PETROL,ÇİN VE KRİZ - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

PETROL,ÇİN VE KRİZ

2016 yılının ilk iki haftasını korkular içerisinde geride bıraktık. Biz bu iki haftanın korkularının pek hissetmedik ama global piyasalarda biz bunu iliklerine kadar hissettik.

Türk Lirası % 4 değer kaybetti. KKTC’de faizlerde bir değişiklik olmadı fakat Türk Lirası’nın ana yurdu Türkiye’de faizlerde % 0,5 negatif bir seyir oldu. Bu normal pek sıra dışı bir gelişme değildir.
2015 yılında Çin ve Petrolu çok konuştuk. Ben yılın ilk iki haftasında da Çin ve petrolde ciddi gelişmeler yaşandı ve dünya bu iki unsurdan ötürü sallandı.
DÜNYA ÇİNİ İZLİYOR
Çin’de sorun kur. Bilindiği üzere Çin’de kurlar serbest piyasada belirlenmiyor. Kurlar Çin Merkez Bankası kontrolünde. Dövizin değerini Çin Merkez Bankası belirliyor. Son iki yılda gelişmekte olan ekonomilerde dolar %60 gelişmiş ekonomilerde %20 değer kazanırken Çin 2015 yılsonu itibariyle Doların fiyatını sadece %5,3 artırdı.
8 Ocak 2016 tarihinde Çin Doların değerini %2 daha yükseltti. Çünkü Çin’in ihracatında gerileme söz konusu çünkü Çin parası pahalı olunca mal satması zorlaşıyor. Çin’in doların değerini artırmasıyla global piyasalar darmadağın oluyor. Çünkü Çin dünyanın nerdeyse ikinci büyük ekonomisidir.   Böyle olunca değişik senaryolar yazılmaya başlanır. Çin’den sermaye çıkışı yaşanır mı? Çin ürettiğini satabilecek  mi? Çin’e ihracat  yapanlar Doların fiyatının yükselmesiyle ihracatlarının artırabilecekler mi?   ve benzeri gibi bir sürü senaryolar. Bu yazılan senaryoların içerisinde Çin bankalarının zarara gireceğini bile yazanlar var. Tüm bunlardan dolayı korkular almış başını gidiyor bu ise piyasaları negatif yönde baskı altında tutuyor.
DİĞER SORUN PETROL
Çin’in  piyasalara verdiği korku yetmezmiş gibi diğer korku petrol fiyatları.  Petrol 3 yıl önce 110 dolar ilken bu gün itibariyle 29 dolarlara kadar müthiş bir gerileme kaydetti. Sadece bu yılın iki haftasında petrol  %15 değer kaybetti.  Petrol üreticileri büyük endişe içerisinde.  Ülke ve şirketler bazında bir iflas dalgası olursa bu bütün dünyaya yayılır ve bu 2008 krizinden daha kötü bir krizle dünya karşı karşıya kalır.


KRİZE Mİ SÜRÜKLENİYORUZ
Her kesim bundan endişe duyuyor. Hemen hemen tüm ülkelerin sorunu var. Petrol üretici ülkelerinde sorunu var hem de diğer tüm ülkelerden daha büyük. Olası bir kriz gözüküyor ama ne zaman? Bu soru kafalarda cevap bulmadığı sürece işler yoluna girmeyecek.
Hayatımız da yoluna girmeyecek. Ekonomiler de. Çünkü ekonomiler bizim hayatımızdan farklı değil. 2008 Mortgage krizini hatırlayalım. Bu kriz kapitalizmi sarsan önemli bir krizdi. Bu krizin psikolojik etkisi halen devam etmekte.  Çünkü tüm dünyayı şu veya bu şekilde etkilemişti.
Dünya,  hala daha yeni bir kriz çıkar mı? korkusu içerisinde. Önümüzdeki dört yıl içerisinde yani 2017-2021 arası krize girecek olan aday ülkeler vardır. Türkiye bu günkü haliyle önümüzdeki yani 2017-2021 arası yıllarda aynen devam eder, güven tazelemez coğrafyasında ve kendi içinde var olan sorunlarını çözmezse aday ülkelerden biri olacağını düşünüyorum.
KRİZ DERKEN KASTIM NEDİR
Krizin vuruş şekli şöyle olur. Kur şoku ve bununla birlikte eş zamanlı ekonomik daralma. Yine bir hafızalarımızı canlandıralım 2008 Mortgage krizinde dünya sarsılmıştı. Bazı gelişmekte olan ülke ekonomileri Resesyona girmişti. Bunlardan biri de Türkiye ekonomisiydi.2009 yılında ekonomi % 10 civarlarında daralmıştı. Türkiye ekonomisi büyük bir darbe almıştı fakat kur şoku olmadığı için yurt dışı sermaye girişleri sayesinde kısa sürede ekonomi toparlanmıştı.
Gerçek krizde reel ekonominin toparlanması zaman alır.
HALEN VAR OLAN SORUNLAR
ABD ve Suudi Arabistan petrol fiyatlarının düşmesiyle zor duruma düşen Rusya’ya  şu anda gülüyor ve yangına körükle gidiyorlar. Ama bu yangın ABD’yi de vurabilir. Bunun için Petrolun 20 dolardan aşağı gelmesine müsaade etmeyeceklerdir. Petrol Piyasasında İran faktörü fiyatlanmaya başlayacaktır. İran’ın da devreye girmesiyle meydana gelecek olan daha da yüksek arz fiyatları bir süre daha geride tutacaktır. Fakat daha sonra fiyatlarda bir değerlenme olacağını düşünüyorum. Çünkü ABD –Rusya arasında Suriye konusunda sorun çözülecek ve ABD halen var olan düşük petrol fiyatlarına razı gelmeyip fiyatlarda yükselme olacak. Bu durum ABD’nin dış politika stratejisinin bir neticesi olacaktır.

Dünyanın diğer sorunu Çin!!!!!!! Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin iç talep ile daha küçük bir büyüme modeline geçiyor. Bunun sancıları yaşanacak ve Çin büyük olasılıkla Çin parasını konvertable sisteme entegre edip yabancı paraların değerinin belirlenmesini serbest piyasaya bırakacak. Bu ise yeni bir gelişme olarak karşımız çıkacak.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar