Türkiye seçim sonuçlarına göre hükümet kurulmasında yaşanan belirsizlik piyasalara olumsuz yansıdı. Borsa düştü, döviz rekor kırdı.
Dünyaca ünlü kredilendirme şirketleri dövizin daha da artacağı görüşünde birleşirken ekonomistler, Türkiye’deki başlayacak olan yeni süreci, oluşacak hükümetin ve maliye yönetiminin belirleyeceğini ifade etti.
Türkiye’deki seçimlerin ekonomiye yansımasını değerlendiren ekonomistler, döviz borcu olanlara “Döviz borcunuzu Türk Lirası’na çevirip, kısa vadeye girmeyin. Kurların biraz daha aşağıya inmesini bekleyin” çağrısı yaparken bundan sonra kredi almak isteyen vatandaşlara da bu risk sürecinde herhangi bir pozisyon almalarını tavsiye etti.
Karavelioğlu: Borsa sert düşüşle güne başladı
İktisatbank Genel Müdürü Dr. Ahmet Melih Karavelioğlu, Türkiye’de yapılan seçimlerde gergin atmosferin üst noktaya çıktığını, seçim sonucunda da Türkiye halkının tercihini koalisyondan yana kullandığını kaydetti.
Seçim sonrası siyasi partilerin koalisyona dönük verdiği olumsuz mesajlar nedeni ile borsanın sert düşüşle güne başladığını kaydeden Karavelioğlu, “Seçim öncesi yaratılan gergin atmosfer ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na (TCMB) yapılan ve bağımsızlığına gölge düşüren faiz indir baskısı nedeni ile USD TL kuru 2,75’li düzeyleri test etmişti. Seçim sonrası siyasi partilerin koalisyona dönük verdiği olumsuz mesajlar nedeni ile Borsa sert düşüşle güne başladı. USD TL kurunda 2.80 düzeyi test edildi. Buradan gelen satışlarla 2.70’ler üzerinde şu an için oluşan bir denge söz konusu” şeklinde konuştu.
Ahmet Melih Karavelioğlu, seçim sonuçları TCMB üzerindeki baskının kırıldığı bir sonuç doğurduğunu belirterek “Bu ortamda piyasalar bir yandan koalisyonla ilgili aklıselim haberlere diğer yandan da TCMB’nin atacağı adımlara odaklanacaktır” dedi.
“Koalisyon piyasaların normal seyrine dönmesini sağlayacak”
Ekonomist Ahmet Melih Karavelioğlu, TCMB’nın ilk adımını bankaların döviz depo faizlerini düşürerek attığını bundan sonraki adımların içinde faiz arttırımı veya gerektiğinde faizi arttırma kararlılığını içeren ifadeleri görmenin piyasaları rahatlatacağını ifade etti.
Ahmet Melih Karavelioğlu, şöyle konuştu: “Türkiye sadece bir seçimden geçti ama halen daha dünyanın en büyük 17. Ekonomisidir, kişi başı halen 10 bin USD civarındadır, sanayisi halen çalışmaktadır, cari açığı sürdürülebilir düzeydedir, kamu borcu halen düşük düzeydedir. Kurdaki artış nedeni ile borsayı ucuzlamış, tahvil ve bono faiz oranları cazip düzeylere çıkmış durumdadır. ABD Merkez Bankası FED’in faiz artışını başlaması ile birlikte kurlarda artış akabinde faizlerde yavaş yavaş artışın yaşandığı bir döneme girmeyi bekliyor ve çalkantılı bir dönem yaşayacağımızı ifade ediyorduk. TCMB’nin bir kolunun bağlı olduğu tek parti iktidarı yerine, tansiyonu düşürecek bir koalisyon içinde, adına yakışır bir şekilde bağımsız hareket etmesi kurların ve faizin gerilemesini, borsanın çıkışa geçmesini ve piyasaların normal seyrine dönmesini beraberinde getirecektir.”
***
Sezinler: Mevcut tablodan kötü bir durum beklemiyorum
Havadis Gazetesi Yazarı Ekonomist Mahmut Sezinler, Türkiye’de önceki gün yapılan seçim sonucunda tek partili iktidar döneminin bittiğini şimdi bir azınlık iktidar veya koalisyon döneminin başlayacağını kaydetti.
Türkiye’deki başlayacak olan yeni süreci, oluşacak hükümetin ve maliye yönetiminin belirleyeceğini ifade eden Sezinler, “Kurulacak olan maliye yönetiminin piyasalara güven verecek olması Türkiye’de olabilecek istikrarsızlığın önüne geçmesi söz konusu olur. Tabii ki bu durumda Türkiye’de ve de dünya piyasalarında Türkiye’nin seçim öncesi, seçim sonuçlarına yönelik olabilecek olan şuandaki tablo zaten satın alınmıştır. Bundan sonrası için bu tablonun çok üzerinde bir kötü durum ben beklemiyorum. Dolar kuru, Euro kuru, Türkiye’ye dış yatırımcının gelmesi, Türkiye’den dış yatırımcının çıkması değişikliği çok fazla olmayacak” dedi.
