Muhaceret Affı başladı. Affın kimi kapsadığı, kimin yararlanabileceği ile ilgili kapsamlı rehber gazeteniz HAVADİS’te…
KAPSAMLI REHBER: Yaklaşık 2 hafta önce başlayan Muhaceret Affı ile ilgili her ne kadar hükümet yetkilileri bilgilendirme yapsa da bazı vatandaşlar, aftan yararlanma kapsamlarında bilgi sıkıntısı yaşıyor. Havadis, vatandaşlar için kapsamlı bir muhaceret affı rehberi yayınlıyor45 GÜNLÜK VİZE VERİLECEK: Cezaların ödenmesinin ardından kaçak olma hali tamamen ortadan kalkmayacak.Kararnamede belirtilen yeniden düzenlenmiş cezaları ödeyenlere, kırk beş gün lük ziyaretçi vizesi verilecek. Bu durumda cezaları ödeyenler kaçak olma halinden ziyaretçi durumuna geçecekler
YASAKLILAR GERİ GELEBİLECEK: Yasaklı Göçmen sayılanların adaya giriş yapabilmeleri için de aftan düzenleme yapıldı. Affa göre vizesi bitmiş olup çıkış yapmayan; kaçak olarak ikamete devam ettiği nedeniyle yakalanıp yurt dışına gönderilen ve yasaklı konumuna düşenler, ülkeye yeniden girebilecek. Ancak giriş yapabilmek için gerekli yükümlülükleri yerine getirmeleri gerekecek
Devletin izinsiz çalışanlar ve ülkede izinsiz kalanlar için çıkardığı Muhaceret Affı’nda 2 haftalık bir süre geride kaldı.
2 haftalık sürede Çalışma Bakanı’nın açıkladığı rakamlara göre toplamda 700 kişi bu aftan yararlandı.
3 aylık bir süre için çıkarılan Muhaceret Affı’nda vatandaşların bir çoğu ise yeterli bilgilendirilmediğinden şikayetçi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı her ne kadar da ilçe ilçe gezerek affı vatandaşlara anlatsa da birçok noktada vatandaşların bilinçsizliği devam ediyor.
Vergi Danışmanı ve Yetkili Muhasip Murakıp Hüseyin Garip, Muhaceret Affı’ndan yararlanmak isteyen vatandaşlar için af rehberi hazırladı. Vatandaşların affın neleri kapsadığı ve hangi şartlarda geçerli olacağının detaylı bir şekilde anlatıldığı rehberde vatandaşlar için yararlı bilgiler yer alıyor.
Muhaceret Affı Rehberi vatandaşlar yanı sıra iş verenlerin de bu aftan nasıl yararlanacağını madde madde anlatıyor.
İşte soru bazında kimlerin Muhaceret Affı’ndan yaralanabileceğine dair bilgiler:
1. Kimler yararlanacak?
Çalışma izinsiz işçi çalıştıran ve kendilerine ceza kesilenler;
Çalışma izinsiz işçi çalıştırdığı nedeniyle kendisine ceza kesilip; ihaleye girmekten men edilenler;
İş kurma izinsiz ikamet edip iş yapmaktan kendine ceza kesilenler;
İşe başlayanları, işi bırakanları ve işten duranları bildirmeyenler;
(Bu bildirimler Çalışma Dairesine olan bildirim ödevleri ile ilgilidir)
Yabancıların Çalışma İzni Yasasına göre kendilerine ceza kesilenler;
2. Aftan nasıl yararlanılacak?
İzinsiz İşçi çalıştırıldığı nedeniyle kendilerine ceza kesilip ihalelere girmekten men edilenler, yeniden düzenlenmiş cezaları ödeyerek ihalelere girebilecekler.
İkamet ve iş kurma izinsiz ikamet edip iş yapanlar, yeniden düzenlenmiş cezaları ödeyerek, kaçak olmaktan kurtulacaklar.
Bildirimleri yapmayanlara yeniden süre verilip bildirimleri yapmalarına fırsat verilecek.
