Vergide bazı hatalar var ki masum gibi durur. Ancak Vergi Dairesi, bu hatalara hangi gözle bakar? Vergi İdaresi bu hataların, genelde vergi kaçırmaya yönelik yapılmış olduğunu kabul eder. Vergi Dairesi bu masum hataları kolaylıkla saptar. Bu yazımda masum gibi görülen bu hataların, kısaca tanımını yapmaya çalışacağım. Ancak bu tanıtma; yol gösterme mahiyetinde olmayıp, aksine yapılmaması yönündedir. Bu hataları yapmışsanız;
bu hatalarla ilgili takibe alınmışsanız, gündüzünüz gece gibi kararıp, sıkıntılı günler geçirebilirsiniz. Yapılan tavsiyelerin dayanağının yasal olmasına özen gösterilmiştir.
Ancak yapılan tavsiyelerle ilgili bir sıkıntınız olması halinde muhasip-murakıbınıza danışınız. Eğer yine tatmin olmamışsanız, Vergi Dairesinden yazılı görüş talebinde bulununuz
- Yasal olarak “ İNDİRİLEMEYEN GİDERLER” ya da “ KABUL EDİLMEYEN GİDERLER” olarak tanımlanan giderlerin KDV’sini indirmeyiniz.
- Ücretin bir parçası veya yardım olarak ödenen malların KDV’Sİ indirmeyiniz.. Eğer personele ek mesainin ya da 13. Maaşın bir kısmı mal olarak verilmişse, bu malların bedellerinin KDV’Sİ satılmış gibi işlem görmelidir.
- Faturanın IRSALİYEDEN sonra düzenlenmesi halinde, YEDİ GÜNLÜK SÜRE İÇİNDE FATURAYI DÜZENLEYİNİZ.
Taşıma esansında araçta IRSALİYE bulunmaması halinde Vergi Dairesi size asgari
ücretin ¼’ü tutarında ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI kesebilir ( Faturanın teslim edilmek
için taşınan malla birlikte bulunması hariç)
- İşlemleri muhasebeleştirilmesinde DÖNEMSELLİK ilkesine dikkat ediniz.
- İthal edilen mallarda, alıma ilişkin tüm giderlerin MALİYET BEDELİNE eklenmesine dikkat ediniz
- Beyanname verildikten sonra yanlışları kendi kendinize düzeltmeyiniz. Vergi Dairesine mutlaka danışınız. Gerekmesi halinde DÜZELTME BEYANNAMESİ veriniz.
- Geçmiş yıllara ait tüm belgeleri YEDİ YILLIK TARH ZAMAN AŞIMI SÜRESİNCE iyi koruyunuz. Günün birinde Vergi Dairesi çapraz inceleme için talepte bulunurken sizin başınız yanabilir.
- Faturayı gerçek işlem ve gerçek muhatabına kesiniz. Aksi takdirde Vergi Usul Yasasının ilgili kurallarına göre, AĞIR KUSUR CEZASI GEREKTİRECEK FİİLİN işlenmesine teşvik veya yardımda bulunmaklar suçlanabilirsiniz.
- Kredi kartlı satışlarınız için fiş değil fatura kesiniz. Faturayı, kart sahibi adına tazim ediniz. Birim bedelin küçük çapta olması halinde yazar kasa fişi ile kart slipleri arasında birebir ilişki kurulabilecek sistem kurulması tavsiyemdir. Kredi kartı slipine ilgili yazar kasa fişinin numarasını yazınız. Birim bedeli asgari ücretten fazla olan satışlarınız için mutlaka fatura tanzim ediniz. Hatır için kart çekimi yapmayınız. Komşuda POS CİHAZI olmaması halinde kredi kartını sizin cihazdan çeker de parayı komşunuz alırsa, ileride başınız büyük derde girecektir. KREDİ KARTI SATIŞLARINIZI MUTLAKA BELGELEYİNİZ.
Kredi kartı satışlarınızı belgelememeniz halinde kucağınızda her an patlayabilecek saatli bir bomba ile oturuyorsunuz.
- Muhasebede KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDER yazmak yeterli değildir. Şirketler her türlü harcamalarını belgelemek zorundadır. Belgesiz KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLERİ, Vergi Dairesi ÖRTÜLÜ DAĞITILMIŞ KAZANÇ olarak bakar. Bu durumda resen vergi tarh edip aleyhinize ceza kesebilecektir.
- Kargo ile gelen eşyaların gümrüğe beyan edilmesinin zorunlu olup olmadığı hususundan emin olunuz. YOLCU BERABERİ GELEN EŞYA BEDELİNİ HESAPLARINIZA SAKIN KOYMAYINIZ.
- KKTC’DE çalışıp, KKTC’DEKİ hesaplarda Gider olarak gösterilen bir çalışanın ücretinin, yurt dışında ödenmesi fark etmez. Bu çalışandan gerekli stopaj kesintisi yaparak, Vergi Dairesine yatırınız.
- Şirketten ayrılanın iş avanslarının kapatılmadan bekletilmesi halinde, kapatılmayan avans çalışana sağlanmış ek menfaat olarak vergilendirilecektir.
- Çalışanlara avans verilmesi ve verilen avansın uzun bir sürede kapatılmaması halinde Vergi Dairesi, bu ödemeyi ücret olarak değerlendirecek şirketinizden stopaj talebinde bulunacaktır.
