Program geliştirmede yeni trendler ve amaçlar… - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

Program geliştirmede yeni trendler ve amaçlar…

Kemal Akkan BatmanKemal Akkan Batman

Eğitimin formal kısmı ‘program’lıdır, bu nedenle de kontrollüdür. Her toplum yeni nesle aktarmak istediği her türlü ‘istendik davranışı’ programlar aracılığıyla kazandırır. Ortak davranışlar kümesini de büyütmüş olur ve böylece kendi toplumundaki bireylerin birbirleriyle uyum içinde bir arada yaşamasını sağlar. Aksi düşünülemez bile; toplumda kaos yaşanıp yok oluşa kadar gidilebilir.

Her toplum için istendik davranış farklıdır; ancak evrensel bağlamda her bireye kazandırılması gereken davranışlar günümüzde daha net bir biçimde ortaya çıkmaktadır. En önemlilerinin başında her canlının ‘yaşam hakkı’ gelir. Yaşam hakkı ‘kor problem’ olarak merkeze alınıp, etrafındaki uydu problemleri çözebilmesi için bireylere birtakım istendik davranışlar kazandırılmalıdır. Uydu problemler; insanlar hakları, kadın hakları, çocuk hakları, hayvan hakları, çevre hakkı ve tüm canlıların haklarıdır. Tüm canlıların gezegeni eşit oranda paylaşmaları ve yaşamlarını sağlıklı bir ortamda sürdürebilmeleri için gerekli olan davranışları tek tek her bireye kazandırmak gerekir.


Bu amaçla her ülke, eğitim ve öğretim programlarını yeniden gözden geçirecek ‘yeni dünyaya’ göre yeniden revize etmesi için tüm koşullar çoktan oluşmuştu.

Barış sağlanamadı ve yaşlı Dünya can çekişmekte. Savaşlar, çevre kirliliği, nükleer kazalar, sağlık problemleri, nüfus artışı, çok kültürlülük, globalleşme, mülteci problemi gibi problemler, yaşlı Dünya’yı hızla ölüm döşeğinden son yolculuk evresine sürüklemekte.

Her toplumun üzerine düşeni yapmaya başlamalı. Gelinen konjonktürde her toplum eğitimi bir araç olarak kullanarak, dünyanın problemlerinden kurtulması için eğitim sistemlerini yeniden revize etmelidir. Kendi ülkelerinin amaçları yanında, evrensel amaçları da programlarına almak gerekli oldu.

‘Program Geliştirme’ alanında yeni trendler revaçta. Yeni trendler şimdi değil on yıllar öncesinden pek çok ülkede uygulamaya konmuş bile. Eski geleneksel eğitim sistemleri yerlerini yenilerine terk etmiş durumda.

Bunlardan bir tanesi ‘21. Yüzyıl Beceri Odaklı Program’dır*. Günümüzde eğitimin birçok alanında yeni bir yörünge ortaya çıktığını ve “işbirliği, yenilikçilik, eleştirel düşünme ve iletişim gibi becerilerden oluştuğu belirtilmektedir. Bu becerilerin bir ülkenin tarihi ve matematik becerileri kadar önemli olduğu kabul edilir; çünkü bunlar pratik beceriler olarak kabul edilir*. Söz konusu beceriler, öğrencilerin bilgi kalitesini değerlendirme, konular hakkında eleştirel düşünme ve değişen teknolojilere ve çalışma ortamlarına hızla uyum sağlama yeteneklerinin çok önemli olduğu dijital çağımızda çok pratiktirler. Şirketler kolektif yaratıcılığı vurguladıkça, işbirlikçi düşünme ve yenilikçi uygulama becerileri çok daha kritik hale geliyor. Buna göre örneğin ABD’de birçok okul bu yeni yaşamsal becerileri öğreten programlar uygulamaktadır.

Dünya genelinde pek çok ülke, eğitim ve okul sistemleri ve toplumlarındaki hızlı değişimler nedeniyle on yıllar öncesinden mücadele etmeye başlamışlar ve halen devam ediyorlar.

Örneğin Güney Afrika’da asırlık ırkçılığın aniden sona ermesiyle, eğitim liderleri devlet eğitimini bütün öğrenciler için yeniden dizayn edilmesini zorladılar. Değişimin başladığı Şubat 1990’da pek çok siyahi öğrenci (6 ile 12 yaşlar arası) hiç okula gitmemişti. Okulların sosyalleşmedeki yeni rolleri, ırkçılık ve sosyo-ekonomik statülerdeki tabuların yıkılması olmuştu. Bugün Güney Afrika’da modern ve duyarlı eğitim sistemi yaratılma çalışmaları halen devam etmektedir (Bondi & Wiles, 2015).

Viyetnam’da da savaş sonrası eğitim sistemi ulusal ekonomiyle ilişkilendirildi. Hükümet ve eğitim liderleri yeni kablosuz (wireless) teknolojileri kullanarak ‘21. Yüzyıla Sıçrama’ olasılığını düşünmeye başladı. Birkaç yıl içerisinde Viyetnam bu amaca ulaşmak için güçlü teknolojik alt yapı geliştirdi (Bondi & Wiles, 2015). 2012 verilerine göre Viyetnam internet kullanımında % 35.6 nüfus oranı ile dünya genelinde 16. sıraya yükseldi.

Yukarıdaki örnekler bir ülkede eğitim sisteminde istenilir gelişmeler elde etmenin yolunun benzer aşamalardan geçildiğini göstermektedir. Bir ülkede istenilir davranışları kazandırmak için önce eğitim ve öğretim programlarının yeniden dizayn edilmesi gerekmektedir. Bu amaçlar da öncelikle çağdaş program geliştirme trendleriyle amaçların açık bir şekilde belirlenmesiyle başlar.

Yeni trendlerde önce ülkenin 21. Yüzyıl Beceri Odaklı Program’larda olduğu gibi işbirliği, yenilikçilik, eleştirel düşünme ve iletişim gibi yaşam becerilerinin ne olduğu amaçlarda açık ve kesin bir şekilde belirlenmeli. Devamında da yeni programlar geliştirilerek hem ülkenin refaha ulaşması hem de yaşlı Dünya’nın yeniden nefes alması sağlanmalıdır. Aksi takdirde yaşanacak başka Dünya’lar olmadığı için (şimdilik) yaşam bitmeye hızla yaklaşacaktır. Program geliştirme etkili bir araç olarak kullanılarak eğitim sistemlerinin yenilenmesi şart olmuştur.

*https://www.gradschools.com/masters/curriculum-instruction/trends-in-core-creative-curriculum-development

Wiles, J. W. & Bondi, J. C. (2015). Curriculum Development; A Guide to Practice (Ninth Edition). ABD: Pearson.

               

 

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar