MİLYONLARCA TL VERGİ KAYBI VAR: KKTC’de 2015 yılında 102 bin 461 araç kayıttan düştü. Aktif araç sayısı 175 bin 982. 2015 yılı içerisinde kayıtlı 175 bin 982 araçtan yaklaşık 25 bini seyrüseferi yenilenmedi. Seyrüseferi yenilenen 135 bin 406 araçtan sadece 80 milyon 316 bin 270 TL elde edildi
AKARYAKITA YANSITILMALI: MASİB Başkanı İbrahim Akın, Devletin ödenmeyen seyrüsefer vergilerinden her yıl milyonlarca lira kayba uğradığını öne sürerek “Kısa vadede çözüm araçların akaryakıt üzerinden vergilendirilmesi” dedi. Akın, uzun vadede çözümün ise Trafik Düzenleme Yasası’nın AB normlarına göre yeniden düzenlenmesi ile mümkün olduğunu söyledi
YOLSUZLUĞA AÇIK: Akın: Kayıt-devir sistemi çağdışı, yolsuzluklara da açık. Yasa; ‘alan ile satan ilgili kuruma gidecek ve orada devir yapılacak veya muhtar mühürlü evrak ile gelinecek’ diyor. Biz de diyoruz ki; muhtar mührü olmasın. Alıcı ile satıcı ilgili kuruma gitsin ve devir işlemi orada gerçekleştirilsin
Duygu ALAN
Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği (MASİB) Başkanı İbrahim Akın, KKTC’de seyrüsefer uygulaması ve araç kayıt-devir işlemlerinde devletin her yıl milyonlarca lira kaybettiğini belirterek seyrüseferlerden kaybedilen gelirlerin toplanması yönünde kısa vadede çözümün seyrüsefer uygulamasının kaldırılıp araçların akaryakıt üzerinden vergilendirilmesi ile mümkün olduğunu kaydetti.
Akın, uzun vadede ise yapılması gerekenin 1974’ten beri yürürlükte olan Trafik Düzenleme Yasası’nda sürekli tüzük değişiklikleri yaparak sorunu büyütmek yerine yasanın tamamı ile ele alınıp AB normlarına göre yeniden tadil edilmesi ile mümkün olduğunu savundu.
İbrahim Akın, araç devir-kayıt işlemlerindeki kaybın ise devir formundaki muhtar mührü ibaresinin tamamen kaldırılıp alıcı ile satıcının bizzat ilgili kuruma giderek işlemi gerçekleştirmesi ile ortadan kaldırılabileceğini söyledi.
“416 bin adet kayıt ve devirden 37 milyon TL elde edildi”
MASİB Başkanı İbrahim Akın, Kasım 2015 tarihli istatistiki verilere göre, KKTC’de 26 bin 90 aracın seyrüseferinin çıkarılmadığını, ülkedeki kayıttan düşmüş araç sayısının ise Kasım 2015 tarihi verilerine göre 92 bin 435 TL olduğunu belirtti.
2015 yılı sonu itibari ile seyrüseferlerde rakamların üç aşağı beş yukarı değiştiğini kayıttan düşmüş araç sayısının ise 102 bin 461’ yükseldiğini kaydeden Akın, 2015 yılı itibari ile 416 bin adet araç kayıt ve devir işlemi yapıldığını bu işlemlerden devletin elde ettiği gelirin ise 37 milyon TL olduğunu belirtti.
“KKTC’de seyrüsefer uygulaması çağdışı”
MASİB Başkanı İbrahim Akın, Dünyada seyrüsefer uygulamasının sadece Güney Kıbrıs, İngiltere ve KKTC’de olduğunu ancak gelişen süreçte KKTC’de seyrüsefer uygulamasının sistem dışı kaldığını öne sürdü.
Güney Kıbrıs’ta seyrüseferler bedeli belirlenirken araçların motor gücü ne, kilosuna, emisyonuna bakıldığını, İngiltere’de bir Mercedes aracın bile seyrüsefer bedelinin 130-140 sterlin olduğunu KKTC’de ise araçların elma gibi tartılıp seyrüsefer bedelinin kiloya göre belirlendiğini söyledi.