İzinsiz (kaçak) işçi çalıştıranlar, izinsiz çalıştırılan işçilere ön izin şartı aranmaksızın; çalışma izni alabilecekler.
Kesilen cezalar, yeniden düzenlenerek; ödenebilecek miktara indirilecek.
3. İhaleye girmekten men edilenler, ihalelere girebilecek mi?
Evet. Kendilerine ceza kesilenler, düzenlenmiş cezaları ödedikleri takdirde, ihalelere girebilecekler. Ancak aynı nitelikte suçu bir yıl içinde ikinci
4. Bildirim süreleri uzatıldı mı?
Evet. Yabancıların Çalışma İzinleri Yasasında on beş gün olarak belirtilen süreler; bu kararname ile yirmi gün olarak yeniden düzenlenmiştir.
5. Yirmi günlük süre kesin mi?
Hayır. İşten ayrılma tarihi ile bildirimde bulunulan tarih arasında işçi yurt dışında ise ve yurt dışında olduğunu giriş-çıkışını gösteren belge ile kanıtlarsa veya başka işverenin yanında işe başladığını ispat ederse, yirmi bire günlük süre aranmaz.
6. Teftiş anında hemen ceza kesilebilir mi?
Hayır. Ceza kesilmeden önce, yasa ve tüzük kurallarına aykırı olan işlemlerin düzeltilmesi için on beş günlük süre verilmelidir. Verilen bu süre sonunda yapılacak teftişlerde düzenleme yapılmamışsa ceza kesilebilir.
7. Cezalarda düzenleme yapıldı mı?
Evet. Çalışma Dairesi yetkililerine yardımcı olmayanlarla Yabancıların çalışma İzni Tüzük kurallarına aykırı davrananlara kesilen ceza (asgari ücretin yüzde ellisi) aynen muhafaza edilmiştir.
8. kaçak işçilere kesilen beş asgari ücret cezaya devam edilecek mi?
Hayır. İzinsiz-kaçak- çalıştırılan her işçi için kesilen BEŞ ASGARİ ÜCRET CEZALAR, yeniden düzenlenmiş olup indirim yapılmıştır.
İzinsiz –kaçak-çalıştırılan işçiler için kesilen ceza; işçi sayısına göre düzenlenmiş olup az işçi için az ceza, çok işçi için çok ceza kesilecek şekilde düzenlenmiştir.
1 kişiden 3 kişiye kadar izinsiz çalıştırılan her kişi için bir aylık asgari ücret;
4 kişiden 9 kişiye kadar izinsiz çalıştırılan her kişi için aylık asgari ücretin iki katı;
10 kişi ve üzeri çalışma izinsiz çalıştırılan kişiler için sayısına bakılmaksızın YİRMİ
Bu düzenlemelerin, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra( 16 Kasım, 2006) yapılacak tespitte uygulanacağı hükmü düzenlenmiştir. Ancak kanaatimce bu uygulama, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren değil, KARARNAMENİN YÜRÜLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTEN (15/08/2016) İTİBAREN yürürlüğe girebilir. Aksi mümkün değildir. İzinsiz çalıştırılan işçiler için kesilecek cezalar nasıl uygulanacak? 1 kişiden 3 kişiye kadar kesilecek ceza bir aylık asgari ücret, 4 kişiden dokuz kişiye kadar kesilecek ceza ise iki asgari ücret olarak belirlenmiştir.
İki asgari ücret ceza dördüncü kişi için mi kesilecek yoksa ceza ağırlaştırılarak her kişi için iki katına mı çıkarılacak? Fiil “İzinsiz-kaçak- işçi çalıştırılması ise kesilecek cezanın kişi sayısının artması ile ağırlaşması mümkün mü? İzinsiz 3 işçi çalıştıran 3 asgari ücret ceza öderken, dört kişi çalıştıranın sekiz asgari ücret ceza ödemesi adil mi?
Anayasanın 18’inci maddesinin 3’üncü fıkrasına göre Hiçbir yasa, suçun ağırlığı ile orantılı olmayan bir ceza koyamaz. İzinsiz çalıştırılan dört kişiye, izinsiz çalıştırılan üç kişi için kesilen cezadan daha ağır ceza kesilmesi Anayasaya aykırı mı değil mi? Kişi sayısının artması suçun ağırlığını değiştirir mi?
