Burası farklı ve özel bir mutfak, her gün 200 kişiye ücretsiz yemek çıkarıyor. Elemanlarından biri de Otistik Yükselen Deniz…
“Sosyalleşmek için geldi, mutluluk kaynağı oldu. İki yılda hiç rapor, izin kullanmadı”
Nezire Gürkan
Hani kahve içme bahanesiyle sürekli ziyaret etmek istediğiniz yerler vardır. Enerji aldığınız, sıcak, doğal, gerçek, çevresiyle bütünleşmiş… Burası öyle bir yer. Paylaşım Mutfağı. Bandabuliya’nın içinde, Lefkoşa Türk Belediyesi’ne ait. Çoğunluğun önünden geçtiği ama belki de fark etmediği bir mekân. Bu mutfak özel ve farklı, çünkü belediye yanında, gönüllü katkılarla, sponsorlerin desteğiyle, yurttaşın ve esnafın kattıklarıyla haftanın 5 günü yaklaşık 200 ihtiyaçlı kişiye ücretsiz yemek çıkarıyor. Bunların arasında mülteciler de var. Çoğunluğun evine, kaldığı yere teslim ediliyor sıcak öğle yemeği, bir kısmı kendi alıyor. Ve bu mutfağın 4 elemanından biri, otistik birey Yükselen Deniz. Salatayı doğrar, fırın makarnası yapar, temizliğe yardımcı olur, bulaşık yıkar, paketleri hazırlar, market alış verişine gider. Sosyalleşmek için göndermiş öğretmen ailesi, ama o sosyalleşmekle kalmadı; hem mutfağın, hem Bandabuliya esnafının mutluluk kaynağı oldu. Gitarı ve darbukasıyla arada bir esnafa konser vermeyi de ihmal etmiyor.
Aşçılık kursu aldı, sırada üniversite
Röportaj için randevulu gittim mutfağa. Yemek pişirme ve dağıtımın tamamlanmasına göre ayarlandı buluşma. Saat 12.00’den sonra. Mutfağın hemen önündeki Bandabuliya kahvehanesinde buluştuk mutfak çalışanlarıyla. Yükselen’e kendimi tanıştırırken sadece adımı söyledim, ama yetmedi, soyadımı sordu, iyi bir kimlik yoklamasının ardından kucaklaştık. Unuttuğumuz, belki çok özlediğimiz en saf halle.
19 yaşındaki Yükselen Deniz, her ikisi de ilkokul öğretmeni Şirin ve Kürşat Deniz’in oğlu. Belli ki imkânlar ölçüsünde hep hayatın içinde olmuş Yükselen. ÖZEV’de (Özel Eğitim Vakfı) eğitim almış, Esnaf ve Sanatkârlar Odası’nın aşçılık kurslarına katılmış, gitar ve darbuka çalıyor, şarkı söylüyor. Sosyalleşmek için iki yıldan beri Paylaşım Mutfağı’na gidiyor. Hiç aksatmadan. “İki yılda tek bir izin veya rapor kullanmadı” diyor çalışanlardan biri. Baba her gün götürüp getiriyor. Haftada bir gün de Refia Arı’ya ait Down Cafe’de çalışıyor, servis yapıyor. Şimdi sırada üniversite var. Lefkoşa Türk Belediyesi ile işbirliği ve tam burs protokolü bulunan Akdeniz Karpaz Üniversitesi’nde aşçılık eğitimi alacak yakında.
Milimetrik kesimler, karnıyarıklar…
Kendi ve ailesiyle ilgili tüm bilgileri vermekle kalmadı, Dr. Fazıl Küçük’le ilgili detayları da anlattı Yükselen eksiksiz. Doğumundan ölümüne, İsviçre’de okuduğundan gazete çıkarmasına kadar, tek tarih hatası yapmadan anlattı Dr. Fazıl Küçük’ü. Yetmedi, federe devletten KKTC’nin kuruluşuna kadar tarihi bilgimi de sorguladı.
Yemek hazırlarken, salata doğrarken elini keser mi diye soracak oldum, eline bıçağı aldı, solak haliyle milimetrik şekilde biber doğradı. “Yanına kursa gelebilirim” deyince de, “karnıyarık, fırın makarnası, köfte de yaparım” diye ekledi.
