Arkadaş cemiyetinde sohbet ediyoruz. Tabi sohbetimiz halimizin ne olacağı ile ilgili. Arkadaşlarımdan biri tıp doktoru elini cebine daldırarak Türk lirası cinsinden bir tomar para çıkarttı. Diğer cebine daldırdı elini oradan da Euro çıkarttı ama beş adet elinde kayboluyordu. Elinde kaybolan 5 adet Euro ile diğer elinde tomarla bulunan Türk lirası paraların ikisi de eşit satın alma gücünde.
-‘Atsınlar bu sıfırları dedi, bizi de böyle tomarla para taşımayalım değerli olsun para dedi.’ Gülüştük izah etmeye çalıştım;
![](https://www.havadiskibris.com/wp-content/uploads/2023/09/728x90.gif")
Paradan sıfır atmakla para değer kazanmaz. Sadece elinizde tuttuğunuz tomarla para azalmış olur. Paradan sıfırları atmak planlı bir ekonomi programı gereklidir. Yani sağlam bir ekonomi programının bir parçası olur sıfırı atmak. Sıfırları da attığınız zaman ciddi bir psikolojik destek sağlanır. Bunu Türkiye 2005 yılında yapmıştı fakat hatırlayalım o zaman ciddi bir ekonomik program vardı reformlar vardı. Enflasyon düşüyordu yabancı sermaye girişleri başlamıştı. Bankalar disipline edilmiş bütçe açıkları düşürülmüş kamu kesimi borçlanması azaltılmış.
Şimdi bunların hiçbiri yok dolayısıyla paradan sıfır atmanın psikolojik etkisi hiçbir işe yaramaz.
HATIRLAYALIM O DÖNEMİ Türkiye IMF başvurmuş ve IMF ile bir stand by programı anlaşması yapılmıştı. Bu program sayesinde IMF’den ciddi miktarda bir kaynak kullanılmış ve yapılan ekonomik reformlarla kaynak birleşince Türkiye 2001 krizini atlatmıştı. Daha sonra ciddi miktarda doğrudan sermaye yatırımlarıyla program birleşince ekonomi hızla iyileşmeye başlamıştı.
Türkiye gibi ekonomi ve sosyal alanda yapısal bozukluk olan ülkelerde ve de özellikle dış siyasette yandaşınızın olmadığı bir ortamda ne kadar parasal destek sağlarsanız sağlayın (Katar’dan 50 Milyar dolar gibi) beraberinde yapısal reformları getirmeyen bu tür desteklerin çok kısa vadeden sonra herhangi bir olumlu beklenti yaratması mümkün değildir. Dolayısıyla paradan sıfır atma da paranızın değer kazanması da ekonomik ve sosyal politikalara ve yapısal gelişmelere bağlı şekillenir.