9. İşten durduğu beyan edilenler, izinsiz-kaçak çalıştırılabilir mi?
Hayır. Çalışma izinsiz çalıştığı saptanan işçi hakkında önceden işten ayrıldığı hakkında bildirge verilmişse, çalışma izinsiz çalışan işçi için kesilen ceza iki kat olarak kesilir.
10. Cezalarda indirim yapıldı mı?
Evet. Kararname öncesi izinsiz –kaçak-işçi çalıştırıldığı nedeniyle kendisine kişi başı asgari ücretin beş katı ceza kesilen işverenler, Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarih olan 15 Ağustos, 2016 tarihinden itibaren DOKSAN GÜN içerisinde müracaat ederek izinsiz çalıştırdığı saptanan her işçi için kişi başı AYLIK BRÜT ASGARİ ÜCRETİN YARISI KADAR CEZA ÖDEMELERİ HALİNDE, KONU SUÇ KAPATILIR.
11. Ödenmemiş cezalara ilave edilen gecikme zamları silinecek mi?
Evet. Kararnamenin yürürlüğe girdiği 15 Ağustos 2016 tarihinden itibaren DOKSAN GÜN İÇERSİNDE DAİREYE MÜRACAAT EDEREK İZİNSİZ ÇALIŞTIRLAN HER KİŞİ İÇİN ASGARİ ÜCRETİN YARISI KADAR CEZA ÖDENMESİ HALİNDE, KONU SUÇ KAPATILACAĞI İÇİN GECİKME ZAMMININ TAHSİLİNDEN VAZ GEÇİLECEK.
Bu vazgeçme nasıl olacak? Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası kapsamında olan bu alacaklarla ilgili ÖDEME EMRİ GÖNDERİLDİKTEN SONRA, borcun tamamı ödenene kadar HİÇ BİR MAKAM TAKİBATI DURDURAMAZ.
Bu kararname ile takibat nasıl duracak? Ödeme emri gönderilmeyenler için, sorun yok. Ancak Ödeme emri gönderilip, haklarında zorla tahsil işlemi başlatılanlarla ilgili uygulama nasıl olacak? Hiçbir makamın durduramadığı takibat, nasıl duracak?
12. İhalelere katılmaktan men edilenler ihalelere katılabilecek mi?
Evet. Çalışma izinsiz işçi çalıştırdığı nedeniyle kendisine ceza kesilip, ihalelere katılamayan işverenler, izinsiz çalıştırılan her işçi için aylık asgari ücretin yarısı kadar idari para cezası ödemeleri halinde, ihalelere yeniden başvurabilecekler. Ancak bu konuda suçu, aynı yıl içinde ikinci kez işlememiş olacaklar.
13. Müracaatlar nereye yapılacak?
Kararnamede, Kararnamenin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından uygulanacağı belirtilmiş olmasına rağmen tavsiyem, müracaatların, Çalışma Dairesine yapılmasıdır. Ancak kanaatim işlerin Lefkoşa’dan takip edileceğidir.
1. Kararnameden kimler yararlanabilir?
Ziyaretçi veya ikamet izni bitmiş olmasına rağmen çıkış yapmayanlar;
Çalışma izni bitmiş olmasına rağmen izni yenilemeyip işe izinsiz (kaçak)olarak devam edenler;
İş kurma izni bitmiş olmasına rağmen, yenilemeyip işe (kaçak) devam edenler;
Kendilerine kesilen cezaları ödemeden yurt dışına gidip, girişine engel konanlar;
2. Hangi hallerde ceza kesilmez?
Ön izin alınarak ülkeye giriş yapan yabancı kişiye veya çalışma izni bitmiş olan kişiye gerekli işlemlerin işveren tarafından yapılmadığının Çalışma İşleri ile ilgili Bakanlık tarafından tespit edilmesi halinde cezalar kesilmez.
