Türkiye’de yeni sistem ‘Kur Korumalı Türk lirası Mevduatı’ yani paranızı Türk lirasına çevirir ve vadeli işlem yaparsanız vade sonunda alacağınız faiz döviz kur getirisinin altında ise size kur oynaklığı nema olarak verilecek. Yani dövize endeksli mevduat sistemi.
Aynı para birimini kullanan bizler için bu sistem uygulanacak mı? Henüz bilemiyoruz. Geçmiş hükümetten herhangi bir ses çıkmamıştı. Yeni kurulacak olan hükümet bu sorunu kucağında bulacak. Fakat sistemin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde ki yerel ve şube bankalarında da uygulaması kaçınılmazdır.
Türkiye’de açıklanan bu sistemin gerek orta gerekse uzun vadede umut verdiğini düşünen biri değilim. Sistemin vadettiği kur farkının hazine tarafından ödenmesini doğru bulmuyorum. Hazineye yüklenen bu yükümlülük kısa vadede tolere edilse de sonrasında enflasyonist etkilere yol açacak hazinenin zor durumda kalmasına sebebiyet verecek.
Kur korumalı TL İşlemler Türkiye’de 60-70’li yıllarda uygulanmış ve sistem para arzı artışına ve enflasyonun hızlanmasına yol açmış. Hazineye ise kaldırılmayacak yükler yüklemişti.
Sistemin Kuzey Kıbrıs’ta da uygulanması halinde ki uygulamak zorunda, Kur korumalı mevduatın getirisinin kur farkı getirisine eşitlemesi için ödenecek nemanın Kuzey Kıbrıs hazinesinden değil Türkiye Cumhuriyeti hazinesinden karşılanmak zorundadır. Bizim böyle bir mali yükü kaldıracak hazinemizin olmadığı gibi Türk lirası’nın değer kaybından ötürü oluşan fiscal politikaların ödeme uygulaması bizler değiliz.
Fiyat dalgalanmalarının fazla oluşu, liranın rekor seviyede değer kaybı yaşaması, üretim eksikliği, işsizliğin yarattığı kaygılar, sepetin giderek daha az ürünle dolması ekonomide fırtınalar kopmasına sebep olmaktadır.
Bu durum 2022 yılı içinde devam edecek mi? Yoksa daha istikrarlı bir görünüm mü olacak?
Ne olursa olsun. Her koşulda atılması gereken ilk adım öncelikle güven ortamının oluşturulmasıdır. Kur korumalı mevduat sistemi kişilerin tasarruflarını TL cinsinden tutmalarını sağlamayı hedeflese de Türk lirasına inancı kalmayan ve tasarruflarının enflasyon karşısında eriyip gitmesini istemeyen insanlar bir süre sonra paralarını daha karlı ve güvenli liman olarak gördükleri dövize yatırmaya devam edeceklerdir.
KKTC’deki Ekonomi yönetiminin hedeflerini rasyonel saptaması bu konuda Türkiye yönetimiyle çalışması ve doğru çizgiler üzerinde yürümesi gerekmektedir. Yeni hükümetin önceliklerinin doğru saptaması dileğiyle.