“Bugünkü kurlara bakıp da bu konuda aldatıcı durum olmaması gerekiyor” diyen Mahmut Sezinler, bu günkü kurların biraz tepki sonucu oluştuğunu kısmen de olsa seçim öncesi düzeyine geleceğini ancak Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik koşullar ve dünya konjonktüründen kaynaklanan sebepler neticesinde Türkiye’deki ekonominin ve de döviz kurlarının bizim alıştığımız seviyelere gelmesinin kısa ve orta vadede çok mümkün olmadığını söyledi.
Mahmut Sezinler, Türkiye’de gerek enflasyonu gerekse döviz kurlarının fiyatlanmasını etkileyen en önemli unsurun dış yatırımcılar olduğunu kaydederek Türkiye’nin büyüyebilmesinin, cari açığını düşürebilmesinin ve Türk Lirası’nın tekrar değer kazanabilmesinin Türkiye’ye dışarıdan gelecek olan doğrudan yatırımlara bağlı olduğunu bunun da kısa ve orta vadede çok mümkün gözükmediğini belirtti.
“Döviz borcunuzu Türk Lirası’na çevirip kısa vadeye girmeyin”
Türkiye’deki seçim öncesi vatandaşa sürekli olarak “Kazancınız hangi para birimindense o para biriminden borçlanın” çağrısında bulunduğunu, kur riskinin alınmaması gerektiği uyarısı yaptığını anımsatan Ekonomist Mahmut Sezinler, “Şuanda kur riski oldukça yüksek alınmış bir durumda bu saatten itibaren dövizle borçlanan kişilerin yapabilecekleri çok fazla bir şey yok” dedi.
Mahmut Sezinler, “Şuanda döviz borcu olanlar, borçlarını Türk Lirası’na çevirmeye çalışsalar kurlar çok yüksek olduğundan Türk Lirası borçları da çok yüksek olacak. Borçlarını dövizde bıraksalar bu sefer taksitler çok yüksek olacak. Bu yüzden şuanda yapılması gereken kurların biraz daha aşağıya inmesini beklemektir” dedi.
Sezinler, “Sakın ola şuan döviz borcunuzu Türk Lirası’na çevirip kısa vadeye girmeyin” diye konuştu.
“Borçlanmak için piyasanın istikrarına kavuşmasını bekleyin”
Ekonomist Mahmut Sezinler, bundan sonra kredi almak isteyen vatandaşlara da bu risk sürecinde herhangi bir pozisyon almalarını tavsiye etmediğini söyledi.
Sezinler, “Şimdi borçlanmak niyetinde olanlara tavsiyem Türkiye’deki seçim sonuçlarının getireceği atmosferin iyi takip edilip piyasanın istikrarına kavuşmasını bekledikten sonra pozisyon almalarıdır. Bu da 1 aylık bir süreç demektir” dedi.
***
Ergün: Dövizde ve faizde dalgalanma bir süre daha devam edecek
Ekonomist Necdet Ergün, Türkiye’deki seçim sonuçlarının ekonomi politiği açısından büyük belirsizlikler içerdiğini, piyasalardaki belirsizliğin de dövizi artırdığını kaydetti.
Necdet Ergün, doların 2,54’lere geriledikten sonra tekrar seçim öncesi 2,66’lara giderken piyasaların anketlerle bu sonucu kısmen fiyatladığını belirtti.
Ergün, bundan sonra AKP’li bir hükümet kurulsa da Türkiye açısından belirsizlik ve istikrarsızlık içeren bir süreç olabileceğine işaret ederek kısa vadede AKP ile dıştan destekli bir hükümet kurulsa da mümkün olan en kısa sürede Türkiye yeniden erken seçime gidebileceğini söyledi.
“Eğri siyaset ile doğru ekonomik sonuç ortaya çıkmaz” diyen Necdet Ergün, ekonominin siyasi öngörülebilirliğe, güvene, istikrara, vizyona, rotaya ve hikayeye göre yol aldığını dile getirdi.
Türkiye’de seçim sonuçlarının piyasalarda yarattığı belirsizlik sonucu herkesin bekleme dönemine gireceğini söyleyen Ergün, bu dönem net öngörülebilir olana kadar dövizde ve faizde dalgalanmanın süreceğini ifade etti.
“Türkiye’de erken seçim mümkün”
Ekonomist Necdet Ergün, KKTC’de yüksek ekonomik ilişki ve defacto para birliği olduğunu bu nedenle bu süreçte Türkiye ile birlikte dalgalanacağını kaydetti.
Ekonomik olarak ciddi müzakere sürecinde olmanın faydalı olacağını savunan Ergün şu şekilde konuştu: “Müzakereler bize yeni bir ekonomik hikaye sunduğundan talep açısından biz bu süreçte Türkiye kadar olumsuz etkilenmeyiz, fakat kur ve faizden olumsuz etkileniriz. En kısa sürede bu belirsizliğin ortadan kalkmasını umut ediyorum. Tablo çok karmaşık ve ben Türkiye’nin bu Meclis yapısı ile 4 yıllık bir dönemi tamamlayamayacağını, erken seçime gideceğini düşünüyorum.”
