ÇALIŞMA İZNİNDEN VATANDAŞLIK: Bakan Uluçay, önceki yıllar için yapılan çalışma ve değerlendirmeler sonucunda özellikle çalışma izninden gelecek vatandaşlıkların yıl bazında 700’ü geçmeyeceğini söyledi. Uluçay: Çalışma izni ile gelecek olan kişilerin yurttaşlığı her yıl 700’ün üzerine çıkmayacak. Eğer o yıl daha fazla insan varsa bir sonraki yıla sarkacak
BEYAZ KİMLİK: Beyaz kimlik uygulamasını hayata geçireceklerini söyleyen Uluçay, 5 yıl çalışma izni olan bir kişinin 6. yılında beyaz kimlik sahibi olacağını bununla da en büyük avantajının her yıl çalışma izni çıkarıp, sağlık kontrolünden geçme zorunluluğu aranmaması olacağını anlattı
YATIRIMCILARIN VATANDAŞLIĞI: İş adamı adı altında yatırım yapacağı gerekçesi ile bazı kişilerin KKTC vatandaşı yapıldığını söyleyen Uluçay, bundan böyle yabancı yatırımcıların vatandaş olması için bazı koşulları yerine getirmelerinin bekleneceğini açıkladı. Uluçay, “3 milyon Euro yatırım yapacak olan bir kişi yurttaşlık alabilecek” dedi
EVLİLİKTEN VATANDAŞLIK: Yıllar itibariyle evliliklerden doğan vatandaşlıkların da ortalama 1000-1200 arası bir rakamda olduğunu söyleyen Uluçay, “her yıl 1500-1700 civarı bir yurttaşlık söz konusu olacak. Ancak burada evlilikten gelecek olan vatandaşlık konusunda evliliği 3 yıla çıkarıyoruz. 3 yıl boyunca evlilik devam edecek” ifadelerini kullandı
Baykan GÜRSES ÖZDAĞ
İçişleri Bakanı Teberrüken Uluçay, Yeni Yurttaşlık Yasası’nın çalışmalarının devam ettiğini bu ay içinde de Meclis gündemine getirmeyi hedeflediklerini söyledi. Uluçay, Yeni Yurttaşlık Yasası’nın bugüne kadar yapılan gelişigüzel vatandaşlığın son bulmasını hedeflediğini belirterek Bakanlık onayı ile vatandaşlık verilmesinin de önüne geçileceğini kaydetti. Yasa ile yurttaşlığa başvuru yapmak ve yurttaşlık almak belli koşullara bağlanıyor. Yatırımcılara verilecek vatandaşlıklar da belli kriterlere bağlanacak. İçişleri Bakanı Teberrüken Uluçay, Yeni yurttaşlık yasasına ilişkin sorularımızı yanıtladı. İşte yanıtları;
Soru: Vatandaşlık verilmesi, yıllarca belli siyasi çevrelerin siyasi amaç uğruna istismar ettiği konulardan biri oldu. Siz bu tartışmalı konuyla ilgili bir yeni yasa çalışması içindesiniz. Yeni Yurttaşlık Yasası ile ne hedefliyorsunuz?
Uluçay: Ülkede yurttaşlık meselesinin bugüne kadar olduğundan daha farklı olmasını öngördük. Siyasilerden uzaklaştırılmasını, somut kriterlere dayandırılmasını hedefleyerek bu çalışmayı ortaya koyduk. Siyasilerin iki dudağını arasından olmayacağı bir sistem yaratma hedefindeyiz. Ülkede mevcut durumda bulunan vatandaş olmayan insanların yaşadığı sıkıntılar var, bunları ortadan kaldırmaya çalışmamız gerekiyor. Somut kriterler koyabileceğimiz bir yapı oluşturmamız gerekiyordu. Uygulamada ucu açık olmayacak, kriterlerle konuları somutlaştıracak, hem idareye hem de insanlara nereye gidecekleri, neyi ne zaman yapacaklarını net olarak göstermemiz gerekiyordu. Ülkenin geleceğini nüfus politikasını, ekonomik geleceğini şekillendirmem için de bunların planlanarak bu çalışmayı ortaya koyduk. Çalışma, Sağlık ve Maliye Bakanlıkları, belli aşamalarda bazı dairelerle de görüşmeler yaparak bu tasarıyı hazırladık.
.JPG)
Kasım ayında Meclis’e sunulacak
Soru: Tasarının görüşülmesi ne aşamada? Ne zaman Meclis gündemine gelecek?
Uluçay: Şu an Bakanlar Kurulu’nda değerlendirilmektedir. Bakanlar Kurulu’na resmi olarak sunulmuş değildir. Kasım ayı içinde Meclis’e sunmayı hedefliyoruz.
