Türkiye’nin Rus uçağını düşürdüğü 24 Kasım’dan beri tek bir Türk Hava Kuvvetleri uçağı Suriye hava sahasına geçmedi. Silahlı Kuvvetler’e ikinci bir siyasi direktif gelinceye dek geçilmemesi emri de verildi. ABD de Suriye uçuşlarını 10’da 1’e düşürdü. 24 Kasım’dan beri IŞİD’e yapılan etkili tek hava operasyonu, Rusya’yla koordinasyon içinde Fransa tarafından gerçekleştirildi.
RUSYA ordusu, Beşar Esad’ın davetiyle konuşlandığı Suriye’de, Beşar Esad’ın kontrolü altındaki bölgede ‘askeri otorite’ olarak hareket ediyor. Gerekçesini de Esad’a karşı hareket eden ‘teröristlerle’ mücadele olarak açıklıyor. IŞİD ile birlikte El Nusra, Ahrar ür Şam, İslami Cephe gibi örgütleri de hedef olarak görüyor. Buna karşın IŞİD ile mücadele eden PYD’yi ‘doğal müttefik’ olarak görüyor. Diplomatik kaynakların verdiği bilgiye göre, Rusya lideri Vladimir Putin, ABD’nin öncülük ettiği IŞİD karşıtı koalisyonu ‘müttefik’ olarak görmekle birlikte, Türkiye’den yapılan operasyonlar konusunda sorun yaşanmaması için detaylı bir koordinasyon talep etti.
TÜRKİYE BİTİRDİ, ABD YAVAŞLATTI
Rusya’nın S400 füzelerini Suriye’ye konuşlandırması, bombardıman uçaklarını havadan havaya taarruz kapasitesine sahip uçaklarla takviye etmesi, Rusya yönetiminin ‘Gerekli tedbiri alırız’ açıklamaları, Türkiye’yi mevcut krizi derinleştirecek, hatta çatışma ortamı yaratacak gelişmelerden endişelendirdi. Ankara’nın tansiyonu düşürme amaçlı olarak izlediği politika çerçevesinde, böyle bir gelişme yaşanmasın diye ‘Suriye’de uçmama’ kararı aldığı da öğrenildi. Güvenlik kaynakları, Rus uçağının düşürüldüğü 24 Kasım gününden beri, Türk jetlerinin Suriye hava sahasında tek bir operasyona katılmadığına dikkat çektiler. Edinilen bilgiye göre, hükümet de TSK’ya ikinci bir siyasi direktife kadar Suriye hava sahasını kullanmama emri verdi. Sözkonusu emrin, siyasi otorite tarafından kaldırılacağına dikkat çeken askeri yetkililer, hükümetten ‘uçun’ direktifinin beklendiğine işaret ettiler.
Türkiye cephesinde bu yaşanırken, sorun, ABD öncülüğündeki IŞİD Karşıtı Koalisyon mensubu diğer ülkelerin operasyonlarını da etkiledi. ABD’nin 24 Kasım’dan beri İncirlik merkezli Suriye uçuşlarını 10’da 1’e düşürdüğü, Almanların ve Fransızların İncirlik’te konuşlanma planlarını ağırdan aldığı bildirildi. ABD yönetimi ile Rusya arasında yeni bir kanal açıldığı ve IŞİD’e karşı hava operasyonlarının normal rutinine dönmesi için koordinasyon modelleri üzerinde pazarlık yapıldığı öğrenildi.
KOALİSYONU MUSUL’A YÖNELTTİ
Suriye’de Türkiye ile Rusya arasında yaşanan krizin, IŞİD’e yönelik uluslararası hava operasyonlarının hızını kesmesi, koalisyonun yol haritasını da etkiledi. Yetkililer, bir süredir planlanan Musul’u kurtarma taarruzunun her an başlayabileceğine işaret ettiler. İran’ın desteklediği Şii güçlerin güneyden; ABD, Türkiye, Almanya gibi ülkelerin desteklediği Kürt ve Sünni Arap birliklerin kuzeyden büyük bir taarruza geçebileceği yorumları yapılıyor.
Üst düzey bir diplomatik kaynak, IŞİD’in iki önemli kalesi olduğunu belirterek şu yorumu yaptı:
“Biri Rakka, diğeri Musul. Koalisyon, bu iki kaleyi elinden alarak IŞİD’in belini kırmak istiyor. Türk-Rus gerilimi, Rusya’nın Suriye hava sahasında Koalisyon güçleri için yarattığı ‘fiili uçuşa yasak bölge’ durumu, IŞİD’in işine yaradı ve Rakka’nın güçlü bir şekilde hedef alınmasını zorlaştırdı. Bu nedenle Musul operasyonu taktik ve stratejik açıdan büyük önem kazandı.” Hürriyet/DENİZ ZEYREK
