Bir umut beklenen “ucuz et” projesi “bütçe olanaksızlığı” gerekçesiyle ileriye götürülemedi. Konu, protokol satırlarında kaldı
ARABULUCU OLACAKTI: Protokole göre, TÜK; çiftliklerle kasapları birbirine bağlayan yolculukta arabuluculuk yapacak, tüketiciye sunulacak etin, hayvan üreticilerinden aracısız olarak temin edilip hijyenik koşullarda kesiminin yapılması ve fiyat denetimi altında satışa arz edilmesini sağlayacaktı. İmkan verilmeyince çalışmalar sonuçsuz kaldı
ALTYAPI YOKSUNLUĞU: Protokolün imzalanmasının üzerinden yaklaşık 5 ay gibi bir zaman geçti ancak devlet, ucuz et projesinin hayat bulması için elzem olan yükümlülüklerini yerine getiremedi. Aradan geçen süre içerisinde Toprak Ürünleri Kurumuna gerekli araç tedariki yapılmadı
İHALE DE YALAN OLDU: Projenin hayat bulabilmesi için TÜK, hayvanların çiftlikten mezbahaya, etlerin de mezbahadan kasap reyonuna ulaşımının sağlanabilmesi için bir ihaleye çıktı ancak bu ihaleye başvuru olmadı. Mal ve hizmet alımı için başlatılan çalışmalardan da bir netice çıkmadı
BÜTÇE OLANAKLARI: Şahali: TÜK, çiftliklerden mezbahaya hayvanların ulaştırılması, mezbahalardan da etin kasaplara ulaştırılması ile ilgili altyapıdan yoksundu, bunun için araç gerekiyordu. Bütçe imkanları anlık çözüm üretmeye yetmediği için maalesef bu konu sadece protokolün satırları arasında yer aldı
Duygu ALAN
Vatandaşın ucuz ete ulaşmasının önü açılamadı. Devlet, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği arasında “ucuz et” hedefi ile yaklaşık 5 ay önce imzalanan protokolün gereklerini yerine getirmedi, proje hayat bulmadı.
Bakanlık ile birlik arasında Eylül ayında imzalanan protokole göre, Toprak Ürünleri Kurumu (TÜK), tüketiciye sunulacak etin, hayvan üreticilerinden aracısız olarak temin edilip hijyenik koşullarda kesiminin yapılması ve fiyat denetimi altında satışa arz edilmesi konusunda görevlendirildi.
Lefkoşa Türk Belediye bünyesindeki mezbahada deneme kesimleri gerçekleştirildi ancak devlet bu konuda yükümlülüklerini yerine getiremedi.
Çiftliklerden mezbahaya hayvanların ulaştırılması, mezbahalardan da etin kasaplara ulaştırılması için gerekli olan araçlar Toprak Ürünleri Kurumu’na alınmadı.
İhaleye başvuran olmadı, mal ve hizmet alımı da yapılmadı
Toprak Ürünleri Kurumu, protokol imzalandıktan sonra konu ile ilgili Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği ve Kasaplar Birliği ile bir toplantı yaptı, akabinde mezbahada incelemede bulunuldu. Toprak Ürünleri Kurumu, hayvan ve etin taşınması için gerekli olan araçların tedariki için ihaleye çıktı ancak bu girişim olumlu sonuç bulmadı.
Hayvanların mezbahaya taşınması ve oradan kuruma teslim edilmesi ve etlerin buzluklu araçlarla kasaba teslim edilmesine ilişkin çıkılan ihale ilgi görmedi. Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’ndan konuya ilişkin yapılan açıklamada, ihaleye teklif yapılmadığı kaydedildi.
İhaleye teklif gelmeyince mal ve hizmet alımı için çalışmalar başlatıldı ancak o da neticeye kavuşturulamadı.
Şahali: Maalesef olmadı
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği ile Eylül 2018’de imzalanan protokolün maddelerinden birinin de Toprak Ürünleri Kurumu’nun, tüketiciye sunulacak etin, hayvan üreticilerinden aracısız olarak temin edip hijyenik koşullarda kesiminin yapılması ve fiyat denetimi altında satışa arz edilmesi konusunda görevlendirildiğine ilişkin olduğunu belirtti.
Şahali, ucuz et konusundaki esas dışında protokoldeki diğer tüm esasların yerine getirildiğini kaydetti.
Şahali şunları söyledi: “Maalesef yaşama geçiremediğimiz tek konu bu oldu. Biliyorsunuz o protokolde TÜK’ün üretici ile perakendeciyi yani çiftliklerle kasapları birbirine bağlayan yolculukta arabuluculuk yapacağına dair bir taahhüttü. Maalesef, TÜK bunu yapabilmek için iki konuda yardıma ihtiyacı vardı. O alt yapıdan yoksundu. Çiftiliklerde mezbahaya hayvanların ulaştırılması ve mezbahalardan kasap reyonlarına etin ulaştırılması ile ilgili altyapıdan yoksundu, bunun yapılabilmesi için araç tedariki gerekiyordu ki bu konuda Lefkoşa Türk Belediyesi ile Maliye Bakanlığı arasında bir çalışma devam etti hala devam ediyor ama bütçe imkanları maalesef anlık çözüm üretmeye yetmediği için o konu gerçekleştirilememiş olarak askıda kaldı. Sadece protokolün satırları arasında yer aldı.”
“İki kez ihaleye çıkıldı, başvuru olmadı”
Bakan Erkut Şahali, bu konuda ihaleye de çıkıldığını anımsatarak sözlerine şöyle devam etti: “TÜK iki deneme yaptı. Hem çiftlikten mezbahaya hem de mezbahadan kasap reyonuna ulaşımın sağlanabilmesi için bir ihaleye çıktı, maalesef ihaleye teklif veren olmadı. Ardından bir ihale daha söz konusu oldu yine bu konuda hizmet sağlamaya gönüllü olan çıkmadığı için TÜK’e yüklediğimiz bu görev maalesef ifa edilemedi. Neticede et piyasasına bizim müdahalemiz ve aracılık hizmetlerinin maliyetinin minimize edilmesine ilişkin niyetimiz yaşam bulmadı. Bunu üzülerek itiraf ediyorum. Ancak protokolün diğer esasları harfiyen uygulandı. Küçükbaş hayvan başı hibe desteği yürürlükte oldu. Dönem itibari ile öngördüğümüz süt fiyatları ve destek ödemeleri harfiyen gerçekleştirildi. Bu protokolün imzalandığı dönemde dolar kuru 7 TL’ye yaklaşmış durumdaydı şuanda 5.2 dolayında seyrediyor dolayısıyla o protokole özel öngördüğümüz mali düzenlemeler bugün için revize edilmek durumundaydı. Biz de onu yaptık.”