Bugüne kadar ortaya çıkan haksızlıklar yaşanmayacak
Soru: Bugüne kadar yasalara aykırı vatandaşlık verildiğine şahit olduk. Bugüne kadar toplumu rahatsız eden belli amaçlar için haksızca verilen vatandaşlık sistemini tamamen ortadan kaldıracak mı çalışmanız?
Uluçay: Kesinlikle. Bugüne kadar ortaya çıkan olumsuzlukları ortadan kaldıracak düzenlemeler vardır. Öyle bir sistematik oluşturulması hedeflenmektedir ki, bunun kontrol edilebileceği bir nüfus politikası yaratılacak. Ayrıca ekonomik geleceği belirleme açısından da düzenleme olacak. Ne vatandaşlık olgusu siyasete alet edilecek, ne de insanlar politik nedenlerle kullanılacak.
Soru: Hedefiniz bundan sonraki süreçte somut kriterlerle vatandaşlık verilmesini sağlamak olacak ama bugüne kadar haksızca, hukuka aykırı şekilde yapılanları gözden geçirecek misiniz?
Uluçay: Bugüne kadar olan örnekler gibi örnekler bundan sonra olmayacak, en azından bu sistematik devreye girdikten sonra olmayacak.
Yatırımcıların vatandaşlığı belli şartlara bağlanacak
Soru: Bugüne kadar özellikle yatırımcı adı altında çok sayıda vatandaşlık verildi. Bu yeni yasayla bunu bir kritere bağlayacak mısınız?
Uluçay: Yatırımcılar için mevcutta somut kriter yoktu. Benim yatırımcıdır, işadamıdır dediğim herkes Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaş olabilir. Ama biz bunu somut kriterlere bağlıyoruz ve diyoruz ki 3 milyon Euro yatırım yapacak olan bir kişi yurttaşlık alabilecek. Başka kriterler de olacak. 3 milyon Euro’nun 100 bin Euro’sunu Eğitim ve sağlık alanında bizim göstereceğimiz projeye hibe olarak katkı yapacak. 2 milyon tutarında bir işletmenin hissesini satın alıyorsa 3 yıl boyunca en az 100 bin Euro’luk toplam vergi ödüyorsa, 3 yılın sonunda yurttaşlık alabilecek. Şu an halen ülkede bulunan ve 5 milyon Euro civarında yatırım yapmış ve halen yatırım yapan yatırımcılar bulunuyor. Bunların bir kısmı yurttaş değildir. Bunlarla ilgili de bir açılımımız var. Yeni bir 3 milyon Euro getirmek koşulu getirmeden mevcuttaki yatırımlarını bu kapsamda dikkate alacağız. Bunlar hayata geçtiği zaman buradaki idare aynı şeyi uygulayacak. Esas istediğimiz de budur, bir standart yakalamaktır.
Meclis’te ortak bir konsensüs sağlamayı hedefliyoruz
Soru: Meclis gündemine geldiğinde diğer siyasi partilerden nasıl bir tavır beklersiniz?
Uluçay: Meclis’te bunu sunduğumuzda mümkün olduğunca ortak bir konsensüs sağlamayı hedefliyoruz. Eğer konsensüsle Meclis’ten geçerse bunun uygulanması çok daha kolay olacak. İleride siyasiler, iktidarlar değişir ama aynı şekilde uygulama devam edecek.
5 yıl çalışma izni olanlar 6. yılda beyaz kimlik sahibi olacaklar
Soru: Beyaz kimlik uygulamasını hayata geçireceğinizi söylediniz. Bunun vatandaşlıktan farkı ne olacak?
Uluçay: Beyaz kimlik uygulamasını hayata geçireceğiz. Bununla örneğin 5 yıl çalışma izni ile burada olan bir kişi 6’ncı yılında beyaz kimlik alacak. Ama 5 yıl boyunca çalışıyor olacak. 11’inci yılına gelince vatandaşlık için sıraya girecek. Beyaz kimlik 6’ncı yılından 11’inci yılına kadar kullanacağı kendine ait bir kimlik olacak. En büyük avantajı her yıl çalışma izni almak zorunda kalmayacak, her yıl sağlık kontrolü yaptırmak zorunda kalmayacak. Ama bu sistematik dahilinde 11 yılı tamamlaması gerekecek. Yine çalışıyor olması gerekecek ve yine Sosyal Sigorta yatırımını yatırıyor olacak. Yasal sorumluluklarını yerine getirecek, aksi takdirde 11’inci yılın sonunda yurttaşlık sırasına giremeyecek. 11’inci yıl dolunca yurttaşlık için sıraya girecek. Direkt olarak yurttaş sayılmayacak, yurttaşlık için sıraya girecek.
