TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM) uzmanı ve merkezin yürüttüğü "İş yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Konusunda Farkındalık Oluşturma ve Bilgilendirme Projesi" koordinatörü İsmail Akgün, AA muhabirine, mobbingin iş yerlerinde bir veya birden fazla kişi tarafından diğer kişi ya da kişilere yönelik gerçekleştirilen, belirli süre sistematik biçimde devam eden, yıldırma, pasifize etme veya işten uzaklaştırmayı amaçlayan kötü niyetli, kasıtlı, olumsuz tutum ve davranışlar olduğunu söyledi.
TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi'nin "Alo 170" hattına gelen şikayetlerde, mobbingin değişken olmakla kamu sektöründe üniversite, Milli Eğitim Bakanlığı ve sağlık sektöründe yaygın olduğunu anlatan Akgün, "Özel sektörde ise sanayi ve hizmet sektörü başta olmak üzere bir çok kuruluşta mobbingi görebiliyoruz. Kamu ve özel sektör ayrımı olmaksızın her yerde ve her çalışma ortamında mobbing var" dedi.
Akgün, mobbinge maruz kalanların şikayetleriyle ilgili şu bilgileri verdi:
"Hakaret edildiği, ötekileştirildiği, küçük düşürüldüğü, amirlerinden, çalışma arkadaşlarından baskı gördükleri yönünde şikayetler çokça mevcut. Yaptığımız çalışmalarda genellikle işini daha iyi yapan, dürüst, azimli, çalışkan, kendini yenileyen, geliştiren kişilere daha çok mobbing uygulandığını görüyoruz. Gittiğimiz bir çok kentte, düzenlediğimiz eğitim programlarında karşılaştığımız durumun bunu doğrulayıcı nitelikte olduğunu görüyoruz. Burada, 'mobbinge uğrayanların çok çalışkan, zekidir, kendini geliştiren kişilerdir' demiyoruz ama genellikle böyle olduğunu çok rahatlıkla söyleyebiliriz."
Mobbing uygulayanların kişilik özelliklerine de değinen Akgün, "Mobbing uygulayan kişiler gerek çalışanlar, gerek yöneticiler gerek iş sahipleri olsun bunlar genellikle liyakatsiz kişiler. Kişisel beceriksizliklerini örtmek için baskı yöntemine başvurarak çalışanlarına ya da iş arkadaşlarına bir tür eziyet, taciz ve saldırıda bulunarak onları saf dışı etmenin yollarına başvuruyorlar. Mobbingin sonu, işten ayrılmadan intihara kadar gidebiliyor. Almanya'da yapılan bir araştırma, ülkedeki intiharların yüzde 10'unun mobbingden kaynaklandığını ortaya koydu. Ülkemizde ise böyle bir istatiksel bilgi elimizde mevcut değil" diye konuştu.
Akgün, ÇASGEM tarafından yürütülen İş yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Konusunda Farkındalık Oluşturma ve Bilgilendirme Projesi kapsamında çeşitli illerde eğitim seminerleri düzenlediklerini belirterek, iş yerinde psikolojik taciz konusunda, eğitim yoluyla bireysel, kurumsal ve toplumsal farkındalık oluşturmayı amaçladıklarını sözlerine ekledi.
"İÇİNDEN ÇIKILMAZ NOKTAYA GELDİĞİNDE MUTLAKA BU İŞİ HUKUKİ BOYUTA TAŞIYIN"
Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı uzmanı Mustafa Kaya ise mobbing konusunda yaklaşık 5 yıldır çalışma yürüttüklerini belirterek, ÇASGEM tarafından yürütülen proje kapsamında çeşitli illerde eğitim seminerleri düzenlediklerini söyledi.
Seminerlerde katılımcılara mobbing ile mücadele konusunda bilgi aktardıklarını anlatan Kaya, şunları kaydetti:
"Mobbingle amaçlanan şey, kişinin istifa ederek süreçten kaçması. Biz kişilere, öncelikle istifa etmemeleri, mücadeleye devam etmeleri gerektiğini anlatıyoruz. Buna devam ederken de profesyonel davranılması gerekiyor. Öncelikle kişilerin stres yönetimine dikkat etmeleri, haklıyken, haksız konuma düşmemeleri önemli. Mobbinge maruz kalanların sendikalarından, ailelerinden veya profesyonel bir avukattan destek alması gerektiğini vurguluyoruz. Eğer bu durum kişinin sağlığını tehdit edecek noktaya geldiyse mutlaka hekimden destek alması gerektiğini anlatıyoruz. Bu süreçte kişiler yalnız kalıyor ve istifa ediyor. Buradaki temel önerilerimiz, kişi yalnız kalmasın, yaşadıklarını not etsin, kendi hakkında olumsuz resmi yazı, ileti varsa bunlar toplasın ve nihayetinde işin içinden çıkılmaz noktaya geldiğinde mutlaka hukuki boyuta taşısın. Artık iş mahkemeleri, Yargıtay, Danıştay, idari mahkemeler somut mobbing kararları vermeye başladı. İnsanımız artık gerek idari gerek yargısal yönden yalnız değil. Başına böyle sıkıntı geldiğinde bu süreci profesyonelce takip ederek olumlu sonuçlandırması mümkün."
