Belediye Emekçileri Sendikası (BES) Başkanı Mustafa Yalınkaya, belediyelerin mali yapısını ve Türkiye’den gelen suyun belediyelere maliyeti ve bu maliyetten doğan sıkıntıları anlattı
2.30 ÇOK FAZLA: Belediyelerde suyun maliyetinden doğan sıkıntıların giderilmesi için merkezi hükümetin elini taşın altına koyması gerektiğini ifade eden Yalınkaya, “Devlet 2.30 olan su maliyetini bir miktar sübvanse etmeli” dedi
“ÖZELLEŞTİRMEYE HAYIR”: Suyun şehir şebekelere dağıtımının özelleştirilmesine karşı olduklarını belirten Mustafa Yalınkaya, bu yönde bir karar alınması halinde BES’in tepkisini, tutumunu çok ciddi şekilde ortaya koyacağını söyledi. Yalınkaya: Suyun dağıtımı özelleştirilirse halk susuz kalacak
“17 BELEDİYEDE HİZMETLER DURABİLİR”: Yalınkaya: Tedbir alınmazsa borçlu 17 belediyeden Esentepe ve Yenierenköy belediyeleri 2018 yılının ilk aylarında, kalan 15 belediye ise yıl içerisinde ardı ardına hizmet veremeyecek durumlara gelecek
Duygu ALAN
Mustafa Yalınkaya, suyun adaya gelmesine ve belediyelerin depolarına kadar teslim edilmesine karşı olmadıklarını ancak bu suyun şehir şebekesine dağılımının belediyelere ait olması gerektiğini savundu.
Yalınkaya, suyun şehir şebekelerine dağılımının özelleştirilmesine kesinlikle karşı olduklarını belirtti.
Suyun şehir şebekesine dağıtımının 1990’lı yıllardan beri belediyelerin yetkisinde olduğuna işaret eden Yalınkaya, belediyelerin altyapılarını buna göre kurduklarını söyledi.
Yalınkaya, ancak belediyelerin su altyapılarının yıllar içerisinde iyileştirilmediğini ve günün sonunda mevcut su altyapılarının Türkiye’den gelen suyun direncine dayanmadığını, bu noktada da kayıp kaçakların meydana geldiğini söyledi.
Lefkoşa Türk Belediyesi’nin son 20 yılda su altyapısına ciddi yatırımlar yaptığını dolayısıyla kayıp kaçakların Lefkoşa’da daha minimize edildiğini belirten Yalınkaya, bu durumun başta kırsal kesim belediyeleri olmak üzere birçok belediye için aynen geçerli olmadığını dile getirdi.
“Hükümet elini taşın altına koymalı”
Belediyelerde suyun maliyetinden doğan sıkıntıların giderilmesi için merkezi hükümetin elini taşın altına koyması gerektiğini ifade eden Yalınkaya, “Devlet 2.30 olan su maliyetini bir miktar sübvanse etmeli” dedi.
Mustafa Yalınkaya şunları söyledi:
“2008 yılının Eylül ayında köyler belediyelere bağlandı. Ancak belediyelerin personel yapısı, altyapı eksiklikleri, hizmet kabiliyeti gözden geçirilmedi. Merkezi hükümet, ‘köyleri belediyelere bağlıyorum’ dedi, bağladı. Bu da siyasi bir ranttı. Ne halk düşünülerek ne de belediyeler düşünülerek yapıldı. Ayrıca o dönem devlet, yerleşim yerlerinde ciddi yatırımlar yapmadı, altyapılar iyileştirilmedi. Köyler belediyelerin üzerine bir anda kambur olarak yüklendi.
O günden bugüne gerek suyun az ve kalitesiz oluşu gerekse birçok etken yüzünden kırsal kesim belediyeleri başta olmak üzere birçok belediye, su altyapısına pek önem vermedi. Bunun yanında tahsilat da yapamadı. Bu arada da hem devletin kurumlarına hem de bankalara borçlanıldı. Ne zaman Türkiye Cumhuriyeti’nden gelen su şebekeye verildi, belediyeler acı gerçek ile yüzleşti.”
Yalınkaya, su altyapılarının yenilenmesi veya iyileştirilmesi için belediyelerin ciddi bir katkıya ihtiyacı olduğunu belirterek bu noktada hükümetin elini taşın altına koyması gerektiğini söyledi.
Mustafa Yalınkaya, “Hükümetin kaynak yaratıp altyapıları düzgün bir hale getirmesi lazım, belediyeler de bir miktar öz kaynaklarından bu altyapılara kaynak aktarırsa sorun kalmaz, su maliyeti dolaylı olarak da suyun halka satış fiyatı düşer” dedi.
