Birleşik Devletler’in, Amerikalı 5 tutuklunun serbest bırakılması için İran’la 6 milyar dolarlık bir anlaşmaya vardığı bildirildi.
The New York Times’ın haberine göre meşhur Evin Hapishanesi’nde casusluk suçlamasıyla tutulan İran asıllı Amerikalılar olan Siamak Namazi, Emad Sharghi, Morad Tahbaz ve ismi açıklanmayan iki mahkum, artık Tahran’daki bir otelde ev hapsine alındı.
Gazeteye göre anlaşma kapsamında ABD hükümeti 6 milyar dolarlık petrol varlığı üstündeki kısıtlamaları kaldıracak ve bazı İranlı mahkumlar da serbest bırakılacak.
Namazi’nin avukatı Jared Genser, birkaç hafta otelde tutulduktan sonra grubun uçağa binip ülkeyi terk etmesine izin verileceğini belirtti.
Gazeteye konuşan kaynaklar adı açıklanmayan ABD’lilerden birinin bilim insanı, diğerininse işinsanı olduğunu söyledi. Bir başka mahkum olan ABD’li bir kadın da çoktan ev hapsine alındı.
CNN’e konuşan Genser, “İran’ın ABD’li rehineleri Evin Hapishanesi’nden tahmin edildiği gibi ev hapsine taşıması önemli bir gelişme” dedi.
Genser “Buradan sonra ne olacağına dair hiçbir garanti yok” diye ekledi.
2015’te İran’a yaptığı bir iş gezisi sırasında tutuklanan Namazi’ye, “düşman bir devletle ilişki” kurma suçu isnat edilmişti. Babası Baquer Namazi ise İran’da 6 yıldan fazla hapis yattıktan sonra Ekim 2022’de serbest bırakılmıştı.
İşinsanı Shargi ve çevreci Tahbaz da 2018’de tutuklanmıştı. Bu kişilerin hepsi haklarındaki iddiaları reddetmiş ve ABD Dışişleri Bakanlığı daha önce üçünün de haksız yere tutuklandığını ifade etmişti.
The New York Times’a konuşan kaynaklar, İran’a ait 6 milyar dolar değerindeki varlık üstündeki kısıtlamanın Güney Kore’de kaldırılarak Katar Merkez Bankası’ndaki bir hesaba yatırılacağını söyledi. Katar hükümetinin kontrol ededeceği bu paraya İran sadece gıda ve ilaç gibi insani yardım malzemelerini ödemek için erişebilecek.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson’ın yaptığı açıklamada Biden yönetimi, İranlıların bu hamlesine değindi.
Watson “İran’ın haksız yere tutuklanan 5 ABD’liyi hapisten çıkarıp ev hapsine yerleştirdiği teyidini aldık” dedi.
Bu cesaret verici bir adım olmakla birlikte bu ABD yurttaşları (Siamak Namazi, Morad Tahbaz, Emad Shargi ve halihazırda gizli kalmak isteyen iki Amerikalı) aslında hiç tutuklanmamalıydı.
Durumlarını mümkün olduğunca yakından izlemeye devam edeceğiz. Elbette hepsi Birleşik Devletler’deki evlerine dönene kadar durmayacağız. O zamana kadar, nihayetinde serbest bırakılmaları için müzakereler hassas bir şekilde devam edecek. Bu nedenle ev hapsiyle ilgili durumu ya da özgürlüklerini güvence altına alma çabalarımız hakkında çok az ayrıntı vereceğiz.
Ulusal İran-Amerikan Konseyi Başkanı Cemal Abdi de gelişmeyi memnuniyetle karşıladı.
Abdi yaptığı açıklamada “Bu sevindirici bir haber ve bunun sadece ilk adım olduğunu ve haksız yere tutuklanan bu İran asıllı Amerikalıların çok yakında özgürce evlerine dönüp sevdiklerine kavuşacağını umuyoruz” dedi.
Yaşadıkları acıyı ve geri dönüşü olmayan kaybı hayal etmek zor. Biden yönetiminin bu meseleye öncelik vermesi ve serbest bırakılmalarını sağlamak için bölgesel muhataplarla sürdürdüğü diplomatik çabaları bizi cesaretlendiriyor.
Onlardan çalınan zamanı telafi etmek imkansız ama bu iznin tam özgürlüklerine doğru geri alınmayacak bir adım olmasını ve İran’da tutuklu bulunan tüm düşünce mahkumlarının bir gün özgür kalacağını umuyoruz.
