Her evde bir çalar saat vardı.
Özellikle polisler, saatlerini başuçlarında tutar ve nöbete kalkacak vakti ayarlarlardı.
Saatin zili bütün odalardan duyulurdu.
Hatta komşudan bile…
Bir tek karartma günlerinde kurulmazdı saatler!
Saatin sesi tik tak…
Uykulara bu sesle birlikte dalmak… Rüyalar tik tak…
Zaman akıp giderdi…
Kaç vardiya, kaç nöbet vakti için o saatler kurulmuş, ziller çalmıştır kim bilir…
Araba yok, bisiklet vardı.
Gidilecek karakola bisikletle gidilirdi.
Polis üniformalarının sol göğüs cebinde bir İngiliz düdüğü vardı.
Düdük, üniformanın yakasından kısa bir zincirle gömlek cebine uzanırdı.
Pek olay olmazdı.
Ara da bir geceleyin zaman zaman.
O zaman, düdük ele alınır ve var gücüyle çalınırdı.
Hırsız mırsız paniğe kapılırdı…
…
Geceleyin sokaklar sakin.
Her sokak başında bir sokak lâmbası.
Lâmbanın üzerine ters kondurulmuş küçük bir çanak.
Lâmba ha yanar ha yanmaz.
Ancak bulunduğu yeri aydınlatırdı.
Ama olsun, polis onun altında raporunu tutabilir, bir şeyler yazabilirdi.
Küçük bir defter ve bir kalem üniformanın diğer göğüs cebinde daima mevcuttu.
Rapor tutulacağında, polis sokak lâmbasının altında durur ve notlarını yazardı.
Bir dönem sivil polisler, ceketlerinin veya gömleklerinin ön göğüs ceplerine taktıkları pennalarla bilinirlerdi.
Her sivil polisin pennası, bir birinin aynısıydı.
Pennaların en çok tükendiği zaman, solculuğun hızla yayıldığı zamana rastlamış olmalı!
Tükenen pennanın yerine yine aynısı alınırdı. Bundan başka penna çeşidi yoktu herhalde.
Her tarafta bildiriler dağıtılır, pankartlar gerilir, duvarlara sloganlar yazılır, eylemler yapılırdı.
Her eylem, polis gözünde dikkatle izlenmesi gereken bir olaydı.
Bildiri ise bildiri.
Bu, hangi teksir makinesinde basılmış, ne zaman hangi saatlerde dağıtılmış falan.
Bütün bunlar ayrıntıları ile not edilir, sonra raporlar halinde gerekli yerlere arz edilirdi.
Zor işti!
Lâmbalar sokakları ne kadar aydınlatırsa, bu raporlar da memleketin geleceğini o kadar aydınlatırdı…
(2002)