Soru: Vatandaş yapmak konusunda, yıl bazında bir sayı hedefiniz olacak mı?
Uluçay: Biz, bir oran dahilinde 11’inci yılından sonra çalışma izni ile ülkemizde bulunan insanların yurttaş olabileceği bir sistem yaratmayı öngördük. Bu oran da 1000’de 3 tutarında bir orandır. Geriye dönük 10 yıllık verileri inceledik. Seçmen sayısındaki artış oranını ve 10 yıl boyunca evlilik dahil toplamda verilmiş olan vatandaşlıkları inceledik. Gördük ki bu süreçte evlilik de dahil vatandaşlıkların sayısı ortalama 1500 civarındadır. Bazı yıllar 1700’ü bulmuş ama 1500 civarında seyrediyordu. Oluşturacağımız sistematiğin bu varsayımlar ve verilerin ötesine geçmemesi gerektiğini düşündük. 11’inci yılın sonunda çalışma izninden gelenler sıraya girecek, sırası gelince vatandaş olacak. Bu sıra da bu oran dâhilinde çalışacak. Bu 1000’de 3 oranındadır. Bu sayı da 700 civarındadır. Yani çalışma izni ile gelecek olan kişilerin yurttaşlığı her yıl 700’ün üzerine çıkmayacak. Eğer o yıl daha fazla insan varsa bir sonraki yıla, bir sonraki yılın sırasına sarkacak. Bu kontrol altında olan bir nüfus politikasını getirecek. 11’inci yılına gelmiş olanlar 2-3 yıl içinde sıra dahilinde yurttaşlığını alabilecek. Bu süre içinde de beyaz kimlik kullanıcısı olacaklar, çalışma iznine gerek duymayacaklar, sağlık kontrolüne gerek duymayacaklar, giriş ve çıkışlarda sorun yaşamayacaklar. Belli başlı harçlarda KKTC vatandaşlarının sahip olduğu indirimlere sahip olacaklar, belli başlı konularda KKTC vatandaşlarının kullandığı haklardan yararlanamayacaklar. 11 yılın üstünde kesintisiz çalışma iznine sahip olan, yasal sorumluluklarını yerine getirmiş olanlardan bahsediyoruz. Herhangi 11 yıl olan ya da 11 mührü olanlardan bahsetmiyoruz. 18 yıldır burada yaşamış olan eğitimini burada alan, 18 yaşını geçmiş olanlara da vatandaşlık vermeyi öngörüyoruz. Onlar da birinci sırada olacaklar, öncelikli olacaklar. Bu da ciddi anlamda yaşanan bir anomaliydi, sıkıntıydı. 3-4 yaşında buraya gelenler için de anne baba vatandaş olanlar için de beyaz kimlik yolunu açıyoruz. Beyaz kimlik alarak vatandaş olabilecekleri bir sistem yaratıyoruz.
.JPG)
Evlilikle vatandaşlıkta 3 yıl koşulu getirilecek
Soru: Evlilikle vatandaşlık kazanma konusunda da bazı şartlar getiriyorsunuz.
Uluçay: Evliliklere baktığınızda da yıllık ortalama 1000-1200 arası bir rakamdır. 1000 civarı düşünürseniz, her yıl 1500-1700 civarı bir yurttaşlık söz konusu olacak. Ancak burada evlilikten gelecek olan vatandaşlık konusunda evliliği 3 yıla çıkarıyoruz. 3 yıl boyunca evlilik devam edecek. Halen 1 yıl uygulanır ve 1 yıldan sonra müracaatlar alınır ve evliliğin paravan olup olmadığına bakılır. Türkiye’de de evlilikten gelen vatandaşlık 3 yılsonundadır.
Soru: Şu anda vatandaşlık almak için bekleyen kaç kişi var?
Uluçay: Biz bu yasa tasarısında öngördüğümüz için 13 yıldan 19 yıla kesintisiz çalışma iznine sahip olanları sistemden bulduk ve çağırdık, yurttaşlık işlemlerini yaptık. Bu sayı 160 kişiydi aşağı yukarı toplam. Bunların 70’inin işlemleri tamamlandı, 30’u uygun görülmedi, 30’unun da işlemi devam etmektedir. Yasa tasarısında da 11 ve üstünü öngörmüştük. Bunun dışında bizim geçmiş dönemlerde son seçim dönemine girilmeden bakanlık onayı ile yurttaşlık verildi diye adlandırılan ama işlemlerini yapmadığımız kişiler vardı, işlemlerini yapmadık. Ama onların içinde varsaydı 13 yılın üstünde olan, onları da çağırdık. Eşit şekilde davrandık.
