Avrupa Parlamentosu, İngiltere Başbakanı Boris Jonhson’ın Avrupa Birliği’ne (AB) sunduğu Brexit teklifinin “bir anlaşmaya temel teşkil etmediğini” açıkladı.
Avrupa Parlamentosu’nun Brexit’i Yönlendirme Grubu Başkanı Guy Verhofstadt, Johnson’ın teklifi Kuzey İrlanda ve İrlanda arasındaki sınır meselesine çözüm getirmediğini ifade etti.
Verhofstadt sosyal medyada yaptığı açıklamada, “Johnson’ın önerileri İrlanda için gerekli garantileri sağlamıyor” dedi
Johnson çarşamba günü Brüksel’e Brexit ile ile ilgili son teklifini sunmuştu. İngiltere Başbakanı, teklifin Brüksel tarafından kabul edilmemesi halinde birlikten anlaşmasız çıkacaklarını ifade etti.
The #Brexit Steering group at the @Europarl_EN is absolutely not postive about PM Johnson’s proposals. It doesn’t provide the necessary safeguards for Ireland. Full written statement tomorrow. pic.twitter.com/vvl1WcMequ
— Guy Verhofstadt (@guyverhofstadt) October 2, 2019
Yeni teklif ne içeriyordu?
Johnson’ın “adil ve makul taviz” şeklinde nitelediği teklifte, Kuzey İrlanda’nın dolaysıyla da tüm Birleşik Krallık’ın belirsiz bir süre ortak pazarda kalmasına yol açabilecek tedbir maddesinin kaldırılması öngörülüyor.
Teklifte AB ile varılan anlaşmanın reddedilmesinin en önemli sebebi olan madde, İrlanda denizindeki limanlarda ve İrlanda’daki sınır hattının uzağında kontrolleri içeren yeni bir düzenlemeyle değiştiriliyor.
Buna göre, İngiltere, Galler ve İskoçya’dan oluşan Büyük Britanya, 2020 sonuna kadar AB ile bir ticaret anlaşmasına varmayı hedefleyecek.
Kuzey İrlanda ise 2021’e kadar sürecek geçiş sürecinin ardından AB’yle olan gümrük birliğinden ayrılacak, ancak dört yıl boyunca tarımsal gıdalar ve endüstriyel ürünler konusunda tek pazar düzenlemelerine bağlı kalacak.
Tedbir maddesi ihtilafı
Johnson, selefi Theresa May’in vardığı Brexit anlaşmasında yer alan tedbir maddesinin kaldırılmasını istiyor.
İngiliz hükümeti, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık’ın parçası olan Kuzey İrlanda arasında fiziki sınır oluşturulmasının önüne geçen maddenin ülkenin egemenlik haklarını ihlal ettiğini savunuyor.
Fiziki sınır oluşturulmaması durumunda Kuzey İrlanda’nın, dolayısıyla da tüm Birleşik Krallık’ın belirsiz bir süre AB ile gümrük birliği içinde kalacağı kaydediliyor.
AB ise söz konusu maddenin üyesi İrlanda Cumhuriyeti’nin haklarının garanti altına alınması ve 1998’te imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması’nın ihlal edilmemesi açısından gerekli olduğunu belirtiyor.
1998 yılında İngiltere ve İrlanda Cumhuriyeti hükümetleri arasında imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması, İrlanda adasında 30 yıl süren “düşük yoğunluklu savaşı” sonlandırmıştı.