Bu tespit nasıl yapılacak? İşverenin vereceği beyan yeterli olacak mı? Kanaatimce işveren tarafından “ İzinsiz çalıştırdım. Kes, aylık asgari ücretin yarısı kadar ceza” beyanı yeterli olacak.
3. Sağlık nedeni ile ikamet ve iş izni almadan (kaçak) ikamet edenlere ceza kesilecek mi?
Hayır. Ön izin alınarak adaya giriş yapan fakat sağlık nedenleri izin alamayacağı Sağlık işleri ile görevli Bakanlığın raporuna dayanarak tespit edilenler, rapor tarihinden itibaren ON BEŞ GÜN İÇERİSİNDE YURT DIŞINA ÇIKMALARI HALİNDE KENDİLERİNE CEZA KESİLMEZ.
4. Turist Vizesi ile girip sağlık sorunu nedeniyle çalışma izni ve ikamet izni almadan (kaçak) ikamet edenlere ceza kesilecek mi?
Evet. Kararname, ön izinle adaya gelip, sağlık nedenleri ile çalışma ve ikamet izni alamayanlara ceza kesilmeyeceği yönündedir. Ön izin alınmadan, Turist Vizesi ile adaya gelip; sağlık sorunu olanlara, kaçak ikamet ettikleri veya izinsiz çalıştıkları süre için yasalarda ön görülen cezalar kesilecektir. Cezayı ödemeden yurt dışına çıkmaları halinde ise adaya girişlerine izin verilmeyecektir.
5. Yasaklı Göçmen sayılanlar adaya giriş yapabilecekler mi?
Evet. Giriş vizesi veya çalışma izni bitmiş olmasına rağmen, çıkış yapmayan; kaçak olarak ikamete ve çalışmaya devam ettiği nedeniyle yakalanıp yurt dışına gönderilen ve yasaklı konumuna düşenler, ülkeye yeniden girebilirler. Ancak giriş yapabilmek için;
Giriş yasağı süreli ise sürenin sona ermesini bekleyecekler.
6. Kesilen cezaları ödemeden yurt dışına çıkıp, girişine engel konanlar giriş yapabilecekler mi?
Evet. Kararnamenin bu maddesi özellikle, üç yıldan fazla izinsiz kalıp; kendilerine izinsiz olarak kaldığı her gün için, günlük asgari ücret kadar ağır ceza kesilenlere yöneliktir. Kendilerine, kesilen bu ağır cezaları ödemeden çıkanlara, BEŞ YIL SÜRE İLE ADAYA GİRİŞ YASAKLI OLDUĞU ŞERHİ DÜŞÜLÜRDÜ.
BU YASAKLILAR KENDİLERİNE KESİLEN YENİDEN DÜZENLENMİŞ CEZALARI ÖDEDİKLERİ TAKDİRDE, GİRİŞ YASAĞI VE ŞERH KALDIRILACAKTIR.
7. Cezalarda indirim yapılacak mı?
Evet. Kararnamenin amaçlarından bir tanesi kesilen ağır ve fahiş cezaların ödenebilir miktara indirilerek, giriş engellerinin kaldırılmasıdır. Aleyhlerine kesilen ceza miktarına bakılmaksızın, KARARNAMENİN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN ÜÇ AY İÇERSİNDE ÇIKIŞ YAPMALARI VE ÇIKIŞTA BİR AYLIK ASGARİ ÜCRET KADAR CEZA ÖDEMELERİ KOŞULUYLA CEZANIN GERİ KALANI SİLİNECEK.
8. Yurt dışına çıkma zorunlu mu?
Hayır. Yurt dışına çıkmadan bu maddeden yararlanmak isteyenler, BU KARARNAMENİN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTEN İTİBAREN ÜÇ AY İÇERİSİNDE DAİREYE BAŞVURARAK BİR AYLIK ASGARİ ÜCRET CEZAYA İLAVETEN İKİ YÜZ ELLİ TÜRK LİRASI EK BİR MEBLAĞ ÖDEMELERİ HALİNDE YURT DŞINA ÇIKMALARI ZORUNLU OLMAZ.
