Türkiye’de genel seçimler yapıldı. Seçimi kimin kazandığı önemli değil. Önemli olan kısa vadede siyasi belirsizlik ortadan kalktı.
Tek parti hükümetinin kurulacak olması gerek zaman açısından gerekse siyasi belirsizlik açısından piyasalar için elbette önemli. Özellikle Türkiye finans piyasasında %70’e yakın yabancı payının olduğunu düşünürsek çıkan seçim sonucu yabancılar için ideal. Günün sonunda artık ne olacağı belli hükümet güvenoyu alabilecek. Başkanlık sistemi şu an için bu tabloda gündemden düştü. Tam yabancı sermayenin istediği gibi. AKP daha fazla milletvekili çıkarırsa ve Anayasayı değiştirip başkanlık sistemine adım atacak konuma gelebilseydi bugün Türk Lirasının çok daha fazla değer kaybetmesiyle karşılaşacaktık. Çıkan sonuçlar liberaller için endişe verici fakat yatırımcılar için rahatlatıcıdır. Şu anda gözüken bu.
Siyasi belirsizlik ortadan kalktı ama başka belirsizlikler ortaya çıktı. Ortaya çıkan seçim sonuçları Türkiye’nin ilerleyen süreçte ağır bir bedel ödemesiyle de sonuçlanabilir. Türk Demokrasisinin geleceği için derin kaygılar yaratıyor. AKP MHP’den destek alarak anayasayı değiştirmek için 330 milletvekili sayısına ulaşabilir. Bu ise Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’ı Rusya Devlet Başkanı Putin gibi icra yetkisine sahip bir Devlet Başkanı yapar. Bu ise Türkiye’nin Parlementler sisteminden tek adam diktasına geçmesi demektir.
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın böyle bir zaferi kazanması durumunda Batılı yatırımcılar endişeye düşer çünkü bu durum Türkiye’de çatışmaları da beraberinde getirme potansiyeli taşır.
Türkiye’de giderek büyüyen etnik, mezhepsel ve dinsel ayrışma mevcut. Seçim sonuçları neticesinde Kürtler arasında tek yolun silahlı mücadele olduğu kanısı yaygınlaşacak ve terör olaylarının artması ekonomiyi ve para piyasalarını yaralayacak. Yani Türkiye’nin bölgesel ve içsel sorunları seçim sonuçlarıyla bitmemiştir. Dolayısıyla ekonominin orta ve uzun vadede yara alma potansiyeli devam ederken bahsettiğim etmenlerin sonucu Türk Lirası’nın değer yitirme potansiyeli devam etmektedir.
Türk Lirası lehine pozisyon almak için kısa vadede Türkiye’de oluşacak olan hükümetin düşük büyüme, yüksek enflasyon ve volatil sermaye akışları ile mücadele etmesi beklenmektedir. . Bunun için çizilecek ekonomik yol haritası ve stratejisi önemlidir. Ayrıca reformla Türkiye’nin çok zayıf olan ve bundan dolayı dış sermaye bağımlılığı sürekli artan tasarruf oranı ve buna bağlı büyüme potansiyelinin ne ölçüde etkileneceği görülecektir.
Gerek Türkiye Sanayicisi ve İş Adamları Derneğinin açıklamalarından gerekse uluslar arası derecelendirme kuruluşlarının açıklamalarından anlaşılan odur ki Türkiye’deki ekonomik aktivite içerisinde büyük ağırlık taşıyan şirketler makroekonomik ortamda belirsizlik ortadan kalkana kadar stabil kalmaya devam edecekler. Yani seçimler bitti ekonomi hemen düzelir yatırımlar başlar yurt dışı sermaye para piyasasına akın eder Türk Lirası değer kazanır ve/veya stabil olur beklentisi olmamalıdır.
Bunun olabilmesi için yazımın içeriğinde belirttiğim birçok faktörünün gerçekleşmesi gerekmektedir. Seçimlerden bir gün sonra dolar kuru 2.7400’e kadar heyecanla ve spekülatif olarak geriledi. Fakat bu seviyede tutunamayıp yazımın kaleme alındığı saat itibariyle 2.8500 seviyesini test etmeye başlamıştı. Doların ulaştığı değer seçim öncesi değere çok yakın.
Bir şeyin altını çizmek istiyorum. Dolar/Türk Lirası 2.75-2.74 seviyesini test edebilir. Bunun dışında daha belirgin bir düşüş beklememek lazım. Belirtmiş olduğum kur 4-5 ay önce ciddi alım seviyesi olan hareketli ortalamadır. Kurlarda dolardaki 2.86 direnci önemli. Bunun takip edilmesi gerekiyor. Sonuç itibariyle dövizin Türk Lirası karşısındaki değeri ile ilgili yorum ve analizleri daha çok yapacağız. Hiçbir şey henüz netleşmiş değildir.
