Sadece “evrensel” yanı güçlü, “yerel” olmayan eserler de vardır.
Genç denecek kadar hayatını kaybeden (44) Fransız yazar Antoine De Saint-Exupery’in “Küçük Prens” adlı kitabı gibi.
Hikaye, bir pilotun Sahra Çölü’ne uçağı ile birlikte düşmesi ile başlar.
Orada pilot başka bir gezegenden gelen Küçük Prens ile karşılaşır.
Bu arada kitabın yazarı da gerçek hayatta pilotluk yapmış ve Tunus çöllerine düşmüştü; hayatta kalan pilotu bir Bedevi bulup kurtarmış.
Ne var ki yazar İkinci Dünya savaşına pilot olarak katılmış ve uçağı vurularak denize düşüp hayatını kaybetmişti…
…
Eser, yetişkin insanlara ders vermekle geçer.
Küçük prens ile bir tren istasyonu çalışanı (makasçı) ile arasındaki diyalog şöyle
“Günaydın”, dedi Küçük Prens.
“Günaydın”, dedi demiryolu makasçısı.
“Burada ne yapıyorsun?”
“Yolcuları bin kişilik gruplara ayırıyorum,” dedi makasçı. “Onları taşıyan trenleri kimi zaman sağa, kimi zaman sola yönlendiriyorum.”
O anda gök gürültüsü gibi homurdanarak gelen ışıklı bir tren, hızla geçerken demiryolu makasçısının kulübesini sarstı.
“Hepsinin çok acelesi var,” dedi Küçük Prens. “Nereye yetişmeye çalışıyorlar?”
“Lokomotifin makinistinin bile haberi yoktur bundan,” dedi makasçı.
O sırada ikinci ışıklı bir tren gürüldeyerek ve hızla bu kez ters istikamete doğru gitti.
“Hemen geri mi döndüler?” diye sordu Küçük Prens.
“Bunlar onlar değil,” dedi makasçı. “Bu, diğer yönden gelen tren.”
“Bulundukları yerden memnun değiller galiba?”
“Kimse bulunduğu yerden memnun değildir ki hiçbir zaman.”
O sırada gök gürültüsü gibi gürleyerek üçüncü bir tren daha geçti hızla.
“Bunlar ilk yolcuların peşinden mi gidiyorlar?” diye sordu Küçük Prens.
“Hiç kimsenin peşinden gitmiyorlar,” dedi makasçı. “İçindekiler şimdi ya uyuyor ya esniyordur. Çocuklar, yalnızca çocuklar burunlarını cama dayamış, dışarıyı seyrediyorlardır.”
“Yalnız çocuklar ne aradıklarını biliyorlar da ondan,” dedi Küçük Prens. “Bir bez bebek için zaman harcayabilirler, onlar için çok önemlidir. Biri ellerinden alacak olsa hemen ağlarlar.”
…
Kitap “Çocuk Kitabı” şeklinde algılansa da öyle değildir.
Yetişkinlerin dünyadaki şaşkınlıklarına, anlamsız koşuşturmalarına, hırslarına dair eleştiri yüklüdür.
Dünyanın çocuk kadar saf olması gerektiğinin özlemini taşır belki de bu eser.
…
Küçük Prensle pilot arasındaki şu anlamlı konuşmayla bitirelim:
“Senin gezegenindeki insanlar,” dedi Küçük Prens, “tek bir bahçede beş bin gül yetiştiriyorlar ve hala daha aradıklarını bulamıyorlar.”
“Bulamıyorlar” diye cevap verdim.
“Oysa aradıkları, tek bir gülde ya da bir yudum suda olabilir.”
“Doğru söylüyorsun.”
Küçük Prens ekledi:
“Hakikat gözle görülmez. Kalbiyle aramalı insan.”
…
Ne yazık ki bu gezegenin kalbi ya delik deşiktir, ya da hiç yok…