9. Başvurular nereye yapılacak?
Kararnameye göre daire, MUHACERET İŞLERİYLE GÖREVLİ DAİREDİR. Kanaatim başvuruların ve ödemelerin Muhaceret Dairesine yapılacağıdır.
10. Muhaceret Affı giriş yasaklıları da kapsar mı?
Evet. Giriş yasağı olanlar; Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde giriş yapmaları ve girişte yürürlükte olan bir aylık asgari ücret tutarında cezayı ödemeleri halinde cezanın geri kalanından sorumlu olmazlar.
11. Cezaların ödenmesi kaçak olma halini ortadan kaldırır mı?
Hayır. Aman dikkat. Kararnamede belirtilen yeniden düzenlenmiş cezaları ödeyenlere, KIRK BEŞ GÜN LÜK ZİYARETÇİ VİZESİ VERİLECEK. Bu durumda cezaları ödeyenler KAÇAK OLMA HALİNDEN ZİYARETÇİ DURUMUNA GEÇECEKLER.
12. Bu vize için ayrı harç ödenecek mi?
Hayır. Kararnamede belirtilen cezaları ödeyenlere verilecek kırk beş günlük ziyaretçi vizesi
için her hangi bir harç tahsil edilmeyecek. Bir başka deyişle bu vize bedava verilecek.
13. Kırk beş gün sonrasında ikamet ve çalışma izni almak zorunlu mu?
Evet. Kırk beş günlük süre içerisinde, bir işveren tarafından çalışma izni alınması zorunludur.
14. Çalışma izni başvurusu için ön izin alınması zorunlu olacak mı?
Hayır. Kararnameye göre kırk beş günlük ziyaretçi vizesi alanlarla ilgili yapılacak çalışma izinleri başvurusu ön izin işlemlerinden muaf tutulmuştur. Bir başka deyişle çalışma izni için başvurulacak kişinin ada dışında olması zorunlu olmayacaktır.
15. Tutuklanarak zorla adadan çıkarılanların giriş yasağı kalkacak mı?
Evet. Ancak tutuklanarak adadan ihraç edilenlerin giriş yapmadan önce, üç ay içerinde vekilleri vasıtasıyla daireye başvurmaları koşuldur. Ancak, KKTC’nin yurt dışındaki elçiliklerine, Konsolosluklarına veya Temsilciklerine yazılı olarak şahsen başvurabilirler.
16. Tutuklu olarak adadan ihraç edilenler, başvurudan sonra adaya giriş yapılabilir mi?
Hayır. Kararnameye göre başvurular, başvurulan mercii tarafından incelenmesi amacıyla İç
işleri Bakanlığına gönderilecek. Muhaceret Dairesi tarafından yapılacak incelemede,
başvurunun bu maddeye uygun olması halinde, başvurana veya vekiline durum bildirilecek.
Başvuru sahibinin girişine engel bir durum olmaması halinde başvuranın, üç ay içerinde
adaya giriş yapması ve girişte aylık bir asgari ücret ceza ödemesi durumunda giriş yasağı
Bu maddede amaçları bakımından süre, Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren değil; yetkililer tarafından bildirimin yapıldığı tarihte başlar.
17. Kaçak olup saptanamayanlar Kararnameden yararlanabilecek mi?
Evet. Geçmişte izinsiz olup bu Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte izinli olanlar da izinsiz
oldukları süre için, bir aylık asgari ücret ödemeleri halinde geçmişte izinsiz oldukları süre
için ayrıca ceza kesilmeyecek. Ancak, cezalı duruma düştükleri tarihten sonra en az iki defa
izin almış olmaları koşuldur.
18. Bu işlemler için nereye başvurulacak?
İzinsiz, kaçak durumunda olup muhaceret sorunu olanlar, Çalışma Dairesine değil; Sivil Muhaceret Dairesi’ne başvuracaklar. Kararnameye göre uygulayıcı İçişleri Bakanlığı’dır.
Ancak bu durumda olanların işlemleri her nerede yapılacaksa yapılsın, bu kararnameden yararlanmaları lehlerinedir.
