Dünyada kadın futbolu giderek daha tanınır hâle geliyor. FIFA 2019 Kadınlar Dünya Kupası’nı dünyada bir milyara yakın kişinin izlemesi bekleniyor.
Ancak kadın futbolcular, aldıkları verilen maaşlar ve para ödülünün erkeklere oranla ne kadar farklı olduğunu giderek daha fazla sorguluyor.
ABD Dünya Kupası’nı kazanan Hope Solo da, FIFA’da kadın ve erkeklerin para ödülleri arasındaki büyük farkın “erkek şovenizminin sağlamlaştığının göstergesi olduğunu” söyledi.
Peki kadın ve erkekler arasındaki tahmini maaş farkı ne? Sayılarla derledik.
Erkeklere verilen para kadınların 10 katından fazlası
Fransa’da ödülü kazanan takımın 2015’te yapılan bir önceki turnuvanın iki katı, yani 4 milyon dolar alması bekleniyor.
Diğer takımlara verilen para ödülleri 750 bin dolardan başlıyor ve takımların ne kadar ilerlediklerine göre değişiyor.
FIFA, kadınlar kupasında yarışan takımlara toplamda 30 milyon dolar ödül veriyor.
Geçen yıl erkeklerin top koşturduğu Dünya Kupası’nda ise, para ödülü bunun 10 katından fazlası olan 400 milyon dolardı.
Her kadın takımına ödüle ek olarak hazırlık maliyetleri ve tazminatlar da dahil olmak üzere 800 bin dolardan biraz fazlası verilirken, erkek takımlarının her biri 1,5 milyon dolar aldı.
Erkek ve kadın takımlar arasındaki bu fark genelde iki organizasyonun gelirleri arasındaki fark ile ilişkilendirilse de, FIFA yetkilileri Kadın Dünya Kupası’nın diğer kupalardan ayrıştırılamayacağını çünkü genelde hakların paket olarak satın alındığını söylüyor.
Oyuncular para ödülünün tamamını alabiliyor mu?
FIFA, ödülleri takımların oyuncularına değil, bağlı oldukları ulusal futbol federasyonlarına veriyor, onlar da oyuncularına ne kadarını vereceğine ve ne kadarını başka alanlara yatırım yapmak için kullanacağına karar veriyor.
Bu düzenlemeler için genelde oyuncuları temsil eden sendika ve kurumlar ile anlaşıyorlar ve kamuoyu ile bu bilgiler paylaşılmıyor.
Görüştüğümüz diğer futbol kuruluşları ise bu konuda detay vermekten kaçındılar.
ABD’de kadın futbol takımının tarihini inceleyen Caitlin Murray, “Günün sonunda kadınların para ödülü erkeklere oranla o kadar küçülüyor ki, oyuncular sponsorlara, klüp maaşlarına ve federasyon gelirlerine giderek daha fazla bağımlı hale geliyor” diyor.
Futbolcu sendikalarının oluşturduğu Avrupa merkezli Fifpro, Avrupa’nın batısındaki kadın futbolcuların kulüplerinden aldıkları aylık maaşın 1,000 ve 2,000 euro arasında değişiyor olabileceğini, yıldız oyuncuların ise genelde daha fazla aldığını söyledi.
Daha yoksul ülkelerde ise oyuncular ulusal futbol federasyonlarından çok daha az para alabiliyor.
FIFA ise, futbolda kadını cesaretlendirme konusunda ilerleme kaydettiklerini söylüyor.
FIFA’da kadın futbolu biriminin yöneticisi olan Sarai Baremen, “Para ödülü FIFA’nın dünyadaki kadın futbolunu geliştirmek için yaptığı yatırımların çok küçük bir bölümü” diyor.
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği ayrıca, önümüzdeki 3 yılda doğrudan kadın futboluna 400-500 milyon dolar aralığında yatırım yapmayı planladıklarını açıklamıştı.
Adalet arayışı
Dünyanın dört bir yanında futbolda cinsiyetler arası adalet arayışı da sürüyor.
ABD’de kadınlar milli takımı, maaş eşitliği konusunda ulusal futbol federasyonuna karşı yasal adımlar atarken, Avustralya’da oyuncular FIFA’ya kadın ve erkek oyuncular arasındaki uçurumu kapatmaları çağrısında bulundu.
Nijerya’nın kadın milli takımı ise Afrika Kupası’nı 2016 yılında kazandıktan sonra bazı ödemelerin yapılmadığı gerekçesiyle bir otelde oturma eylemi düzenlemişti.
Yeni Zelanda’da 2018 yılında yapılan bir anlaşma sayesinde kadın ve erkek takımlara verilen maaşların da para ödülünün de aynı olması yönünde adım atıldı.
2017’de Norveç’te ülkesini temsil eden kadın ve erkek takımların ücretleri de eşitlendi.
Hollanda’da da 2021 ile 2023 yılları arasında kadın erkek uçurumunun kalkması hedefiyle, benzer bir anlaşma sağlandı.
