İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, en yüksek gelir grubunun vergisini yüzde 45’ten yüzde 40’a çeken bütçe düzenlemesi teklifinin geri çekildiğini açıkladı.
Hükümetin bir kuşağın gördüğü en büyük vergi kesintisi paketini 23 Eylül’de açıklamasının ardından İngiltere ekonomisi büyük bir türbülansa girmişti.
Bakan Kwarteng tarafından bugün yapılan açıklamada bütçe teklifi için “ülkenin karşı karşıya olduğu zorlukların üstesinden gelmek konusunda öncelikli misyonumuzun odağını bozduğu” ifadeleri kullanıldı.
Açıklandığından bu yana farklı yönlerden sıklıkla eleştirilen paketin geri çekilmesiyle ilgili Kwarteng, BBC’ye verdiği demeçte endişelere kulak verdiklerini, doğru kararı verdiklerini ve bu yönde ilerleyeceklerini söyledi.
Yılda 150 bin sterlinin üzerinde kazananların ödediği yüzde 45’lik verginin indirimi planı, yaşam maliyetlerinin yükselmeye devam ettiği dönemde haksız bulunarak eleştirilmişti.
U dönüşü, bazı Muhafazakar Parti milletvekillerinin plana itirazlarını dile getirmesinden sonra açıklandı.
U dönüşünün maliye bakanı olarak güvenilirliği hakkında nasıl bir sinyal verdiği sorulduğunda, Kwarteng “Yüzde 100 büyüme planına odaklandık.” dedi ve ekledi:
“12 yıldır Parlamento’dayım, hükümetin insanları dinleyerek fikrini değiştirmeye karar verdiği pek çok politika oldu.”
İstifa etmeyi düşünüp düşünmediği sorulduğundaysa Kwarteng, bunu “hiç düşünmediğini” söyledi.
Kwarteng kararı Başbakan Truss ile birlikte verdiklerini de söyledi.
Başbakan Truss Pazar günü BBC’ye verdiği demeçte vergi sistemini “sadeleştirme” ve büyümeyi güçlendirme planının bir parçası olarak pakete kesinlikle bağlı olduğunu söylemişti.
Ancak pakete, piyasalardan, muhalefet partilerinden ve Muhafazakar Parti milletvekillerinden çok sayıda itiraz geldi.
Truss’ın paket için yeterli desteği bulamayacağı anlaşıldı.
Eski kabine bakanı Grant Shapps, Truss’ın bütçe teklifine ilişkin Avam Kamarası oylamasını kaybedeceği konusunda uyarıda bulunmuştu.
Shapps ayrıca Truss’ı U dönüşü yapmaya ve seçmenlerin yaşam maliyetleriyle ilgili kaygılarına kulak tıkamamaya çağırmıştı.
Shapps BBC’ye verdiği demeçte, “Meclis’in bunu destekleyebilecek noktada olduğunu düşünmüyorum” demişti.
Pazar günü, Muhafazakar Parti kıdemli üyelerinden milletvekili Michael Gove, plan Parlamento’ya geldiğinde ret oyu vereceğini ima ederek, “doğru olduğuna inanmıyorum” demişti.
Kwarteng’in gün içinde bir açıklama yapması bekleniyor.
Sterlin, haberler üzerine yükselişe geçti ve dolar karşısında bir sentten fazla yükseldi.
Para birimi, Kwarteng’in vergi indirimlerini içeren mini bütçesinin piyasalarda yarattığı kargaşayla geçen hafta rekor düşük seviyeye ulaşmıştı.
BBC Politika Muhabiri Chris Mason’ın yorumu
İki hafta önce New York’taki Empire State Binası’nın en üst katındaki buluşmamızda Başbakan Tuss bana, popüler olmayan şeyler yapmaya istekli olduğunu söylemişti.
Ölümüne test ettiği bu teori, partisinin anketlerdeki popülerliğini New York’taki gökdelenin boyu kadar aşağıya gönderdi.
Piyasalar ürktü, Muhafazakar milletvekilleri daha fazla ürktü- bu politika hemen herkesi dışlamak üzere tasarlanmıştı. Muhafazakar milletvekilleri, bu paketin destek görmeyeceğini söylemişti.
Karar yeni Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng’i ve dolayısıyla başbakanı çökmüş, küçük düşürülmüş, yaralanmış ve zayıflamış bırakıyor. Ancak Liz Truss, kararın, siyasi gerçeklikle temas eder etmez patlayan bütçe açıklamasının siyasi bataklığından kendini çekerek ilerleme için alan yaratacağını umuyor.
Bu, henüz bir ayını doldurmamış genç bir hükümet için belirleyici bir başka an.