“Özelleştirmeye kesinlikle karşıyız”
Suyun şehir şebekelere dağıtımının özelleştirilmesine kesinlikle karşı olduklarını belirten Mustafa Yalınkaya, bu yönde bir karar alınması halinde BES’in tepkisini, tutumunu çok ciddi şekilde ortaya koyacağını söyledi.
Belediyelerin özel devlet kuruluşları olduğunu dile getiren Yalınkaya, “Evet, özelleştirilmesi durumunda ilgili şirket, altyapıyı güçlendirebilir. Ama bu suyu halka kaça satacağının garantisi yoktur. Tahsilat noktasında da bugünden çok daha ciddi sıkıntılar yaşanacak. Dolayısıyla halk, dolaylı yönden susuz kalacaklar. Çünkü bu içme suyunu ödeyecek paraları olmayacak” diye konuştu.
“17 belediye zorda”
BES Başkanı Mustafa Yalınkaya, 28 belediyeden 17’sinin mali bakımdan ciddi sıkıntı içerisinde olduğunu ifade etti.
Sosyal Sigorta, İhtiyat Sandığı ve vergi borçlarını 2016 yılı Ocak ayına kadar ödemeyen 17 belediye olduğunu söyleyen Yalınkaya, yüklü miktarda banka borçları olup da devlet katkıları ipotek edilen belediyeler de olduğunu söyledi.
Mustafa Yalınkaya, “Bunun içerisinde Yenierenköy Belediyesi, Lapta Belediyesi ve Lefkoşa Türk Belediyesi de var. LTB’nin banka borçları Haziran 2018 yılında bitiyor. Sadece devletin kurumlarına borcu kalır, bu da ciddi rakamlardır. Lefke Belediyesi’nin ve Dipkarpaz Belediyesi’nin de ciddi miktarda borçları vardır” dedi.
BES’in örgütlü olduğu belediyeler arasında altyapıda en sorunlu olan belediyelerin Esentepe ve Yenierenköy Belediyesi olduğunu belirten Mustafa Yalınkaya şunları söyledi: “Dipkarpaz ve Yenierenköy belediyelerinde kayıp kaçak sorunu var. Esentepe Belediyesi’ne 2 bin adet kontörlü sayaç hibe edildi ancak kontörlü sayaçlara geçildiği noktada vatandaş, ödeme güçlüğü nedeni ile kuyu suyuna yöneldi, dolayısıyla tahsilat çok düştü. Lapta Belediyesi’nde altyapıda sıkıntı yok ancak kontörlü sayaca geçti ve tahsilatı da iyi ama banka borçlarından sıkıntılı. Lefke Belediyesi henüz Türkiye’den gelen suyu almıyor. Altyapısında da çok ciddi sorunlar yok ama devlete ve bankalara borçları var. Alsancak Belediyesi’nde su altyapısında çok ciddi sorunlar var, öyle ki kayıp kaçağını tespit edemeyecek durumdadır.” Kontörlü sayaca geçememiş, tahsilat sorunu da vardır. Değirmenlik Belediyesi’nde de altyapı sorunları buna bağlı olarak kayıp kaçaklar vardır. Yine bunun yanında bazı belediyelerde de kayıp kaçak görünmüyor ama altyapıların sağlık açısından yenilenmeleri gerekmektedir.”
“Tedbir alınmazsa 15 belediyede hizmetler duracak”
Mevcut mali yapıları ile birçok belediyenin önümüzdeki yıl içerisinde hizmet veremeyecek noktaya geleceğini söyleyen Yalınkaya, yasal düzenleme yapılmazsa, ciddi bir kaynak bulunup belediyeler adına bu borçlar ödenip yapılandırılmazsa ve devlet katkısından bu borçlar kesilme yoluna gidilirse günün sonunda çalışanın sosyal güvencesinin yatırılmış görüneceğini ama maaş ödemesinin yapılamayacağını dile getirdi.
Bugün buna en bariz örneklerin Esentepe ve Yenierenköy belediyeleri olduğunu ifade eden Yalınkaya, bu iki belediyenin gelirlerinin zayıf olduğunu, devlet katkı paylarının da borçlara gittiğini dolayısıyla çalışanın sosyal güvencelerinin yatırıldığını ancak son 4 aylık maaşının ödenmediğini söyledi.
Yalınkaya, tedbir alınmazsa borçlu 17 belediyeden Esentepe ve Yenierenköy belediyelerinin 2018 yılının ilk aylarında, kalan 15 belediyenin ise yıl içerisinde ardı ardına hizmet veremeyecek durumlara geleceğini ifade etti.
