Lefke’de her yıl Kasım ayında başlayan hurma hasadı bu yıl meyvelerin erken olgunlaşması nedeniyle Ekim ortasında başladı
Gürsel KARAGÖZLÜ
Son 6 yıldır Kırmızı Palmiye Böceği ile boğuşan Lefkeli hurma üreticilerinin yüzü hasat döneminin başlaması ile az da olsa güldü. Bu yıl çok ürün olmamasına rağmen hurma ağaçlarının ayakta kalması bile üreticileri, memnun etti.
Lefke’nin en eski hurmacısı olan Soner Yolaç, her yıl Kasım ayında başlanan hurma hasadı bu yıl hava sıcaklığının normalin üzerinde seyretmesinden dolayı daha erken başladığını kaydetti.
Lefke’de 2 bin adet hurma ağacı var
Lefke’de yaklaşık olarak 2 hurma ağacı olduğunu ifade eden Yolaç, yalnızca 500 ağacın bakımının yapıldığını anlattı. Yolaç, hurma sahiplerinin bu ağaçlara bakım yapmaları durumunda bu ağaçların meyve verecek duruma gelebileceğini söyledi. Yolaç, Son 2-3 yıldan berdir Kırmızı Palmiye böceğinin Hurmalara musallat olduğunu ve Hurma sahiplerinin çok az bir kısmının bu böcekle mücadele ettiğini, çoğu Hurma sahibinin mücadele yapmadığını ve Hurmaların yok olabileceklerini söyleyerek, Hurma ağaçlarına sahip çıkılması gerektiğini söyledi.
Lefke’de 5-6 çeşit hurma var
Yolaç, Lefke’de 5-6 çeşit hurma olduğunu ve en fazla yerli hurma denilen cinsten mevcut olduğunu söyledi. Bunun yanında hurmalardan macunluk hurma, kırmızı hurma ve diğer hurmaların da mevcut olduğunu söyleyen Yolaç, Lefke’ye hurma ağaçlarının Mısır’dan geldiğini söyledi.
Hurmanın meyvesi ve dallarından yararlanılıyor
Lefke’de bulunan bakır madeninde, yer altından madenin çıkartılması için hurma ağacının dallarından zembil yapılır ve maden bu zembillerle taşındığı söylenmektedir. Günümüzde hurma dallarından sepet ve seleler yapılıyor. Hurmanın hem meyvesinden, hem de dallarından yararlanılırdı. Şimdiki yıllarda yalnızca meyvesinden yararlanılıyor. Hurma dallarının değerlendirilmesi ve sele, sepet yapımında kullanılarak değerlendirilmesini istedi.
Hurma alırken dikkat edilecek hususlar
Yolaç, marketlerden hurma alınacağı zaman bazı noktalara dikkat edilmesi gerektiğini söyleyerek buzluktan çıkan ve satışa hazır olan hurma meyvesinin diri olması gerektiğini söyledi. Yolaç, “Hurmanın rengi değişmişse ve kabukları çıkmak üzere ise bu hurmalar ekşime yapar. Satın alınacak hurmanın rengi değişmemelidir. Rengi değişirse bu hurmalar ekşimiş olurlar ve alınmamalıdırlar” şeklinde konuştu.
Hurma ürününü işleyecek fabrika kurulmalı
Hurmaları işleyecek fabrika olmadığından, üreticiler hurmalarını marketlere vererek tüketmek zorunda kaldığını ifade eden Yolaç, Lefke bölgesinde yalnızca Doğancı köyünde çeşitli macun yapan küçük işletmelerin olduğunu söyledi. Yolaç, devletin Lefke’deki hurmalara sahip çıkması gerektiğini de söyleyerek KKTC’de en çok hurma olan Lefke bölgesindeki hurmaların turistik amaçlı da sergilenebileceğini söyledi.
“Lefke Hurma Festivali’nde ücretsiz eğitim verebilirim”
Lefkeli tek hurmacı olan Soner Yolaç, Lefke’de 3 yıldan beridir Hurma Festivali yapıldığını ve bu festivalde hurma ürünlerinin sergilenerek satıldığını, ancak hurmanın budanmasından ürünün alınmasına kadar geçen süreçte üreticiyi bilgilendirici hiçbir faaliyet yapılmadığını ve kendisinin bu hizmeti karşılık beklemeden yapmaya hazır olduğunu söyledi.
“Yetkisiz ve tecrübesiz kişiler hurmalara çıkmasın”
Lefkeli hurmacı Soner Yolaç, hurmacılığın kolay bir iş olmadığını yüzde yüz tehlikeli bir meslek olduğunu söyleyerek yetkisiz ve tecrübesiz kişilerin kesinlikle hurma ağaçlarına çıkmamalarını söyledi.
15 Kasım’da Hurma Festivaline katılın
Yolaç, 5 Kasım’da Lefke’de yapılacak olan Hurma Festivaline halkın katılmasına çağrı yaparak, festivale katılacakların Hurma ürünlerinin tümünü festivalde görme ve tatma şansına sahip olunurken, Hurma ağaçlarının görsel güzelliklerini de yerinde görebileceklerini söyledi.