Mutluluk kaynağı
Lefkoşa Belediyesi’ne ait Paylaşım Mutfağı’nın çalışanları da Yükselen’le çok özel bir tecrübe yaşadıklarına inanıyorlar. “Sosyalleşmesi için getirdi ailesi, o burayı sosyalleştirdi, mutluluk kaynağı oldu” diyor çalışanlar.
Lefkoşa Belediyesi personeli Naciye Arsel, Gülay Bülbül Akalın ve İbrahim Yangın, Yükselen Deniz’in Paylaşım Mutfağı’ndaki mesai arkadaşları. Toplam 4 eleman. Seden Tunççağ ve Ali Ecesoy da mutfağın sorumluları.
Onlar da Paylaşım Mutfağı’nın nasıl çalıştığını anlattılar, farkındalık istediler.
50’li yaşlarda oğlu için üniversiteli
Mutfak, Lefkoşa Belediyesi’ne ait. Son teknoloji alt yapıyla kurulmuş. Yaklaşık 4 yıldan beri aralıksız hizmet veriyor. Finansmanın bir kısmı belediye, geriye kalan finansörler tarafından karşılanıyor. Şirketler, kurumlar, işyerleri, kişiler, esnaf katkı yapıyor. Bandabuliya esnafı da destek. Simavi Aşık’tan Manav Baki’ye kadar bir çok destekçileri var esnaftan. Diyetisyen Aysel Kanioğluları da hazırladığı menülerle gönüllü hizmet veriyor buraya.
Paylaşım Mutfağı’nın bu aralar bir de gönüllü stajyeri var; Serap Çomunoğlu. 50’li yaşlarda, emekli. Akdeniz Karpaz Üniversitesi’nde Mutfak Sanatları ve Aşçılık Bölümü öğrencisi. Paylaşım Mutfağı’nda staj yapıyor. “Bu yaşta üniversiteli oldum” diyor Çomunoğlu. Zevk, keyif için mi diye sorunca, “O da var, keyif alıyorum ama esas amacım öğrenme güçlüğü olan oğlum için cafe veya benzeri bir yer açmak” diyor.
Fark edin, katkı yapın
Paylaşım Mutfağı, vatandaş, kimlik ayrımı yapmadan ihtiyaçlı olarak belirlenen yaklaşık 200 kişiye haftanın 5 günü öğle yemeği veriyor. Bunların arasında mülteciler de var. Mültecilerin sayısı zaman zaman değişiyor, şu günlerde bu sayı 9.
Hizmet verilecek insanlar, Sosyal Yardım Dairesi ve Mülteci Hakları Derneği ile işbirliği halinde belirleniyor. Öneriler bu kuruluşlardan geliyor, yerinde incelemenin ardından hizmet verilecekler belirleniyor. Burada amaç, istismarı önlemek, doğru ve amaca uygun insanlara hizmet vermek.
Çoğunluğa saat 12.00 civarında evlerine, kaldıkları yerlere servis yapılıyor. Yaklaşık 15 kişi ise yemeğini kendi alıyor mutfaktan.
Et ihtiyacını çoğunlukla kurban bağışlarından karşılayan Mutfak çalışanları ve sorumlular, yurttaşların katkılarıyla hizmet ağının gelişebileceğine dikkat çekerek, duyarlılık istedi. Günlük ortalama 700-800 TL’lik harcamayla 200 ihtiyaçlı insana yemek sağlanabildiğine dikkat çektiler.
“İhtiyaçlı hiç insan olmaması en büyük dileğimiz. Ama gerçek dünya öyle değil. Yaşadığımız dünyanın ekonomik gerçeklikleri ihtiyaçlı insanlar yaratıyor. Zor durumda çok insan var. Vatandaş olsun olmasın, hiç ayrım gözetmeden şehirde yaşayan herkese sorumlulukla hareket etme yaklaşımındayız. Paylaşım Mutfağı’na katkılar artsın, daha çok insana hizmet verelim. Sizin için çok küçük bir katkı, bizim için büyüktür. Bir torba patates birçok insan için çok cüzi, bizim için çok değerli…”
Bazı yurttaşların da mevlit okutmak yerine buraya bağış yaptığını anlattı çalışanlar, bu tip duyarlılık ve farkındalıkların gelişmesiyle Paylaşım Mutfağı’nın daha çok kişiye hizmet verme potansiyeli olduğunu vurguladılar.
