçen gün okullarımızda sayıları artan göçmen işçi ailelerinin çocuklarıdır. Bu çocuklarımız geçmiş eğitim dönemlerinde temel eğitimlerini yeterli düzeyde alamadıkları ve özellikle farklı bir ülkede bulunmanın da verdiği dezavantaj ile ciddi bir uyum sorunu yaşamakta ve derslerine gereken ilgiyi gösterememektedirler. Bu durum onların 15 yaşından sonra eğitim-öğretim faaliyetlerinin dışına itiyor. Bu durum çoğu zaman da istemediğimiz davranışlar sergileyen bireyler olarak karşımıza çıkmalarına neden oluyor. Dolayısı ile bu gençlerin en azından 17-18 yaşına kadar okulda olmaları sağlanmalı, bunun için de anayasadaki zorunlu eğitim yaşının 15’ten 17-18’e çıkarılması gerekmektedir.
Dünyada yapılan birçok bilimsel araştırmada eğitim-öğretim faaliyetlerinden uzaklaştırılan her genç, karşımıza potansiyel sorunlu bireyler olarak geri geliyor. Ondan sonra onların eğitilmesi daha da zor oluyor. Önemli olan onları tutabildiğimiz kadar eğitim içerisinde tutunmaları sağlamaktır.
Anayasa değişiklikleri ile ilgili ilk adımı saygıyla karşıladık ancak ikinci adımda “zorunlu eğitim” süresinin artırılması için hem eğitim bakanlığına, hem siyasi partilerin eğitim komitelerine hem de sendikalara büyük görevler düşmektedir.
Bunun takipçisi olacağız.
