İsmi açıklanmayan ABD’li yetkililere dayandırılan haberlerde Trump’ın Afganistan’dan yaklaşık 7.000 askeri çekmeye hazırlandığı ifade ediliyor. Afganistan’da görev yapan ABD askeri sayısı şu an 14.000 civarında.
Trump Çarşamba günü Suriye’de IŞİD’in yenilgiye uğratıldığını, bu ülkede görev yapan 2.000 civarındaki ABD askerini geri çekme kararı aldığını açıklamıştı.
Dün ise ABD Savunma Bakanı Jim Mattis istifasını vermiş ve istifa mektubunda Donald Trump’a, “Sizin görüşlerinize daha yakın çizgideki bir Savunma Bakanıyla çalışmaya hakkınız var” demişti.
ABD Savunma Bakanı Jim Mattis Trump ile yaşadığı görüş ayrılıklarını gerekçe göstererek istifasını verdi.
Mattis Trump’la görüş ayrılıkları yaşadıklarını ifade etse de, ülke dışında görev yapan askeri personelin geri çekilmesi kararlarına değinmemişti.
Trump 2016’daki başkanlık seçimleri kampanyasında Afganistan’daki ABD askerlerini ‘evlerine döndüreceği’ vaadinde bulunuyordu.
Ancak Taliban’ın yeniden güç kazanmasının ardından ABD geçtiğimiz yıl Afganistan’daki varlığını sürdürme kararı almıştı.
Binlerce ABD askerinin Afganistan’dan çekileceği yönündeki haberler henüz ABD’nin resmi kurumları tarafından teyit edilmiş değil.
Dönemin ABD Başkanı George W Bush, 11 Eylül saldırılarının sorumlusu El Kaide lideri Usame bin Ladin’in yakalanması ve Taliban’ın yenilgiye uğratılması için 2001’de Afganistan harekâtını başlatma emrini vermişti.
ABD’nin en uzun savaşı
ABD ordusu, 11 Eylül 2001 saldırılarından bu yana Afganistan’da binlerce asker bulunduruyor.
Taliban örgütünün 11 Eylül saldırılarının sorumlusu El Kaide örgütünün lideri Usame bin Ladin’i ABD’ye teslim etmemesinin üzerine dönemin ABD Başkanı George W Bush, Afganistan’da askeri harekât emrini vermişti.
Harekâtın amacı Usame bin Ladin’in bulunması ve Taliban’ın yenilgiye uğratılmasıydı.
Usame bin Ladin 2014 yılında Pakistan’da düzenlenen bir operasyonla öldürülmüş, Afganistan’da Taliban’a yönelik harekâtlarda sınırlı düzeye çekilmişti. Afganistan, ABD tarihindeki en uzun savaş olarak da kayda geçmiş durumda.
2014’ten bu yana ABD askerleri ülkedeki istikrarı desteklemek için Afganistan’da bulunuyor. Ancak Taliban kademeli olarak ülkede yeniden güç kazanıyor.
Eylül 2017’de ABD Başkanı Trump, Afganistan’a ilave 3.000 askeri personel göndereceğini açıklamıştı.
Bu karar, Trump’ın Afganistan’dan çekilme vaadiyle de ters düşüyordu,
‘Tüm kazanımlarımızı yitireceğiz’
Washington Post gazetesi, Trump’ın Afganistan’dan 7.000 asker çekme planlarına Beyaz Saray’da karşı çıkanlar olduğunu yazıyor.
Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ile Aralık başında istifasını vermiş olan Beyaz Saray Genel Sekreteri John Kelly’nin de Afganistan’dan çekilme planlarına karşı çıkan isimler arasında olduğu belirtiliyor.
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Afganistan’dan çekilme stratejisi için ‘ikinci bir 11 Eylül saldırısının yolunu yapar’ uyarısında bulundu.
Graham paylaştığı Twitter mesajında, “Afganistan’daki mevcut durum, ABD askerlerinin çekilmesi kararını yüksek riskli bir strateji haline getiriyor. Tüm kazanımlarımızı kaybetmemize yol açacak bir adımı atıyoruz” dedi.
The conditions in Afghanistan – at the present moment – make American troop withdrawals a high risk strategy.
If we continue on our present course we are setting in motion the loss of all our gains and paving the way toward a second 9/11.
— Lindsey Graham (@LindseyGrahamSC) December 20, 2018
ABD’li yetkililer, Taliban’ın yeniden güç kazandığını ve Afganistan’ın neredeyse yarısını kontrol eder hale geldiğini belirtiyor.
Afganistan’da durum ne?
Son aylarda Taliban’ın Afganistan’da kontrol ettiği bölgeler genişlemiş durumda.
ABD’nin Afganistan’ın Yeniden Yapılanması Özel Müfettişliği (SIGAR) bu yıl hazırladığı raporda Afganistan hükümetinin ülkenin yüzde 55,5’ini kontrol edebildiği ifade edilmişti. Bu, 2015’ten bu yana görülen en düşük oran olarak da not edilmişti.
SIGAR, Afganistan’daki şiddetin ‘korkutucu düzeylere’ ulaştığını ifade etmiş ve “Şiddetteki tırmanışın temel nedeni Taliban… Afgan ordusu giderek daha fazla kuşatma altına giriyor” demişti.
