Yeni tip corona virüs gibi ölüm riskinin bulunduğu ve yayılma hızı yüksek olan salgın hastalık durumlarında doğru bilgilerin yanı sıra insanları yanlış yönlendirecek yanlış bilgiler de paylaşılıyor. Özellikle sanal haberleşme ortamlarında dolaşan bu yanlış bilgiler, toplum sağlığı açısından risk oluşturuyor.
Corona virüs salgını nedeniyle yaşanan sanal bilgi kirliliği sonucu halk sağlığı açısından riskli veya zararlı olabilecek yöntem ve önerilerin hızla yayıldığını belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Levent Doğancı, “Doğru ve yanlışın ayırt edilebilmesi için bilgi kaynaklarımız DSÖ, Sağlık Bakanlığı (SB), Center for Disease Control and Prevention (CDC), European CDC (E-CDC), Food and Drug Administration (American FDA) gibi her biri kendi çapında bilimsel yetkinliği kanıtlanmış olan kaynaklar olmalıdır” diyor.
Prof. Doğancı, corona virüs ile ilgili özellikle sosyal medyada dolaşan yanlış bilgileri 14 maddede şöyle sıralıyor:
Vitamin ilaçlarının, çeşitli besin takviyelerinin ve bitkisel ürünlerin immün sistemi kuvvetlendirdiği bilgisi tamamen yanlıştır. Normal fizyolojik durumumuzda bu sistem tam dengede durur, hiçbir ilaç veya maddenin bağışıklık kuvvetlendirici etkisi yoktur. Çünkü aşırı çalışan bir immün sistem, oto-immün hastalık grubuna davetiye çıkartır. İyi beslenme, iyi uyku ve iyi dinlenme, sigara, tütün ürünleri ve aşırı alkolden uzak durmak, ruhsal durumumuzu hoş tutmak, aşırı ruhsal gerginliklerden kaçınmak dengeli bir immün sistem için elzemdir.
Çok soğuk ya da çok sıcak bölgelerde de COVID-19 insanları hastalandıracak potansiyele sahiptir. Bu bölgeler sosyal yakınlaşmanın çok az olduğu yöreler olduğundan ve daha az sayıda insan yaşadığından hastalık daha az görülür (Çöller, tropik ormanlar, Alaska’nın ve Sibirya’nın uç bölgeleri, kutuplar).
Maskeler kendisinde ateş veya solunum belirtileri (öksürük, hapşırık, burun akıntısı, balgam çıkartma gibi) olan hastaların diğer hasta olmayanları koruması için kullanılmalıdır. Daha da önemlisi N-95 gibi virüsleri de izole edebilecek maskelerin sadece bu hastalara yoğun bakım veren veya işlem yapan sağlık personeli için saklanması gerekir.
Evcil hayvanlarımızın ya da sokak hayvanlarının insandan insana bulaşma kabiliyetini kazanmış bu corona virüsü bulaştırmada herhangi bir rolü yoktur.
Salgındaki ölüm oranları hakkında son derece spekülatif sayılar toplumsal paniğimizi artırmaktadır. Şunu hemen belirtelim ki gerçek fatalite (ölüm) hızı, toplumsal bağışıklığın ölçülebilmesiyle doğru olarak ortaya konulabilecektir. Bu süre en iyi tahminlere göre 7-8 aydır. Yıl sonuna doğru, hastalığa maruz kalmış çok kalabalık kitlelerde COVID-19 özgül IgG antikorlarının ölçülmesi, hastalığı belirtisiz geçirenlerle, iyileşmiş hasta sayılarının da ölümle biten hasta sayılarına orantılanması bize gerçek ölüm hızlarını verecektir. Bu hızın şu anda belirlenen hızın çok çok altında bir sayı olması şaşırtıcı olmayacaktır.
