Bir süredir, Kıbrıslı Türk Müzakereci Kudret Özersay ile ABD’nin Kıbrıs Büyükelçisi John Koenig adeta birlikte mesai yapıyor.
Sık sık görüşüyorlar.
Bu artık sır değil.
Peki ne görüşüyor Özersay ve Koenig?
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın adaya yapacağı ziyaret öncesinde, Kıbrıs Türk liderliği ve ABD Büyükelçiliği arasındaki mekik diplomasisi, adeta “müzakere içinde müzakere” anlamı taşıyor.
Peki perde gerisinde ne var?
Maraş ne olacak?
Kıbrıs Türk tarafı, Maraş konusunda net bir duruşa sahip:
“Maraş bütünlüklü çözümün bir parçası. Müzakere süreci devam ederken, Maraş’ı parça çözüm haline getirmek zaman kaybından başka bir şey değil…”
Müzakereci Kudret Özersay bunu söylüyor…
Dışişleri Bakanı Özdil Nami bunu söylüyor…
Başbakan Yardımcısı Serdar Denktaş bunu söylüyor…
Başbakan Özkan Yorgancıoğlu bunu söylüyor…
2’nci Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat bunu söylüyor…
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu bunu söylüyor…
Merhum Cumhurbaşkanı Rauf R. Denktaş bunu söylüyor…
Bu “Türk tezi” olarak masada…
Anastasiadis aynı görüşte değil
Esra Aygın, önceki gün Nikos Anastasiadis ile geniş bir röportaja imza attı.
Esra, Maraş’ı da sordu Anastasiadis’e…
Hani, “Maraş, müzakere süreci içerisinde zaman kaybı” diyor ya Türk yetkililer…
Esra’nın Maraş ile ilgili soruları ve Anastasiadis’in buna verdiği yanıtları hatırlamakta fayda var…
Türk tarafının hakim görüşünün aksine, ne dedi Anastasiadis:
Soru: Maraş önerinizden mi bahsediyorsunuz? Maraş’ın açılması, Türkiye’nin Kıbrıs Cumhuriyeti ile ilişkilerini normalleştirmesi, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Türkiye’nin AB katılım sürecindeki müzakere başlıklarının açılması konusundaki vetolarını kaldırması ve Mağusa Limanı’nın AB kontrolünde açılması… Kıbrıs Türk tarafının argümanı, Maraş’ı açmanın çok zaman, enerji ve çaba gerektireceği ve bizi kapsamlı çözüm müzakerelerinden saptıracağı yönündedir. Bu argüman haksız mı?
Anastasiadis: Bu argümana kesinlikle katılmıyorum. Liderlerin tek yapması gereken bu konuda bir karar vermek. Maraş konusunda bir anlaşmaya varılması durumunda konu iki toplumlu teknik bir komite tarafından çözüm müzakerelerine paralel bir şekilde ele alınabilir.
Bu hiçbir şekilde müzakereleri etkilemeyecek. Maraş’ı yeniden yapılandıracak olan liderler değil ki… Bu kararla birlikte Maraş’ın idaresi BM’ye aktarılacak, altyapı ile ilgili ve nelerin yapılması gerektiği ile ilgili rapor yazılacak ve şehrin yeniden yapılandırılması aşamasına geçilecek.
Kıbrıslı Rumlara ve Kıbrıslı Türklere bu alanda birlikte çalışma şansının verilmesinin sonuçlarını hayal edebiliyor musunuz? Bu şehri iş birliği içerisinde yeniden yapılandıracaklar. Birlikte çalışacaklar ve birlikte hareket etmenin ve birlikte çalışmanın ne kadar verimli ve yararlı olduğunu görecekler.
Soru: AB, BM ve ABD’deki muhataplarınız Maraş’ın açılması ile ilgili önerinizi destekliyor mu?
Anastasiadis: Evet kesinlikle. Ama tabii ki, bu konuda iki taraf arasında bir uzlaşı olması gerekiyor.
Soru: Bu konuda Türk tarafının ikna edilebilmesini olası görüyor musunuz? Anastasiadis: Şimdilik Kıbrıs Türk liderliğinin bu konuya yaklaşımı olumsuz. Bunun değişmesini umalım.
Eroğlu ve Anastasiadis inşatta mı çalışacak?
Çok basit özetliyor Anastasiadis…
İnşaatta liderler ve müzakereciler mi çalışacak?
Hayır…
Liderler sadece karar verecek…
Gerisi hükümetlerin işi…
Uzmanların işi…
Bunun yaratacağı sinerji?
Çözüme yaratacağı motivasyon?
Ve katılıyorum Anastasiadis’e…
Türklerle Rumlar, burada ortak kararlar alacak… Ortak adımlar atacak…
Bu nedenle, Maraş, çözümü motive edecek önemli bir konu olarak duruyor…
Hatta, doğal kaynaklar kadar önemli…
İşte Davutoğlu da geliyor…
Hatırlayalım…
Esra Aygın, Maraş ile ilgili bir soru daha sormuştu o röportajda:
“Peki ya Türkiye bu öneriye nasıl yaklaşıyor?”
Ne demişti Rum lider Anastasiadis:
“Şu anda bu konuda Türkiye’den herhangi bir işaret yok. Umalım ki önümüzdeki haftalarda bu konuda bazı ilerlemeler olur.”
Türkiye, bugüne kadar Maraş konusunda, hep Kıbrıs Türk tezi gibi yaklaştı…
Sadece, zaman zaman, “Maraş’a karşılık liman” gibi söylemler yükseldi…
Davutoğlu bugün gelecek.
Saat 14.30’daki ortak basın toplantısında, Davutoğlu bu konuda net bir mesaj verecektir…
Biden boş gelmez, boş dönmeyecek
Müzakere içinde müzakere dedik ya yazının başlığına…
Kudret Özersay, bir müzakere masasında, bir ABD Elçiliği’nde…
Müzakere içinde müzakere sürüyor…
Biden, bu adaya gelecek, ikinci ABD Başkan Yardımcısı…
Tam 52 yıl sonra…
Dosyasında Maraş olduğunu daha önce gündeme taşımıştık.
Şimdi, bu tabloda, ABD Elçisi Koenig ve Türk Müzakereci Özersay arasındaki mekik diplomasisinde, Maraş’ın görüşüldüğünü tahmin etmek için, kahin olmaya gerek yok.
Biden, dosyası ile gelecek.
Maraş dosyası…
Başarı ile de ayrılacak…
ABD Elçiliği de bunun altyapısını yapmak istiyor…
Türk liderliği ile ABD arasında, elçi-müzakereci düzeyinde Maraş konuşuluyor.
Biden’ın ziyareti öncesinde, bu noktaya dikkat çekmekte fayda var…
