Hayat ucuzlamıyor biz fakirleşiyoruz. 2021 yıllık enflasyon %21, 2013 -2020 arası yani yedi yılda Kıbrıs Türk Halkı %52,18 oranında fakirleşti. Maaşların da resmi hayat pahalılığına göre artmış olmasına rağmen fakirleştik. Yukarıda vermiş olduğum fakirleşme oranı dejur nüfusa göredir. Elbet gerçek dejur nüfusa göre bu oran daha da yüksektir. Fakat unutulmaması gereken diğer bir unsur ise milli hasıla, resmi rakamlara göredir. Kayıt dışılık %60 oranında devam etmektedir. Dolayısıyla gerçek dejur nüfus ve gerçek gayri resmi hasılaya baktığımızda fakirleşme oranımız aynı süre içerisinde daha da yukarılardadır.
Niye Kıbrıs Türk Halkı giderek fakirleşiyor? Bu bizim kaderimiz mi? Elbette hayır. Kıbrıs Türk Halkının fakirleşmesi ülkemizde sürdürülen ekonomik ve sosyal politikaların neticesidir. Hükümetlerin öngörebilme kabiliyetlerinin olmamasıdır. Şu anda içinde bulunduğumuz ekonomik krizin pandemi kaynaklı olduğunu düşünerek hükümet bunun geçici olduğunu varsayarak köklü önlem almak yerine kurumları daha da zor duruma sokacak ve sürdürülebilirliği mümkün olamayan %20 faizle önce 30 milyon Sosyal Sigortalar Dairesi için daha sonra ise 250 milyon Türk lirası hazine için borç almıştır. Bu süreci yönetememenin bir göstergesidir. Sosyal ve ekonomik politikaların ülkemizin içine düştüğü kriz doğrultusunda düzenlenmesi gerekirken hükümetin daha çok borç alma yöntemini seçmesi hane halkının da daha çok borç batağına sürüklenmesinin yanında fakirleşmesinin de sonucu olmaktadır. Makro ekonomi politikaları bu gibi durumlarda sürekli belirttiğim gibi ülkemizdeki gelir dağılımının yeni bir düzenlemeye tabi tutulması ve dar sabit gelirli halkımızın alım gücünü koruyacak politikaları uygulamaya koyması gerekiyor. Ekonomik örgütlerin Sosyal Sigorta Prim Desteği talep etme yerine bir çalışma yaparak hükümetin sosyal ve ekonomik politikalarına yön verme mücadelesini vermeleri gerekmektedir. Ekonomik Örgütlerin üzerine düşen görev ülkedeki fakirleşmenin önüne nasıl geçilir? Bu konuda öngörü ortaya koymaktır.
Biz fakirleşiyoruz. Fakirleştikçe de kayıt dışılık daha da artacaktır. Sosyal meselelerde daha da artacaktır. İflaslar baş gösterecektir. Teknoloji gelişmeyecek, devlet kurumlarımız dahi zayıflayacaktır. Kötü olan eğitim kalitesi daha da kötüye gidecektir. İçinde bulunduğumuz ekonomik modelin ve hükümetlerin öngörülebilirlik kapasitesinin noksanlığı Kıbrıs’ta ki iki toplum arasındaki gelişmişliğin daha da kötüleşeceğinin Kuzey’de fakirleşmeye ve iki bölge arasındaki gelişmişlik farkının daha da açılmasına neden olacağını görmemek mümkün değildir.
Kıbrıs Türk Toplumunun fakirleşmesini sadece Türk lirası kullanımına ve Kıbrıs meselesinin çözümsüzlüğüne bağlamak doğru değildir. Bu iki mesele elbette ciddi birer faktördür. Fakat bu iki faktörün dışında fakirleşmenin Ekonomik ve sosyal yapıların bozukluğundan kaynaklandığını belirtmek isterim. Türk lirası kullanım faktörü ile Kıbrıs Meselesinin çözümsüzlük faktörü arkasına sığınılan iki unsurdan başka bir şey değildir. Edilgen olmaktan çıkıp çözüm bulma yoluna gidersek arkasına sığındığımız iki faktörü leyhe çevirme durumunu gerçekleştirebiliriz.
