Bilenler bilir, 2 yıl önce kurduğumuz “ iş geliştirme ve yatırım danışmanlığı şirketimiz” CYPRUS BUSINESS NETWORK ltd (www.cyprusbusinessnetwork.net) ile özellikle KKTC ve Türkiye sermayesi arasında önemli köprüler kurduk.
KKTC deki iş fırsatlarını-yatırım potansiyellerini(şirketleri ve projeleri) Türkiye’de yatırımcılara hem pazarlıyoruz, hem de onları KKTC’deki şirketlerle işbirliğine-ortaklığa teşvik ediyoruz.Bize gelen “ iş fikirlerini ” ; hikayeleriyle,kurgularıyla ve fizibiliteleriyle YATIRIM PROJELERİNE dönüştürüyoruz ve onları yatırımcılarla buluşturuyoruz vs…
Ayni zamanda, yerlileri de kendi aralarında ortaklıklara ve birleşmelere teşvik ediyoruz(bir bakıma çöp çatanlık yapıyoruz) ve tüm bunları da piyasa yapıcı ve yaratıcı bir profesyonellikte-gizlilikte yapmaya çalışıyoruz.
Elbette kolay değil,çünkü kültür eksikliğinin yanında mevzuatlarda da sıkıntılar ve eksiklikler var, hatta çoğu zaman teşvik edici de değiller.Mevzuatlarımızın çoğu da bugünün dünyasına uymuyor.
…Ancak geldiğimiz aşamada artık, KKTC ekonomisi çözüm halinde(ki yüksek bir ihtimal) hatta çözümsüzlüğün devamında bile; daha fazla Türkiye-Güney Kıbrıs ve global ekonominin parçası olacaktır; o yüzden Kuzeye daha fazla sermaye girişi olacak ve bir çok sektörde de rekabet artacaktır. O yüzden saflarımızı sıklaştırmamız lazım.
Ne yazık, ölçeğimizden ve çapımızdan dolayı da Kuzey Kıbrıs’ta yetersiz sermaye birikimi vardır. Şirketlerimiz,genelde küçük ve zayıf kurumsallaşmaya sahiptir. Yıllarca izolasyonlardan dolayı ve uluslararası hukukun parçası olmadığımız için de uluslararası ekonomi ve aktörleri ile yeterince işbirlikleri kuramadık. Bir çok sebepten dolayı da KKTC ‘de ortaklık ve işbirliği kültürü yeterince gelişememiştir.
Şirketlerimiz de genel de “aile şirketleridir” ve doğaları gereği ortaklığa çok yakın değillerdir. Bu açıdan, hayatın bir çok alanında olduğu gibi özel sektörde de küçük ve çok parçalıyız. Böylesi yapılar, haliyle kaynak israfına, verimsizliğe, zayıf kurumsallaşmaya neden olmaktadır.
Ama ulaşımın-iletişimin bu kadar arttığı bir dünyada; artık rekabet gücümüzün ve verimliliğimizin artması için “ yerlilerin hem kendi aralarında, hem yabancılarla ortaklıklarla-birleşmelerle bir araya gelip sermayelerini ve kurumsallaşmalarını artırması gerekmektedir.”
Aksi halde, “ küçük olsun benim olsun zihniyeti ” ile yakın zamanda çoğu şirket sektöründen bizzat birleşenler-ortaklıklar kuranlar tarafından tasviye edilecek ya da prematüre kalacaklardır.
O yüzden; hem “ (i) yerli şirketlerimizi(özellikle ayni sektördekileri) kendi aralarında ortaklıklar ve birleşmeler konusunda, hem de (ii) yabancı gerçek-tüzel kişilerle yerli şirketlerimizi ortaklıkları ve birleşmelerini teşvik etmemiz lazım.
Bunun için de vizyon-eğitim ve kültürü oluşturmanın yanında; “ VERGİ MEVZUATLARINDA ve ŞİRKETLER YASASINDA ” yaratıcı –teşvik edici düzenlemeler yapmalıyız. Bu alanda caydırıcı değil, bilakis teşvik edici regülasyonlarla ve özel düzenlemelere ihtiyacımız vardır. Bu konu,kesinlikle hem iş dünyamızın, hem de hükümetlerimizin ayrı bir çalışma başlığı olmalıdır.
Bununla birlikte, Kuzey Kıbrıs ekonomisinin büyümesi ve gelişmesi için yeni iş dünyasına uygun şirket türlerini(risk sermaye şirketleri,gayrı menkul yatırım ortaklıkları vs) ve yatırım-finans enstrümanlarını da (leasing-factorıng,melek yatırımcılık vs) oluşturmamız lazım.