- Personele sağlanan ek menfaatler ve lojmanlar vergiye tabidir. ( Bu hususta geniş bilgi 1990 yılında yayınlanan GRS 43 sayılı GENELGEDE mevcuttur.)
- Çalışanlara verilen borçlara FAİZ VE BU FAİZ ÜZERİNDEN KDV HESAPLAYINIZ.
- Vergi yasaları, UYRUĞA GÖRE DEĞİL, MUKİM OLMAK veya OLMAMAK ( YERLEŞİK OLMAK VEYA OLMAMAK) gerçeğine işlem yapar.
- BİLGİ SAYAR PROGRAMLARI gayri maddi hak olarak AKTİFLEŞTİRİNİZ.
Bilgi sayar programları için yapılan ödemeyi SAKIN GİDER OLARAK KAYDEDEREK BİR DEFADA İNDİRİM YOLUNA GİTMEYİNİZ. Aktifleştirilmeyen ve Bilançoda görülmeyen programlar için yapılan harcamaların gider olarak kaydedilmesi halinde Vergi Dairesi sizi takibe alacaktır.
- Yurt dışında yapılan bir sözleşme eğer KKTC’DE icara edilecekse, KKTC’YE GETİRLDİĞİ GÜNDE PULLANMALDIR. Yurt dışında tanzim bir sözleşme KKTC’DE PULLANMADAN İŞLEME GİREMEZ.
- Geçmiş yıllara ait giderleri, KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER OLARAK kaydediniz. Ancak giderler beyan dönemi bitmeden belgelendirilmişse indirim olarak kaydedebilirsiniz.
- Şüpheli Alacaklar doğrudan gider yazmayınız. Şüpheli Alacaklar için karşılık ayırınız. Şüpheli Alacak karşılığı bilançoda izlenebilmelidir.
- Karşılık ayrılarak gider yazılan şüpheli alacakların takibini ciddiyetle yapınız. Aksi takdirde Vergi Dairesi, işlemde muvazaa olduğunu iddia edip Resen vergi tarh edip, ceza kesecektir.
- Satın alınan amortismana tabi ekonomik kıymetleri doğrudan gider yazmayınız.
- Yenileme Fonu şartları yoksa bu haktan yararlanmayınız.
- Eğer alacaklı alacağının tahsilinden vazgeçmişse, vaz geçilen alacağı, Vaz Geçilen Alacak Hesabında en çok üç yıl bekletiniz. Eğer bu üç yıl içinde zararla kapatılmamışsa, Gelir Hesabına işleyiniz.
- Kredi faizini veya kur farkını aktifleştirme dönemi sonuna kadar maliyet hesaplarına işleyiniz. Satın alınan aktifle ilgili olan kur farkları veya faizler, satın alma süresinde gider yazılamaz.
- Dövizli alacakların yılsonunda değerlenmesi zorunludur. Alacağınızın döviz cinsinden olması halinde ek vergi yükü altında kalacaksınız.
- Malın maliyetine giren harcamaları doğrudan gider yazmayınız.
- Amortimana bağlı ekonomik kıymetlerin kullanılmalarının durdurulması veya işletmenin faaliyetlerini durdurması halinde indirim hakkı ortadan kalkar. Amortisman ömrü süresinde olanlar için ayrılan miktar, indirim hakkının ortadan kalktığı yılın gelirine eklenir.
- Vergiye ilişkin gecikme zamları kanunen kabul edilmeyen giderler olmasına rağmen vergiye ilişkin olmayan (su parası, elektrik parası gibi) ödemelere ait gecikme zamları kabul edilmeyen giderler değildir. Ancak ödenen bu gecikme zamlarını hasılattan
indirdiğiniz takdirde Vergi Dairesi, bu giderleri “ işletme sahibinin kusur ve ihmalinden doğan ödemeler” olduğunu iddia ederek, gider olarak indirilmesini reddedecektir.
“Vardı da ödemedik mi?” diye sorarsanız ne cevap alırsınız, bilemem.
- Vergi Alacağının asıl borçlusu olandan tahsil edilmeyeceği ayan beyan belli olana ve
kanıtlanana kadar; yasal temsilcilerden zorla tahsil edilmesi yoluna gidilemez. Bir başka deyişle şirketin borcu için, direktöre Ödeme Emri ve Mal Bildirimi gönderilemez, taşınır veya taşınmaz mallarının haczi yoluna gidilemez.
- “Rahmetlinin” mal varlığından çok vergi borcu varsa, mirası ret ediniz. Mirası ret etmeniz
halinde rahmetliden kalan sorumluluğunu veya yükümlülüğünüz olmaz.
- “ Rahmetli” verilmesi gereken beyannameleri vermemiş, Vergi Dairesi de herhangi bir
tarhiyat yapmamışsa; Rahmetlini geriye dönük sorumluluğu üç yıl içindir.
Vergide Tarh Zaman Aşımı olan yedi yıllık süre, Rahmetli için bağlayıcı değildir.
50. Vergi kaçırmayı hiçbir zaman düşünmeyiniz. Vergiyle ilgili başınızı derde sokmayınız. Unutmayınız ki Vergi ile başınızı derde sokmanız halinde “ torpilin” işlemediği gerçeğini göreceksiniz.
