Günün adı = FED
Kritik FOMC toplantısı dün başladı. Karar bu akşam TSİ21:00’de açıklanacak ardından da Başkan Yellen’in basın toplantısını takip etmekte fayda görüyoruz
FED’den bugün 25 baz puan faiz artırımı bekliyoruz (nedenlerini aşağıda son bir kez grafiklerle açıklamaya çalıştık)
FED’in Eylül ayını pas geçmesi kanımca faiz artırımının 2016’ya sarkmasına anlamı taşıyacaktır
FED’in atacağı bir adım ve akabinde vereceği güvercin bir sinyal piyasalarda oluşacak ilave tedirginliği yumuşatabilir hatta bir miktar iyimserlik bile yaratabilir
Faiz artırmaması ise artırım beklentisini canlı tutmak adına yatırımcı algısı üzerinde ilave bozumaya neden olabileceğini düşünüyoruz
Netice itibarı ile faiz artırım beklentisi kabaca Mayıs 2013’den beridir tartışılıyor
FED öncesi pozisyon ayarlamaları nedeniyle ciddi anlamda değer kaybeden Türk Lirası, son 3 günde % 2,5 değer kazanırken, borsa cephesinde kazanımlar % 4,25 oldu
Bugün piyasaların yatay bir seyir izleyeceğini tahmin ediyoruz. Toplantı ardından temkinli iyimser seyir kısa bir süreliğine de olsa görülebilir
Ø ABD tarım dışı istihdam
Dünya’nın en büyük ekonomisinin sağlığı açısından en önemli verilerden biri olarak kabul gören tarım dışı istihdam verisi ABD ekonomisinde işlerin iyi gittiğine işaret ediyor. Bu bağlamda aylık gidişat yerine uzun vadeli hareketlere bakmak gerekiyor. Aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere, mor çizgi ABD’de tarım dışı istihdamın hareketli ortalamasın gösteriyor. 12 periyodluk veri 243 bin kişilik aylık artışa işaret ettiğini görüyoruz. ABD ekonomisi için aylık ortalama istihdam artışının 150bin kişiyi aşması işlerin iyi gittiğini işaret ediyor.
Tarım dışı isithdam verisi faiz artışını destekliyor
Kaynak: Reuters
Ø ABD işsizlik oranı
Ekli grafikten de görüleceği üzere, ABD’de son açıklanan işsizlik oranı % 5,1 seviyesine gerileyerek kriz yılı olan 2008’e döndüğünü görüyoruz. ABD ekonomisi için FED’in raporlarına göre potansiyel işsizlik oranı % 5,2 seviyesinde. Son açıklanan işsizlik oranının % 5,1 seviyesine gerilemesi ileride enflasyonu tetikleyebilir.
İsşizlik oranı faiz artışını destekliyor
Kaynak: Reuters
Ø ISM Hizmetler Endeksi
ABD ekonomisinin % 80’in üzerinde hizmet ekonomisi olduğu düşünülürse, hizmet sektörüne ilişkin açıklanan verilere de dikkatle bakmak gerekiyor. Ekli grafikten de görüleceği üzere, verinin 50 seviyesinin üzerinde olması ekonomi açısından büyüme, tersi ise küçülmeye işaret ediyor. Şu anda verinin 60’lı seviyelerde seyrettiğini görüyoruz.
ISM Hizmetler endeksi faiz artışını destekliyor
Kaynak: Reuters
Ø Çekirdek Enflasyon
ABD cephesinde çekirdek enflasyon şu anda FED’in hedefi olan % 2 seviyesine henüz ulaşmadı. Malum düşen emtia fiyatları dünya genelinde enflasyonu aşağıya çekti. Bugün enflasyonun olmamasından daha çok, enflasyonist baskının gelip gelmediğine bakmak gerekiyor.
Enflasyon oranı henüz istenilen düzeyde olmasa da, kıpırdanma emareleri hissediliyor
Kaynak: Reuters
Ø Piyasa Özeti ve Yorumu
Geldi çattı kritik Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) Eylül ayı olağan faiz toplantısı (FOMC – Federal Açık Piyasa Komitesi). Toplantının önemi kabaca 10 sene ardından ilk kez faiz artışı olabileceğinden hemen hemen herkes tarafından önemle takp ediliyor. Günlerdir üzerinde yazmaya çalıştığımız üzere, FED artık Lehman Brothers’in çöküşü ile başlayan 2008 krizinden itibaren uyguladığı ultra gevşek para politikasını yavaşça terk etmek istiyor. Bilanço büyüklüğü 800 milyar dolarlardan 4,5 trilyon dolara çıkmasına rağmen faiz oranının % 0 olması yakında beraberinde başka sorunlar da doğurmaya başlayacağından endişe ediliyor. Aslında FED’in de normal olmayan % 0 faiz politikasından kurtularak, para politikasını normalleştirmek istediğini, ancak dünyanın geriye kalan kısmında işlerin iyi gitmemesi nedeniyle faiz artışının aydan aya ertelediğini de düşünüyoruz. Malum Çin’de yaşana yavaşlama, Avrupa’da durgunluk riski, emtia fiyatlarında düşüş nedeniyle Kanada ve Avusturalya gibi ülkelerde görülen sıkınıtılı süreç, gelişmekte olan ülkelerde yaşanan yapısal sorunlar ve dış finansman ihtiyacı…Tüm bunlar aslında göz ardı edilecek sorunlar olmasa da, FED’in kendi ekonomisini de göz ardı etmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Yukardaki grafiklerde de görüleceği üzere, FED’in para politikasını normalleştirebilmesi için hedefi olan isithdam ve enflasyon konusunda ikna olması lazım. İşsizlik oranı potansiyel seviyelerin altına gerilerken, enflasyonun da kıpırdanmaya başladığına dair bizzat FED cephesinden güçlü seslerin son dönemlerde duyulduğuna şahit oluyoruz (FED Başkan Yardımcısı Fischer).
FED’in yılın geriye kalan aylarındaki toplantı tarihleri (27/28 Ekim ; 15/16 Aralık). FED’in bu ayı pas geçmesi durumunda 27/28 Ekim tarihlerinde basın toplantısı düzenlenemeyeceği için faiz artırmak adına kozunu yılın son ayında oynayabileceğini düşünüyoruz. En azından basın toplantısında iletişim kanallarını iyi kullanan FED, atacağı adım ardından sözlü yönlendirme ile dengeleri sağlayabilir. Batı Aleminde başlayacak yılbaşı ve Neol tatili nedeniyle düşecek olan likiditeye paralel Aralık ayında faiz artırım ihtimalinin de düşük olduğunu düşünüyorum. Bu durumd Eylül ayının pas geçilmesi, faiz artırımının 2016’ya ötelemesi anlamına gelecektir. Bu nedenle Eylül ayı önemini koruyor. Ne kadar yazıp çizsek de neticeyi bu akşam TSİ21:00’de göreceğiz. Bence, karar ardından mikrofon karşısına geçecek Başkan Yellen’i iyi dinlemekte fayda var. FED kararı sonrasında piyasalarda bir süre için de olsa temkinli iyimser bir seyir yaşanabileceğini tahmin ediyoruz.
İktisatbank'ın sunduğu avantajlı döviz kurlarını piyasa ile eş zamanlı ve 24 saat kesintisiz takip etmek için lütfen tıklayınız.
https://www.iktisatbank.com/doviz-kurlari
