1995 yılında yürürlüğe giren bugünkü Belediyeler Yasası ile belediyelerin, ülkenin koşulları ve yasal mevzuat göz önüne alınarak olabildiğince özerkleştirilmesi, belediye çalışmalarının daha şeffaf hale getirilmesi, katılımın sağlanması, gelir kaynaklarının ve yetkilerinin azami derecede artırılması amaçlanmıştı ancak 1995 yılından günümüze kadar geçen 27 yıl zarfında gerek nüfusun artması gerekse beledi hizmet modellerindeki değişiklikler ve sosyal sorumluluk çerçevesinde verilen hizmetlerdeki artış belediyeleri maddi açıdan zor duruma sokmuştur. Tabi ki zaman zaman siyasi popülist istihdam ve usulsüzlükler de bu süreci hızlandırmıştır.
Bilindiği üzere bazı belediyelerimiz aylarca belediye emekçilerini ödeyemiyor ve sosyal hak yatırımlarını da ya yatırmıyorlar ya da çok geriden eksik olarak yapıyorlar. Bu yıl ocak sonu, kamu maaşları ve emeklileri ile sigorta emeklilerine yansıtılacak 6 aylık HP ise %37.26’ya denk geliyor. Bu artışın belediye emekçilerine de yasa gereği eş zamanlı olarak yansıtılması bugün Belediyelerin içerisinde bulunduğu maddi sıkıntılar içerisinde neredeyse imkansız gibi….
Belediyeler başlıca üç tür mali kaynağa sahiptirler. Birincisi yerel kaynaklardan elde edilen öz gelirlerdir ki belediye yönetimlerine tahsil etme yetkisi tanınmış vergiler, harçlar (güncellenmesi gerekir), katılım payları, ücretler ve belediyelere ait taşınmazların satılması ve kiralanması yoluyla elde ettiği gelirler ile işletme karlarıdır. İkincisi transfer niteliği taşıyan gelirlerdir. Bu kaynak, merkezi yönetim gelirlerinden aldığı katkı payı, yardım ve borçlanmalardan oluşmaktadır. Üçüncü gelir kaynağı ise belediyelerin bankacılık sektörü ile mali piyasadan sağladığı kredilerdir ki bilindiği üzere KKTC’de belediyeler yasa gereği ne yazık proje bazında da olsa Kalkınma Bankasından kredi alamıyorlar.
CTP olarak 23 Ocak sonrasında atılacak en önemli adımlardan biri de Yerel Yönetimler Reformudur; bu reform Avrupa Yerel Yönetimler şartlarındaki kural ve ilkelere uyumlu bir şekilde hayata geçirilecektir. Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi ile merkezi yönetimden gelecek olan mali transfer miktarı kesin olarak belirlenecek ve ayrıca yerel yönetimler tarafından toplanan vergi ve harçlar güncellenerek belediyelerin gelirlerini artırarak belediyelerin nefes alması sağlanacak. Özellikle belediyelerin teşkilat yasalarındaki düzenlemelere acil olarak ihtiyaç vardır; personel yapısında da rahatlama sağlanacaktır. Tabi ki mevcut İhale Yasası da belediyelerin hareket alanını kısıtlamakta hizmet verme sürecinde gecikmelere ve sıkıntılara yol açmaktadır….
Kısaca belirtmek gerekirse vizyon sahibi olan CTP iktidarı ve yönetimi ile Kamu reformu ve diğer reformlar hayata geçerken halkın çağdaş, hızlı, verimli, etkin ve adil bir hizmet alması sağlanacak.