“Çözüm belli”
İbrahim Akın, KKTC’de artık AB normlarının uygulanmasın gerektiğini belirterek, seyrüseferlerin tamamen kaldırılıp, araçların akaryakıt üzerinden vergilendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Akın şunları söyledi: KKTC’de seyrüsefer vergisi çok yüksek ve devlet ödenmeyen seyrüseferlerden her yıl milyonlarla lira kaybetmektedir. Ülkemizde halen 1974’te yürürlüğe konulan Trafik Düzenleme Yasası geçerlidir ve bu yasada yapılan tüzük değişiklikleri ile sorun daha da büyümüştür. Yasanın çağdaşlaştırılması lazımdır. Bizim düşüncemiz ve ilgili bakanlığa da sunduğumuz öneri şu; kısa vadede çözüm olarak seyrüsefer kaldırılsın kayıtlı araç sayısına göre bir yılda toplanması gereken seyrüsefer bedeli akaryakıta yansıtılsın, kullanan ödesin. Bu uygulamaya geçerken de 130 milyon TL değil 90-100 milyon TL gelir hedef koyalım. Hatta biz galericiler olarak iyi niyetle dedik ki; gelin bu rakama ulaşamazsak bile bizim yılda 10-12 bin civarı plakasız araba kaydımız var. Biz bu araçları ilk kayıt yaparken galericiler olarak bir defaya mahsus sanki seyrüsefer varmış gibi araba başına 300-500 TL gibi bir rakam fazladan ödeyelim. Maksat o 10-12 bin adet araçtan 5-7 milyon gibi bir para toplansın.
Öte yandan herkes kullandığı yakıt üzerinden litre başına vergisini ödesin. Uzun vadede ise bu yasa ele alınıp AB normlarına göre tadil edilsin.
“Kayıt ve devir işlemlerinde büyük kayıp var”
İbrahim Akın, devletin ödenmeyen seyrüsefer vergilerinin dışında araç kayıt ve devir işlemlerinden de büyük maddi kaybı olduğunu söyledi.
İbrahim Akın, araç devir-kayıt işlemlerindeki kaybın kısa vadede devir formundaki muhtar mührü ibaresinin tamamen kaldırılıp alıcı ile satıcının bizzat ilgili kuruma giderek işlemi gerçekleştirmesi ile ortadan kaldırılabileceğini söyledi.
Akın, şunları söyledi: Ülkemizde bugün galerilerin yanı sıra elden, sokakta, internette araç satışları gerçekleştiriliyor. Gerek bazı galerilerden gerekse elden ya da internetten yapılan araç satışının birçoğunda devir işlemi yapılmıyor. Hal böyle olunca da hem aracın resmi sahibi günün sonunda bu işten zarar görüyor hem de devlet her araç satışında para kaybediyor. Kayıt ve devir işlemlerinde düzenli çalışan vergisini ödeyen galericilerde haksız rekabete uğruyor. Yasa; ‘alan ile satan Motorlu Araçlar Mukayyitliği’ne gidecek ve orada devir yapılacak veya muhtar mühürlü evrak ile gelinecek’ diyor. Biz de diyoruz ki; bu veya kaldırılsın, muhtar mührü olmasın. Alan ve satan mutlaka ilgili kuruma gitsin ve devir işlemi devletin kurumunda gerçekleştirilsin. Bu tür bir uygulama yolsuzlukları da önler. Mevcut sistemde eğer koçanı elimde varsa ben Sayın Maliye Bakanı evde otururken gidip arabasını altından alırım. Yani bu durum yolsuzluklara açıktır. Ki daha önce ülkemizde benzer olaylar yaşanmıştır.
“İngiliz modeli de uygun”
İbrahim Akın, araç kayıt ve devir işlemlerinden devletin maddi kaybının ve gerek galericilerin gerekse araç sahiplerinin mağduriyetlerinin ortadan kaldırılmasının devir formlarının AB normlarına göre uyarlanması ile de mümkün olduğunu söyledi.
İngiltere’deki sistemden örnek veren Akın şunları söyledi: İngiltere’de araç devir formu kağır para gibi kopyalanması neredeyse imkansız ve özel baskı olmak ile birlikte aynı zemin üzerinde iki parça kağıttır. Galerici aracı satarken devir formunun hem alt kısmına hem de üst kısmına gereken bilgileri yazar alt kısmını kopararak posta ile ilgli kuruma gönderir, kağıdın diğer kısmını da alıcıya verir. Alıcı aracı üzerine almak için mecburen ilgili kuruma gidecektir. Aksi halde elindeki o yarım kağıt ile aracı satamaz devredemez. Tabi KKTC’de böyle bir uygulamaya geçmek daha zor. Çünkü bu ciddi bir altyapı gerektiren iştir.
