Güzel insan Tahsin Mertekçi dostumuzu kaybetmenin derin acısı bizleri sarstı. Işıklarda uyu Kıbrıs sevdalısı. Tüm sevenlerine zor ama yine de sabırlar diliyoruz. KKTC’nin sistemsizliği seni de aldı, kahroluyoruz. Acaba sıra hangimizde?
KKTC’nin batmış ekonomisini düzlüğü çıkarma, yeni iş alanları yaratma, toplumsal refahı artırma, gençlere iş imkanları yaratmanın yollarından bir tanesi de ‘ithalat’ rakamlarından ders çıkarmaktır. Gelişmiş toplumların izleyip kalkınmayı gerçekleştirdikleri yollardan da bir tanesidir. Gelişmiş ülkeler, ithalatın önünü kesmek için dıştan ithal edilen ürünleri ikame etmek ve yerel olarak üretimi gerçekleştirerek, ithalata harcanan milli geliri yurt içinde tutarlar. En doğru örnek de Norveç’tir. Hem üretim artışı sağlanmış hem de ithalat nedeniyle oluşan yüksek fiyatların düşüşüyle ekonomide artı değer yarattılar.
Eski siyasetin tüm partilerinin bir olup göç yasaları hazırlaması ya da TC’den alt yapı için aktarılan katkı parasını bölüştürmeleriyle, ülkenin kalkınma hamlesi yapması imkansızdır; nitekim kalkınma da gerçekleşmedi. Yerli üretimin bir an önce ayağa kaldırılması gerekir; bunun için rasyonel olacak tüm yollar değerlendirilmeli ve en iyi sonuç verecek olan seçilmelidir. Bu amaçla yurt dışından ülkeye ithal edilen mal ve ürünler incelenmeli. Ülke hangi mal ve ürünlere daha çok para harcıyor? Söz konusu ürünlerin hangileri KKTC’de üretilebilir? Bunlar araştırılıp, kollar sıvanarak üretim hamlesi gerçekleştirilmelidir.
Elimize geçen 2015 ithalat rakamları incelendiğinde, KKTC’nin 4 milyar TL’lik ithalat gerçekleştirdiği görülür. KKTC’nin 2015 yılında bazı ülkelerden gerçekleştirdiği bazı ürünlerle ilgili bilgiler: Avusturya; MIsır 5,520,130.20 TL, Peynir ve Lor 946,621.26 TL, Kereste 1,699,203.92 TL, Ahşap İnşaat Mamülleri 319,943.41 TL, Mobilya Aksamları 473,540 TL.
Belçika; Deniz Ürünleri (Dondurulmuş) 595,292.66 TL, Balık Filetoları (Dondurulmuş) 434,021.14 TL, Tereyağ 587,023.83 TL, Patates (Dondurulmuş) 1,635,064.64 TL, Sebze (Dondorulmuş) 1,490,247.49 TL.
Bagladeş; Konfeksiyon 1,228,649.16 TL. Bulgaristan; Hamur Ürünleri 516,554.05 TL. Kanada; Tuvalet Kağıdı Hammadesi 990,713.73 TL. İsviçre; Halı (Dokunmuş) 1,452,746.79 TL.
Almanya; Tereyağ 801,431.96 TL, Peynir ve Lor 566,387.85 TL, Kırmız Et Paneleri 1,385,381.86 TL, Kereste 3,221,067.48 TL.
Danimarka; Mısır Unu 729,872.99 TL, Peynir ve Lor 360,907.71 TL, Kedi-Köpek Maması 981,360.74 TL.
Daha nice ürünler ve ithalatına harcanan yüz binlerce TL. İthalat yapılan ürünler geldiği ülkenin uzaklığına göre, taşımacılık nedeniyle fiyatları daha da yükselir. Ayrıca en önemli dezavantajlarından bir tanesi de yarattığı ‘çevre kirliliği’dir. Çünkü ürün Kıbrıs’a gelene kadar deniz veya kara taşıması sürecinde, atmosfere zehirli gazlar salınmasına neden olur.
İthalat örnekleri incelendiğinde KKTC koşulları içerisinde hangilerinin üretilebileceği rasyonel olarak değerlendirilebilir. Devamında ise söz konusu ürenlerin üretimi için meslek liselerinde ve üniversitelerde yeni bölümler açılabilir. Böylece tüketimi zaten var olan ürünlerin, üretilmesinde çalışacak gençler de iş imkanlarına kavuşmuş olur.
Özellikle seçilmiş bazı ürünler var. Örneğin peynir ve lor, tereyağ, kereste, patates, hamur ürünleri, deniz ürünleri, konfeksiyon, kedi kopek mamaları, sebze. Bu ürünlerden KKTC’de üretilebilecekleri sizler da tahmin edebilirsiniz. KKTC’de üretilen sütün fazla geldiği döküldüğü zamanlar oldu. Diğer taraftan da peynir, lor ve tereyağına ülke olarak yüz binlerle paralar ödeniyor. Tonlarca patates üretilip TC’ye gönderilir ‘geri’ döner. Sonra ‘dondurulmuş’ olanına tonlarca para harcıyoruz. Kereste üretimi için bu köşede ‘pavlonya’ ağacının ekilip, kullanılmasını tartışmıştık. Kedi köpek maması imalatı mümkün olabilir mi? Konfeksiyon sorunlu ama yeniden ele alınabilir mi? Deniz ürünleri üretimi mümkün olabilir mi? Uzmanlar bilgi verebilir.
İthalat ürünleri, batmış KKTC’nin çıkış yolu olabilir. Artık Kalkınma Bankası’nın yandaşlara/partililere ve işadamlarına borçlarını kapaması için kredi vermesi engellenmeli. Gençlerin yukarıdaki ürünleri üretebilmeleri için kaynak yaratması sağlanmalı. Gençlere yukarıdaki üretimleri yapabilecekleri kredileri vermesi saplanmalı. Büyük bir fırsatımız var ‘seçimler’. Seçimlerde bunları yapacak kadroları seçmeli. Eski siyaset ve aktörlerini ise adam kayırmacılıkla ülkeyi batırdıkları için, sandığa gömmeli.
