Çöken Mont Pelerin zirvesinin ardından, liderleri yeniden bir araya getirme çabaları olumlu sonuçlandı. BM, dün akşam liderleri ara bölgede, akşam yemeğinde bir araya getirdi
LİDERLER BULUŞTU: Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Lider Nikos Anastasiades dün ara bölgede, akşam yemeğinde bir araya geldi. BM Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Temsilcisi Eide’nin ev sahipliğinde yapılan yemekte, liderler çöken zirve sonrası ilk kez temas kurdu
TAVIR NET: Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, çözüm konusunda “hızlı ve samimi” ilerlemeye hazır olduğunu BM’ye bildirdi. Akıncı, sürece son noktayı koyacak beşli zirve tarihinin belirlenmesi konusundaki ısrarını da yineledi
SÜREÇ MASADA: Liderler akşam sadece sosyal bir yemek yemedi, süreci de konuştu. Akıncı, “beşli konferans tarihi” konusunda ısrarlı. Anastasiades ise müzakerelerin “hemen” adada başlamasını istiyor. “Ucu açık müzakere” mümkün değil. Eide, liderler arasında orta yol bulmak için çalışmalarına başladı
EİDE TURA ÇIKIYOR: Özel temsilci Eide, temaslarda bulunmak üzere bugün Yunanistan’a gidecek. Eide’nin ajandasında “garantiler” var. Yunanistan Dışişleri Bakanı Kotzias ile görüşecek olan Eide, Pazartesi günü de Türkiye’ye geçecek. Eide’nin Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmesi bekleniyor
BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide müzakerelerin yeniden başlayabilmesi için yoğun bir mekik diplomasisi yürütüyor. Eide, bu çerçevede dün akşam iki lideri “yemekli toplantıda bir araya getirmeyi” başardı.
Liderlerin akşam yemeğinde bir araya gelmeyi kabul etmeleri müzakerelerin yeniden başlayabileceğine dönük olumlu bir gelişme olarak not edildi.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı Kıbrıs müzakerelerinde hızlı bir çözümü hedefliyor. Bunun için beşli toplantının tarihinin belirlenmesi konusundaki ısrarını dün akşam masaya taşıdı.
Beşli toplantının tarihinin belirlenmesi halinde Türk tarafı “beşli toplantının başarı ile sonuçlanması için her konuyu her yerde yirmi dört saat görüşmeye hazır” olduğunu BM’ye iletti.
Beşli toplantı ile birlikte herşeyin paralel bir şekilde tartışılabileceği bir ortamın oluşacağı görüşüne Türk heyeti sıcak bakıyor.
Anastasidis sürecin kopmasını istemiyor
Rum tarafı gelinen aşamada sürecin kopmasını istemiyor. Ama hızlı bir çözüm müzakere sürecine de karşı.
Bunun için beşli toplantı fikrinden kaçan Anastasiadis, sürecin Kıbrıs’ta yeniden başlamasını ve ardından beşli konferans tarihinin başlamasını istedi.
Toprak kriterlerini görüşmek ve diğer başlıklarda üzerinde uzlaşma sağlanamamış konuları ele alınacağı şekilde müzakere sürecinin başlamasını talep eden Anastasiadis, “ucu açık görüşmelerin yapılmasından yana” bir tavır ortaya koydu.
Türk tarafı karşı
Anastasiadis’in talebine karşılık, Türk tarafı “ucu açık bir müzakere yöntemini” kararlı bir şekilde reddetti.
Müzakerelerin başlayacaksa çözüm odaklı bir şekilde başlaması gerektiğinin altını ısrarla çizen Akıncı, bunun yolunun da beşli konferans tarihinden geçtiğini bir kez daha vurguladı.
Bu saatten sonra esastan kaçarak müzakerelerde zaman kaybetmeye gerek olmadığı görüşünü savunan Akıncı, “Müzakerelerde artık beşli toplantıya geçilmesi zamanının geldiği görüşünü” ortaya koydu.
Çözüm mümkün… Masa kurulmalı
Türk tarafı karşı tarafın da çözüm odaklı bir şekilde sonuç alınması hedefi ile masaya dönmesi halinde 2016 sonuna kadar çözümün mümkün olduğu görüşünü koruyor.
Türkiye ve Yunanistan’ın önümüzdeki günlerde yapacakları görüşmenin Kıbrıs müzakerelerine etkisinin olacağına kesin gözü ile bakılıyor. Diplomatik çevrelerde Türkiye-Yunanistan görüşmesinde Yunanistan’ın garantiler konusunda ortaya koyacağı tavrın belirleyici olacağı görüşü hakim.
Yunanistan ‘garantilerle olmaz’ yaklaşımı ile masaya oturması halinde sürece büyük bir darbe vuracağına dikkat çekilirken bu tavır yerine konuyu müzakere edip yeni bir formül üzerinde anlaşmaya hazır olunduğu mesajı ile oturması durumunda ise Türkiye’nin buna sıcak karşılık vereceğine kesin gözüyle bakılıyor.
İngiltere ne yapacak?
Üçüncü garantör ülke olarak İngiltere’nin daha etkin bir rol üstlenmesi gerektiği diplomatik kulislerde konuşulan bir başka konu.
Boris Johnson’un kapalı kapılar ardında, özellikle garantiler konusunda ülke olarak “adadan ayrılmaya” karşı çıktığı belirtiliyor.
Johnson, İngiltere’nin bakış açısını, “AB’den ayrılabiliriz ama Avrupa ve Kıbrıs’tan uzaklaşma düşüncemiz yok” diyerek açıklamıştı.
Sorun “sayı” değil
Rumlar, müzakerelerin çözüm sonrasında geri dönmesi öngörülen Rumların sayısı konusunda çıkan anlaşmazlık nedeni ile çöktüğü iddiasının doğru olmadığına vurgu yapılıyor.
Bazı kesimlerde sanki de sorunun Rum ve Türk tarafının önerileri arasında ortaya çıkan 13 bin kişilik fark nedeni ile çıktığı yönünde oluşan algının doğru olmadığına dikkati çeken bazı diplomatik kaynaklar, aslında sorunun bu değil, taraflar arasındaki felsefi yaklaşımdan kaynaklandığının altını çiziyorlar.
Sorun mantalite
Diplomatik kaynaklar, gelinen aşamayla ilgili Havadis’e şu bilgiyi aktardı:
“Burada önemli olan yani anlaşmazlık konusu kişi sayısı değil. Mantalitedir. Taraflar arasındaki felsefi yaklaşım farklılığıdır. Burada iki konunun bilinmesi lazımdır.
Bir: Bu sayılar çok önemlidir. Türk tarafı yüzde 29.2 toprak oranı önerirken, Rum tarafı yüzde 28.2 toprak önerdi. Bu oranlar öyle bir ayarlanacak ve haritaya yansıtılacak ki, 1974’teki köylerdeki Rum nüfus sayıları dikkate alınarak en az 78 bin Rumun yerleşeceği şekilde harita çizilecek.
Türk tarafı bu anlayış ile yüzde 29.2’lik oranda bir harita çizmeye kalktığı zaman toprakta her yeri vermesi sonucu ile karşı karşıya kalır. Güzelyurt’u da bu durumda işin başında Rum tarafına vermeyi kabul etmiş olur.”
Kammenos: İşgal askerlerinin tümü ayrılacak
