Yeni araştırma, insanların dünyanın son ıssız bölgesini 3 bin yıl önce kolonileştirdiğinde oraya muz getirip yetiştirdiklerini ortaya koydu.
Kuzey Avustralya’nın en az bin 600 km doğusunda yer alan Pasifik ada ülkesi Vanuatu ilk olarak, güneydoğu Asya’dan gelen ve kanolarla Pasifik’e giden insanlar tarafından yurt edinildi.
Bu destansı tarih öncesi yolculuğa çıkanların keşfettikleri topraklarda kendilerini nasıl korudukları önceden bilinmiyordu ama antik iskeletlerin gizledikleri yerlerde yapılan araştırmalar ilk kez bu kişilerin beslenme biçimlerini açıklığa kavuşturdu.
İncelenen 3 bin yıllık kemikler aslında 2004-2005 yıllarında Vanuatu’da Efate adasındaki Teouma mezarlığında bulundu.
Otago Üniversitesi’nin güney Pasifik arkeolojik çalışma grubundan Dr. Monica Tromp, çene kemiklerini incelerken muz izlerine rastladı.
İskeletlerin dişlerinden kazınan ve diş taşı olarak da bilinen kireçlenmiş diş plağındaki minik zerreleri aramak için mikroskoplar kullanan Dr. Tromp, muz ve diğer bitkilere ait çok küçük kırıntılar buldu.
Keşifler, bölgen ilk kolonileştirildiğinde insanların yemek ve kumaş ya da ip gibi malzemeler yapmak için kullandığı bitkilere dair ipucu veriyor.
İnsanların evcilleştirdikleri hayvanları ve ekinleri kanolarla yanlarında getirdiği düşünülürken, muz kırıntıları da bu teoriyi destekleyen ilk somut delil oldu.
Dr. Tromp, “Kireçlenmiş plak veya diş taşını incelemenin en büyük avantajlarından biri, insanların yaşamlarının aksi halde bilinmeyecek farklı kısımlarına dair çok şey bulabilmeniz” dedi.
Diş plağı çok hızlı kireçlenir ve ağzınıza koyduğunuz her şeyi -Jurassic Park’ın kehribardaki kötü şöhretli sivrisineği gibi- yakalayabilir fakat bunlar sadece mikroskopla görebileceğiniz, inanılmaz derecede küçük şeyler.”
Dr. Tromp’un Anatomi bölümünde doktora araştırmasının parçası olarak başlayan inceleme, Vanuatu Kültür Merkezi, Vanuatu Ulusal Bitki Müzesi ve Teouma bölgesinin yöresel toprak sahipleri olan Eratap köyündekilerle işbirliğini içeriyordu.
Dr. Tromp, Teouma bireylerinin 32’sinden elde edilen mikropartikülleri bulmak ve tanımlamak için bir mikroskop önünde yüzlerce saat harcadı. Muzun saptanması, ilk Lapita halkı tarafından Vanuatu’ya getirildiğinin doğrudan kanıtı.
Palmiye türleri (arakasea) ve tanımlanamayan ağaç ve çalı mikropartiküllerinin de saptandığını belirten Dr. Tromp’a göre muhtemelen tüketimde veya yiyecekleri sarmada, kumaş ve ip yapımında ya da tıbbi amaçlı kullanılan bitkiler, bu eski insanların yaşamları için önemliydi.
Dr. Tromp, “Kireçlenmiş diş plağında bulabileceklerinizin büyük ve genellikle umulmadık çeşitliliği, yaptığım işi hem inanılmaz derecede heyecan verici hem de sinir bozucu kılıyor” dedi.
Araştırma, Nature isimli bilimsel yayında yer aldı.
