Anastasiyadis Rum tarafındaki BAŞKANLIK seçimlerini BAHANE EDEREK, Montana sürecinde işi yokuşa sürmüş ve görüşmelerden ayrılmıştı.
28 Ocak’ta Rum tarafında BAŞKANLIK seçimleri yapılacak. Adaylardan herhangi biri % 50 yi geçemezse, seçim en çok oy alan iki aday arasından yeniden yapılacak.
Rum tarafında yapılan anketlere göre, Anastasiadis’in ikinci turda, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak yeniden seçilmesi, en büyük olasılıktır.
Seçim sürecinden hemen sonra, Uluslararası OYUNCULAR Kıbrıs Sorununu yeniden Türk ve Rumların önlerine getireceklerdir.
Anastasiadis, GUTERRAS ÇERÇEVESİ temelinde görüşmelere hemen BAŞLANMASINI talep ederken, BM Genel Sekreteri, Anastasiyadis’in kendi önerdiği çerçeveyi daha kabul edemediği görüşündedir.
Guterras’ın bu görüşü nedeniyle, seçimlerden hemen sonra, Anastasiadis’in üzerinde Amerika’nın ve Batılı ülkelerin büyük bir baskı kuracakları kesindir.
Görüşmelerin yeniden başlamasında zemin olacak GUTERRAS ÇERÇEVESİNİ yeniden hatırlamakta büyük fayda vardır.
GUTTERAS’IN taraflara kabul ettirmeye çalıştığı çerçeve şöyledir:
1-Siyasi eşitlik
2:1 oranı ile Dönüşümlü Başkanlık
Karar alma (etkin katılım): Bir olumlu oyun aranacağı salt çoğunluk.
Toplumlar için hayati öneme sahip konular durumunda tıkanıklıkların aşılması mekanizması.
2-Mülkiyet
İKİ mülkiyet rejimi: toprak düzenlemelerine tabi olan ve olmayan bölgeler için:
Toprak düzenlemelerine tabi olan yerlerde rejim, mülkünden edilen sahiplere öncelik verecek.
Toprak düzenlemelerine tabi olmayan yerlerde rejim, şu anki kullanıcıya öncelik verecek. Spesifik unsur üzerinde daha ileri tartışmalar yapılacak.
3-Toprak
Belli bölgeler ile ilgili Kıbrıslı Rumların dile getirmiş olduğu endişelere cevap verebilmek için Kıbrıslı Türklerin sunduğu haritada bazı düzenlemeler gerekmektedir.
4-Güvenlik ve garantiler
Müdahale hakkının geçerli kalacağı bir sistem sürdürülebilir değildir.
Garanti Antlaşmalarının kapsadığı alanların yerini, iki tarafça üzerinde mutabık kalınan ve çeşitli boyutları içeren, yeterli uygulama izleme mekanizmaları alabilir. Bunların bazılarında garantör güçler de dahil olabilir.
Güvenlik sistemi her iki toplumun da birleşik Kıbrıs’ta kendisini güvende hissetmesini temin etmeli, ve bir tarafın güvenliği diğerinin güvenliği pahasına olmamalı.
Asker konusu Garanti Antlaşmasından farklı bir konudur ve farklı bir formatta ele alınmalıdır.
Asker ile ilgili konular üzerinde (sayı, çekilmenin söz konusu olup olmayacağı ve zamanı, takvim, vs) doğru zaman geldiğinde en üst düzeyde anlaşmaya varılacak.
5-Eşdeğer muamele
Malların serbest dolaşımı (= gümrük birliği + birinci tarımsal ürünler için bir kota üzerinde anlaşılacak), hizmetler ve sermayede sorun yok.
6-Kişilerin serbest dolaşımı:
Rejim, turistlerin, öğrencilerin ve mevsimsel işçilerin girişine izin verecek. Daimi ikametgah isteyenler söz konusu olduğunda Kıbrıs’taki Yunan ve Türk vatandaşlarına eşdeğer muamele yapılacak.
Gutteras’ın, her iki tarafa da bu çerçeveyi kabul ettirmesi durumunda görüşmeler bu temelde başlayıp, GUTTERAS PLANI’na kadar sürdürülebilecek.
Bu çerçevenin kabul edilmemesi durumunda, Kıbrıs’ta ,sonuçları farklı ve tartışma zemininin değişmesine kadar uzanacak derin ve sancılı bir süreç başlayacaktır.